en ru

Μνημεία Ιεράς Μητροπόλεως

 ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΑΣ ΚΕΡΑΤΕΑΣ
   
ag.Tr_ker-1
ag.Tr_ker-2
ag.Tr_ker-3
ag.Tr_ker-4
1/4 
start stop bwd fwd
          
Ο ναός της Αγίας Τριάδας βρίσκεται επί της Λεωφόρου Σουνίου στην βορειοδυτική είσοδο της Κερατέας, απέναντι από το Κέντρο Υγείας, σε ένα χαμηλό, ομαλό ύψωμα του λόφου Βελατούρι.

Είναι ένας μονόχωρος τρουλλαίος ναός, με διαστάσεις που δίνουν την εντύπωση κανονικής εκκλησίας και όχι εξωκκλησιού. Βρίσκεται μέσα σε ένα ευρύχωρο, περιμαντρωμένο και πευκόφυτο περίβολο, σε μη κατοικημένη υπαίθρια περιοχή. Χαρακτηριστικά του ναού, εκτός από τις διαστάσεις του και τον ιδιαίτερο τρούλλο του που δε συναντάται αλλού στα Μεσόγεια, είναι η διακοσμητική οδοντωτή ταινία χρώματος κεραμιδί που περιτρέχει εξωτερικά το κτίριο σε διάφορα ύψη, ακολουθώντας την μορφή των παραθύρων και των αετωμάτων. Σε συνδυασμό με τα κεραμίδια της στέγης και τα κεραμιδί γείσα των ανοιγμάτων, αποτελεί ένα ενοποιητικό στοιχείο.

Τα πολλά στοιχεία γεωμετρίας και συμμετρίας που παρουσιάζει ο ναός, τα πολλά ανοίγματα όπως και η μορφή του τρούλλου με το μικρό σχετικά μέγεθος του, αποτελούν ένδειξη των δυτικών επιδράσεων στη ναοδομία.

Γενικότερα ο ναός, παρόλο που η κατά μήκος διάσταση είναι αισθητά μεγαλύτερη, αναδεικνύει εξωτερικά την κατακόρυφη διάσταση είτε με τις προς τα άνω αναλογίες του τρούλλου και των άλλων κουφωμάτων είτε με το σχηματισμό των οξυκόρυφων αετωμάτων είτε με την διακοσμητική ταινία που ακολουθεί τις ανυψώσεις των αετωμάτων και των κουφωμάτων, που μοιάζουν με βέλη που δείχνουν προς τον ουρανό.

Ο ναός ανήκει στην ενορία του μητροπολιτικού ναού του Αγίου Δημητρίου. Λόγω της θέσης και της ευρυχωρίας του ναού και του περιβόλου διενεργούνται πολλά μυστήρια. Ο ναός πανηγυρίζει την Δευτέρα του Αγίου Πνεύματος με πανηγυρικό εσπερινό και θεία Λειτουργία.

Το εξωκκλήσι της Αγίας Τριάδας είναι ιδιαιτέρως αγαπητό στους Κερατιώτες και στις αρχές καλοκαιριού, την ημέρα της πανηγύρεως, πλήθος κόσμου συρρέει, όχι μόνο από την Κερατέα αλλά και από άλλες περιοχές. Το πανηγύρι της Αγίας Τριάδος είναι ένα από τα δημοφιλή πανηγύρια της Κερατέας, τα άλλα δύο είναι του μητροπολιτικού ναού του Αγίου Δημητρίου και τον δεκαπενταύγουστο της Παναγίας Γκαρικά.
_______________
Περιγραφή Ναού

Είναι ένας σταυροειδής ναός με τρούλλο και μικρή ημιεξαγωνική κόγχη Ιερού, με συνεπτυγμένο εγκάρσιο κλίτος που εντάσσεται σε μια μονόχωρη ορθογώνια κάτοψη. Χρονολογείται στους όψιμους μεταβυζαντινούς χρόνους (επιγραφή δίπλα στην είσοδο τοποθετεί το ναό στα 1905). Η στέγη είναι δικλινής με αρκετή κλίση που δημιουργεί αετώματα στη δυτική και ανατολική όψη, ενώ μικρότερα αετώματα σχηματίζονται από τις μικρές δικλινείς στέγες του εγκαρσίου κλίτους. Η οδοντωτή ταινία που περιτρέχει εξωτερικά το ναό όπως και τα πλίνθινα γείσα των κουφωμάτων είναι μια νεωτερική προσπάθεια απομίμησης βυζαντινής διακοσμητικής.

Οι διαστάσεις του ναού είναι 7.25 x 15.20 μ. (χωρίς την κόγχη Ιερού). Ο τρούλλος είναι οκταγωνικός με τέσσερα παράθυρα, με χαρακτηριστικά τη μικρή σχετικά διάμετρο και την υπερίσχυση του ύψους σε σχέση με τη διάμετρο. Η ίδια ανάδειξη της κατακόρυφης διάστασης ισχύει και στις αναλογίες των έξη παραθύρων του ναού, των τριών θυρών, των παραθύρων του τρούλλου και του παραθύρου της κόγχης του Ιερού. Εκτός από τα ανοίγματα αυτά που αναφέραμε υπάρχουν και δύο στρογγυλοί μικροί φωταγωγοί στην ανατολική και δυτική όψη με το χαρακτηριστικό γείσο που ενοποιεί τα επί μέρους στοιχεία.

Εσωτερικά ο ναός είναι καμαροσκέπαστος και υπάρχουν τέσσερα εγκάρσια υποστηρικτικά στηρίγματα της στέγης και του τρούλλου (σφενδόνια), που μοιάζουν να αγκαλιάζουν τους πιστούς. Η ύπαρξη του τρούλλου και του κατακόρυφου στοιχείου γίνεται αισθητή στο κέντρο κυρίως του ναού. Τα σφενδόνια χωρίζουν τον κυρίως ναό σε τρία μέρη σε κάθε ένα από τα οποία διαμορφώνονται συμμετρικά τόξα στη βόρεια και νότια τοιχοποιία που δημιουργούν υποτυπώδεις εγκάρσιους άξονες. Στα τόξα του βόρειου και νότιου τοίχου του ανατολικού μέρους έχει ανοιχτεί πόρτα ενώ στα άλλα δύο μέρη στο μέσο των τόξων υπάρχει παράθυρο. Το κεντρικό μέρος, που αποτελεί και το συνεπτυγμένο εγκάρσιο κλίτος, φέρει τον τρούλλο, ο οποίος στηρίζεται στα δύο σφενδόνια και στις μικρές καμάρες αυτού του κλίτους. Τη στήριξη αυτή του τρούλλου στα σφενδόνια δεν τη συναντάμε σε άλλα μεταβυζαντινά εκκλησάκια των Μεσογείων.

Το τέμπλο του ναού είναι κτιστό με τρεις εισόδους και επαναλαμβάνει το μοτίβο του αετώματος με την αιχμή προς τα άνω.

Ο ναός στερείται τοιχογραφιών.
_______________
Ιστορία

Ο ναός έχει κτιστεί στη θέση παλιότερου ναού με το ίδιο όνομα, που βρισκόταν λίγο βορειότερα στο λοφίσκο και καταστράφηκε πιθανότατα γύρω στα 1700 από πειρατές, όπως συνέβη και σε πολλούς άλλους ναούς της περιοχής Μεσογείων. Σε μικρή απόσταση δυτικά βρίσκεται η Αγία Κυριακή και ακόμα πιο κάτω βορειοδυτικά στο Πέτα οι Άγιοι Θεόδωροι. Στην περιοχή που περικλείεται από τις τρεις αυτές εκκλησίες υποστηρίζεται (2) ότι υπήρχαν δύο ιερά του αρχαίου Δήμου Κεφαλής, που πρωτοεμφανίζεται τον 6ο π.Χ. αιώνα.
_______________
Βιβλιογραφία:

(1) Η Κερατέα της Αττικής, Χρίστος Γ. Ρώμας, Χρυσή Τομή, Β’ έκδοση, Κερατέα 2008, σ. 143
(2) Αθανασίου Αντωνίου, «Θεοί και ήρωες», σ. 67

 

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ - ΧΑΡΤΗΣ

Ο Ι. Ναός ανήκει στον Ενοριακό Ι. Ναό Αγίου Δημητρίου Κερατέας
Πλ. Βασιλέως Γεωργίου
T.K.: 19001
Τηλ.: 22990-69205,
Fax: 22990-69205