Τὸ κεντρικὸ μήνυμα τῆς σημερινῆς εὐαγγελικῆς περικοπῆς, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,  ἀφορᾶ στὸν πυρῆνα τοῦ περιεχομένου τῆς πρώτης προσκλήσεως τοῦ Κυρίου πρὸς κάθε  ἄνθρωπο μέσα στὴν ἱστορία καὶ ἔκτοτε στὴν ἐπαναλαμβανόμενη προτροπὴ τῆς Ἐκκλησίας γιὰ μετάνοια. Νὰ ξέρουμε ὅτι κάνοντας λόγο  γιὰ τὴν μετάνοια, στὴν οὐσία ἀποκαλύπτουμε τὸ βαθύτερο μήνυμα ὅλου τοῦ κηρύγματος τοῦ Χριστοῦ, ἀφοῦ μὲ σύσταση μετανοίας ἄρχισε τὸ κήρυγμά Του καὶ μ᾽᾿αὐτὴν τὸ τελείωσε.

Ἔτσι καὶ σήμερα θὰ κάνουμε λόγο γιαυτὴν τὴν σωτήρια ἀρετὴ  καὶ μακάρι νὰ τὸ κάναμε συχνότερα. Μ'αὐτὸν ἄλλωστε τὸν τρόπο συνειδητοποιοῦμε ὅτι καθημερινῶς σφάλλουμε, ἀδικοῦμε καὶ ἁμαρτάνουμε.

Ἔχει λοιπὸν βαρύτητα τὸ γεγονὸς ὅτι τὸ κήρυγμα τοῦ Χριστοῦ ξεκίνησε καὶ τελείωσε μὲ προτροπὴ γιὰ μετάνοια. Βεβαιώνεται ἔτσι πώς, γιὰ νὰ ζήσουμε ὡς πνευματικοὶ ἄνθρωποι,  πρέπει μὲ τὰ ἔργα μας νὰ ἐμφανίζουμε καρποὺς μετανοίας, ἐπειδὴ ἡ μετάνοια εἶναι ἡ κατὰ Θεὸν ζωὴ ποὺ ἐξασφαλίζει τὴ σωτηρία μας.

Ὁ Χριστὸς ἀρχίζοντας τὴν διδασκαλία Του παρέλαβε τὸν λόγο τοῦ προφήτου Ἰωάννου στὴν ἔρημο, ὅπως μᾶς τὸ διασώζει ὁ εὐαγγελιστὴς Ματθαῖος, μὲ τὴν προτροπὴ «Μετανοεῖτε· γιατὶ πλησιάζει ἡ Βασιλεία τῶν οὐρανῶν...». Μὲ τὸν ἴδιο τρόπο τελείωσε τὸ ἔργο Του ἐπὶ τῆς γῆς, ἀφοῦ μετὰ τὴν Ἀνάστασή Του, παραγγέλλει στοὺς Ἀποστόλους νὰ κηρύξουν μετάνοια σ᾿᾽ ὅλα τὰ ἔθνη στὸ ὄνομά Του.

Ἔτσι, ἀποκαλύπτεται πὼς ὁ Χριστὸς μὲ τὸν λόγο Του εἶναι ἡ συνέχεια τῶν Προφητῶν καὶ δὲν ἦλθε νὰ καταργήσει τοὺς νόμους ἢ τοὺς Προφῆτες, ἀλλὰ νὰ τοὺς συμπληρώσει⋅· τὸν μὲν προφητικὸ λόγο νὰ συμπληρώσει μὲ τὸν Εὐαγγελικὸ καὶ ὅλα νὰ τὰ συμπυκνώσει στό «μετανοεῖτε».

Μετὰ ἀπὸ αὐτὸ ὁ ἄνθρωπος ἔχει ἕνα μοναδικὸ τρόπο  νὰ διορθώσει ὅ,τι κακὸ ἔχει κάνει καὶ ἕνα σωτήριο μέσο νὰ διασφαλίσει τὴ σωτηρία του. Τὴν μετάνοια, τὴν ὁποία κάποτε  ἀπαξιώνει καὶ ἄλλοτε ἀγνοεῖ. Καὶ ὅσο συμβαίνει αὐτό, τόσο ἀπομακρύνεται ἀπὸ τὸν λόγο τοῦ Εὐαγγελίου, ὁ ὁποῖος τοῦ γίνεται ἀνεφάρμοστος, ἐπειδὴ ἀδυνατεῖ νὰ τὸν κατανοήσει.

Σὲ αὐτὴν τὴν περίπτωση βαθαίνει στὴν ἀμετανοησία καὶ προσεγγίζει στὸν ψυχικὸ θάνατο, ἀφοῦ μὴ συναισθανόμενος τὸ σφάλμα του ἀδιαφορεῖ στὴν πρόσκληση στὴ νέα ζωὴ τοῦ Θεοῦ. Δὲν ἀποζητᾶ τὸ ἔλεός Του γιὰ σωτηρία, ἐπειδὴ δὲν γνωρίζει τὴν ἄπειρη φιλανθρωπία καὶ ἀγάπη Του. Συνεχίζει τὴν ἀμετανόητη ζωή, ποὺ γίνεται ἡ χειρότερη ἀνθρώπινη στάση, διότι εἶναι θόλωση τοῦ νοῦ· τύφλωση ποὺ συσκοτίζει τὸν κόσμο μας καὶ δὲν μᾶς ἐπιτρέπει νὰ ἔχουμε καθαρὴ εἰκόνα, ποῦ βαδίζουμε. Νομίζουμε πὼς ὅλα  εἶναι καλὰ καὶ συνεχίζουμε νὰ ζοῦμε ἀνυποψίαστοι.

Ὁ φιλάνθρωπος ὅμως Θεὸς δίνει συνέχεια ἀφορμὲς νὰ ἔλθουμε σὲ ἐπίγνωση τῆς ἀλήθειάς Του, γιὰ νὰ συνειδητοποιοῦμε ὅτι Ἐκεῖνος μόνον μπορεῖ καὶ συγχωρεῖ κάθε ἁμαρτία, ὅσο τραγικὴ κι ἄν εἶναι, καὶ ἐλεεῖ ἐκείνους ποὺ νοιώθουν τὸ σφάλμα τους, παύουν τὶς ἁμαρτίες τους καὶ ζητοῦν τὸ ἔλεός Του.

Ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, ἡ μετάνοια εἶναι νόμος τοῦ Θεοῦ καὶ λόγος τοῦ Εὐαγγελίου τοῦ Χριστοῦ. Ὁ Χριστὸς μᾶς καλεῖ καὶ μέσα στὸν νέο χρόνο ποὺ ξεκίνησε, ὡς ἐπαναλαμβανόμενη πνευματικὴ εὐκαιρία, νὰ μᾶς κάνει καινούργιους μὲ ἕναν μόνον ὅρο καὶ ἕνα νόμο, τὴν μετάνοια. Ἡ δύναμη καὶ ἡ ἀξία τῆς ὁποίας παρέχει ζωὴν αἰώνιον.

Στοχεύοντας νὰ γίνουμε μέτοχοι αὐτῆς τῆς αἰώνιας ζωῆς ποὺ εἶναι ἡ Βασιλεία τοῦ Χριστοῦ, καλούμεθα ἁπλῶς νὰ ἀνοίξουμε τὰ αὐτιὰ τῆς ψυχῆς μας στὴν ἀκατάπαυστη προτροπὴ τοῦ ἐν Ἰορδάνῃ βαπτισθέντος Χριστοῦ καὶ τοῦ Προφήτου Ἰωάννου «μετανοεῖτε· γιατὶ πλησιάζει ἡ Βασιλεία τῶν οὐρανῶν».

Γένοιτο.

Στὸ σημερινὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα ἀκούσαμε τὴ διήγηση γιὰ τὸ θαῦμα τῆς θεραπείας τῶν δέκα λεπρῶν καὶ θαυμάσαμε τὴ θερμὴ εὐγνωμοσύνη τοῦ ἑνὸς ἀπὸ τοὺς δέκα θεραπευμένους. Αὐτός, «ἰδὼν ὅτι ἰάθη», σημειώνει ὁ ἱερὸς εὐαγγελιστὴς Λουκᾶς, ἐπέστρεψε στὸν Κύριο καὶ μὲ δυνατὴ φωνή, πεσμένος στὸ ἔδαφος, δόξαζε τὸν Θεὸ καὶ εὐχαριστοῦσε τὸν Εὐεργέτη του.

Μὲ αὐτὴ τὴν ἀφορμὴ ἂς δοῦμε ποιὲς εἶναι οἱ δωρεὲς τοῦ Θεοῦ καὶ πῶς ἐμεῖς μποροῦμε νὰ ἐκφράσουμε πρὸς Ἐκεῖνον τὴν εὐγνωμοσύνη μας.

Οἱ εὐεργεσίες τοῦ Θεοῦ εἶναι ἀλήθεια ἀμέτρητες. Μᾶς δημιούργησε ἐκ τοῦ μηδενὸς καὶ μᾶς δίνει ὅλα τὰ μέσα γιὰ τὴ συντήρησή μας. Ἡ πρόνοιά Του ἁπλώνεται σὲ κάθε πτυχὴ τῆς ζωῆς μας. Τὶς περισσότερες φορὲς ἔχουμε ὅ,τι χρειαζόμαστε πρὶν προλάβουμε νὰ Τοῦ τὸ ζητήσουμε.

Ἀσυγκρίτως μεγαλύτερες εἶναι οἱ πνευματικὲς δωρεές Του, μὲ κορυφαία εὐεργεσία τὸ ὅτι ἀπὸ τὴν ἀγάπη Του ἔγινε ἄνθρωπος καὶ σταυρώθηκε γιὰ νὰ μποροῦμε ἐμεῖς νὰ ἔχουμε τὴν δυνατότητα νὰ ἀναστηθοῦμε. Μᾶς γλύτωσε ἀπὸ τὴν φοβερὴ κόλαση καὶ μᾶς χάρισε τὴν αἰώνια ζωή. Μᾶς ἔβαλε μέσα στὴν Ἐκκλησία Του, μᾶς ἀξίωσε νὰ γνωρίσουμε τὴν ἀλήθεια, νὰ εἴμαστε Χριστιανοί. Βαπτισθήκαμε, χρισθήκαμε, ζοῦμε μέσα στὴν ἀγκαλιὰ τῆς Ἐκκλησίας, ὅπου πνέει ἡ Χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Γνωρίζουμε τὸ νόημα τῆς ζωῆς. Μποροῦμε νὰ ἀντιμετωπίζουμε τὸν θάνατο μὲ ἐλπίδα. Μᾶς χάρισε τὸν λόγο Του, τὴν Ἁγία Γραφή, τὸ μεγάλο ὅπλο τῆς προσευχῆς. Λαμβάνουμε ἄφεση ἁμαρτιῶν στὸ Μυστήριο τῆς ἱερᾶς Ἐξομολογήσεως. Παίρνουμε τὸν Θεὸ μέσα μας στὸ ἱερὸ Μυστήριο τῆς θείας Εὐχαριστίας. Ἔχουμε ἄγγελο φύλακα, βοηθοὺς καὶ συμπαραστάτες μας τοὺς Ἁγίους. Ἔχουμε ἐν Χριστῷ ἀδελφοὺς τοὺς ἄλλους πιστούς.

Εὐεργεσίες ὅμως εἶναι καὶ οἱ θλίψεις ποὺ ἐπιτρέπει ὁ Θεὸς στὴ ζωή μας. Ναί, εἶναι εὐεργεσίες, διότι ὅταν τὶς ἀντιμετωπίζουμε μὲ πίστη καὶ ὑπομονή, ἐξαγιαζόμαστε. Ἔλεγε ὁ νέος ὅσιος Παΐσιος ὁ Ἁγιορείτης: «Ἡ ὑγεία εἶναι μεγάλο δῶρο. Τὴν ὠφέλεια ὅμως ποὺ δίνει ὁ πόνος, δὲν μπορεῖ νὰ τὴ δώσει ἡ ὑγεία».

Γιὰ ὅλους αὐτοὺς τοὺς λόγους ὑπάρχει τρόπος καὶ ἐμεῖς νὰ ἐκδηλώνουμε τὴν εὐγνωμοσύνη μας.

Πρῶτα πρῶτα ἀναγνωρίζοντας τὶς εὐεργεσίες τοῦ Θεοῦ. Νὰ κάνουμε ἀποτίμηση καὶ ἀπολογισμὸ τῶν πράξεων καὶ τῶν «σημείων» τῆς κάθε ἡμέρας τῆς ζωῆς μας. Ἔτσι θὰ συνειδητοποιοῦμε τὶς φανερὲς καὶ ἴσως, τὶς πιὸ πολλὲς ἀφανεῖς Του εὐεργεσίες καὶ νὰ Τὸν εὐχαριστοῦμε προσευχητικά. Ἡ προσευχή μας εἶναι καλὸ νὰ μὴν περιέχει μόνον αἰτήματα, ἀλλὰ κυρίως εὐχαριστίες.

Νὰ μετέχουμε πρόθυμα καὶ καρδιακὰ στὴ θεία Λειτουργία, ἡ ὁποία ἔχει κατεξοχὴν εὐχαριστιακὸ χαρακτῆρα.

Τὸ σημαντικότερο ὅμως εἶναι νὰ ἐκ­δηλώνουμε τὴν εὐγνωμοσύνη μας ἔμπρακτα μὲ τὴ ζωή μας. Νὰ κάνουμε ὑπακοὴ στὸ θέλημά Του καὶ ἀναλογιζόμενοι πὼς ὁ Χριστὸς σταυρώθηκε γιὰ τὶς ἁμαρτίες μας, νὰ σταυρώσουμε κι ἐμεῖς τὰ πάθη μας.

Ἀδελφοί μου,
στὸ ἱερὸ Εὐαγγέλιο ἀκοῦμε τὸν Κύριο νὰ διατυπώνει παράπονο. «Δὲν θεραπεύθηκαν οἱ δέκα; Οἱ ἄλλοι ἐννέα ποῦ εἶναι;». Ὁ Θεὸς φαίνεται νὰ παραπονεῖται γιὰ τὴν ἀχαριστία τῶν ἀνθρώπων, ἂν καὶ δὲν κερδίζει τίποτε ἀπὸ τὶς εὐχαριστίες τους. Οἱ ἄνθρωποι κερδίζουν, διότι ὁ Θεὸς σ᾽᾿ἐκείνους ποὺ Τὸν εὐγνωμονοῦν μὲ λόγια καὶ ἔργα προσθέτει καὶ ἄλλες εὐεργεσίες. Ἂς μάθουμε νὰ λέμε «εὐχαριστῶ» στοὺς εὐεργέτες μας, γιὰ νὰ γινόμαστε ἔμπρακτα, ὅπως ὁ ἕνας λεπρὸς, εὐγνώμονες πρὸς τὸν Σωτῆρα τῆς ζωῆς μας.

Ἀμήν.

Ὁ Ζακχαῖος τοῦ σημερινοῦ Εὐαγγελίου μὲ τὴ στάση του ἀποκάλυψε μιὰ βασικὴ ἀλήθεια, πὼς εἶναι ἀσέβεια στὸ πρόσωπο τοῦ Θεοῦ νὰ ἁμαρτάνουμε προσβάλλοντας τὸ ὄνομά Του, καὶ εὐτυχία νὰ κοινωνοῦμε μὲ τὸν Χριστό.

Ὁ ἴδιος ὁ Ζακχαῖος δὲν φοβήθηκε τοὺς ἀνθρώπους νὰ μὴν γελάσουν μαζί του· δὲν λογάριασε τὴν ἡλικία του καὶ τὴν κοινωνικὴ θέση του, ἀλλὰ ἔτρεξε κι ἀνέβηκε στὸ δέντρο. Γιατὶ εἶχε μιὰ καὶ μοναδικὴ ἐπιθυμία· νὰ δεῖ τὸν Χριστὸ καὶ νὰ κοινωνήσει μαζί Του.

Μὲ αὐτὴ τὴ διάθεση ἡ παρουσία τοῦ Χριστοῦ δὲν πέρασε ἀπαρα-τήρητη ἀπ᾿ αὐτόν. Ἀπεναντίας ἔγινε αἰτία γιὰ ἔμπρακτη μετάνοια. Σὲ ἀντίθεση μὲ ἐμᾶς τοὺς ἐπίσης ἁμαρτωλούς, ποὺ ὁ Χριστὸς περνάει δίπλα μας καὶ ἐμεῖς Τὸν προσπερνοῦμε. Δὲν Τὸν προσέχουμε, οὔτε τοῦ ζητοῦμε νὰ μείνει μαζί μας. Τὸν ἀφήνουμε, ἐπειδὴ ντρεπόμαστε νὰ Τοῦ ποῦμε πὼς εἴμαστε ἁμαρτωλοὶ καὶ νὰ Τοῦ ζητήσουμε συγχώρηση.

Πολλοὶ εἶναι αὐτοὶ ποὺ ντρέπονται νὰ μετανοήσουν, ἀλλὰ δὲν ντρέπονται νὰ ἁμαρτάνουν. Ντρέπονται καὶ φοβοῦνται τοὺς ἀνθρώπους μήπως κατηγορηθοῦν  πὼς εἶναι μὲ τὸν Χριστὸ καὶ δὲν ντρέπονται καὶ δὲν φοβοῦνται ποὺ εἶναι μὲ τὸ διάβολο.

Ντρέπονται νὰ πᾶνε στὴν Ἐκκλησία, νὰ ἐξομολογηθοῦν, νὰ κοινω-νήσουν καὶ τὸ πιὸ ἁπλό, νὰ κάνουν τὸ σταυρό τους. Τί θὰ πεῖ ὁ κόσμος σκέπτονται. Πῶς θὰ μᾶς κρίνουν οἱ ἄλλοι.

Ἔτσι, ρυθμίζουμε τὸ βίο μας, τὴν πορεία μας, σύμφωνα μὲ τὴν κρίση τοῦ κόσμου. Καὶ τὸ πιὸ σπουδαῖο καὶ ἀνησυχητικό, χάνουμε ἢ δὲν ἐπιδιώκουμε τὴ σωτηρία μας γιὰ χάρη τοῦ κόσμου. Εἴμαστε ἕρμαιοι στὴν κριτικὴ τῶν ἄλλων καὶ ἀφήνουμε τὴ ζωὴ καὶ τὴ σωτηρία μας σὲ χέρια ἀκατάλληλα, ἀνάξια καὶ ἐπικίνδυνα. Δὲν ἔχουμε συνειδητοποιήσει ὅτι ἡ πιὸ σίγουρη ἀποτυχία στὴ ζωή, εἶναι ἡ προσπάθειά μας νὰ τὴν φτιάξουμε ὅπως τὴν θέλουν οἱ ἄλλοι.

Ὁ Ζακχαῖος σήμερα μᾶς δίνει ἕνα γερὸ μάθημα.  Μᾶς ὑποδεικνύει νὰ ἀγνοοῦμε αὐτοὺς ποὺ μᾶς βάζουν ἐμπόδια καὶ μᾶς δημιουργοῦν δυσκολίες, ἀφοῦ τὸ θέμα τῆς δικῆς μας σωτηρίας εἶναι προσωπικὸ καὶ μοναδικό.

Καὶ ὅπως αὐτὸς βρῆκε τρόπο νὰ ξεπεράσει τὶς δυσκολίες καὶ νὰ ὑπερνικήσει τὰ ἐμπόδια, μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο καὶ ἐμεῖς μποροῦμε νὰ πορευτοῦμε. Ἂς μὴν ἰσχυριστοῦμε πὼς ἔχουμε ἐμπόδια ἀπὸ τὸ ἐπάγγελμά μας, τὴν κοινωνικὴ θέση, τὴν ἡλικία μας, τὶς διάφορες καταστάσεις, τὴν κοινὴ γνώμη. Ὅλα αὐτὰ τὰ βάζουμε στὴν ἄκρη, διότι ἡ σωτηρία μας εἶναι τεράστιο θέμα καὶ καθοριστικό.

Κάνοντας λοιπὸν αὐτὸ τὸ πρῶτο καὶ οὐσιαστικὸ βῆμα, προχωροῦμε στὸ δεύτερο, ποὺ εἶναι νὰ τὰ βροῦμε καὶ νὰ μονοιάσουμε μὲ τοὺς συνανθρώπους μας. Ἡ κοινωνία μὲ τὸν Χριστὸ σημαίνει καὶ κοινωνία μὲ τὸν πλησίον, ἀφοῦ τὸ ἕνα ἐμπεριέχεται στὸ ἄλλο.

Μὴ νομίσουμε ποτὲ ὅτι τὰ ἔχουμε καλὰ μὲ τὸ Θεό, ὅταν δὲν τὰ ἔχουμε καλὰ μὲ τοὺς ἀνθρώπους. Λέμε ψέματα, διευκρινίζει ὁ εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης. Εἶναι δυνατὸ νὰ λέμε πὼς ἀγαπᾶμε τὸ Θεό, ποὺ δὲν βλέπουμε, ὅταν δὲν ἀγαπᾶμε τοὺς συνανθρώπους μας, ποὺ καθημερινὰ βλέπουμε μπροστά μας;

Μέσα σ᾿ αὐτὴ τὴν κοινωνία τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ, δὲν μποροῦμε νὰ λειτουργήσουμε διαφορετικά. Σὲ κάθε ἄλλη περίπτωση διασπᾶμε τὴν ἑνότητα καὶ τὴν κοινωνία μὲ τὸν  Ἴδιο τὸν Χριστό.

Ἀγαπητοὶ ἀδελφοί,
ἂν εἶναι νὰ ντρεπόμαστε γιὰ κάτι, αὐτὸ εἶναι ἡ δική μας ζωὴ ποὺ εἶναι ἀντίθετη πρὸς τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. Καὶ ἂν εἶναι νὰ φοβόμαστε, αὐτὸ εἶναι ἡ ἄδικη καὶ ἁμαρτωλὴ τακτική μας.

Τὸ ἐρώτημα ποὺ γεννιέται, εἶναι ἂν ἐμεῖς ἐπιθυμοῦμε τὴν ἀλλαγή. Ἀν ἀναζητοῦμε τρόπο γιὰ τὴ σωτηρία μας.

Ὁ Χριστὸς ἦλθε γιὰ νὰ βρεῖ καὶ νὰ σώσει τοὺς ἁμαρτωλούς. Ὅλους καὶ ἐμᾶς. Βρίσκει ἐκείνους ποὺ προσπαθοῦν νὰ Τὸν συναντήσουν· ποὺ Τὸν ἀναζητοῦν. Φανερώνεται σὲ ἐκείνους ποὺ ἐπιθυμοῦν ν᾽᾿ ἀλλάξουν καὶ ν᾽᾿ ἀναγεννηθοῦν. Λυτρώνει τοὺς ἀποφασιστικοὺς ποὺ ἀφήνουν πίσω τους τὸν παλαιὸ ἄνθρωπο τῆς φθορᾶς καὶ τῆς πτώσεως καὶ ποθοῦν τὴ ζωὴ τοῦ Χριστοῦ καὶ τῆς ἀφθαρσίας, ὅπως ὁ Ζακχαῖος.

Κηρύγματα Ιανουαρίου 2019 

Ἡ σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπὴ ἀναφέρεται στὴν ἑρμηνεία ποὺ ἔδωσε ὁ Χριστός, μπροστὰ στοὺς ἔκπληκτους Ἰουδαίους τῆς Συναγωγῆς τῆς Ναζαρέτ, ὅπου βρέθηκε, ὅταν μὲ ἁπλὸ καὶ φυσικὸ τρόπο μετὰ τὴν ἀνάγνωση τῆς προφητείας τοῦ Ἠσαΐα, εἶπε «Σήμερα ἐκπληρώνεται ἡ προφητεία ποὺ μόλις ἀκούσατε».

Ἀποκάλυψε ὅτι ὁ Ἴδιος εἶναι ὁ κεχρισμένος μὲ Πνεῦμα Θεοῦ ἀναμενόμενος Μεσσίας. Ὁμολόγησε ὅτι εἶναι Αὐτός, στὸν Ὁποῖο ἐνυπάρχει τὸ Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ, καὶ ὅτι ἦλθε νὰ προσφέρει τὴν ἐπίγεια ζωή Του στὴν πραγμάτωση τοῦ σχεδίου τῆς θείας φιλανθρωπίας. Ὁ Χριστὸς ποὺ ἦλθε στὴ γῆ γιὰ νὰ φέρει τὸ μήνυμα τῆς σωτηρίας καὶ τὴν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ στοὺς ἀνθρώπους.

Ἡ Βασιλεία ποὺ ἐπαγγέλλεται ὁ Χριστὸς δὲν εἶναι κοσμική. Δὲν εἶναι βασιλεία ποὺ θὰ ἀποκαταστήσει τὰ ἀνθρώπινα βασίλεια συντρίβοντας ἀντίπαλα ἔθνη καὶ ἀσεβεῖς βασιλεῖς. Δὲν εἶναι  βασιλεία ποὺ ἐξουσιάζει καὶ στηρίζει προνομιούχους λαούς.

Ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, τὴν ὁποία γνωστοποιεῖ ὁ Χριστὸς στὴ Συναγωγή, ἔχει ὡς κέντρο της τὴ σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου. Τὸ μήνυμά της ἀπευθύνεται στοὺς πτωχούς, στούς μικρούς καὶ στοὺς ταπεινοὺς αὐτοῦ τοῦ κόσμου. Σ’ αὐτοὺς ποὺ νοιώθουν τὴν ὕπαρξή τους ἀσήμαντη μπροστὰ στὸ Θεό. Ἔχει ὡς σκοπό της τήν κατάργηση τῆς αἰχμαλωσίας τῶν ἀνθρώπων ἀπὸ τὰ δεσμὰ τῆς ἁμαρτίας, ἐπειδὴ αὐτὴ δὲν ἀφήνει τὸν ἄνθρωπο νὰ βρεῖ τὸν αἰώνιο προορισμό του καταδικάζοντάς τον σὲ ψυχικὴ καὶ σωματικὴ φθορά.

Αὐτὴ τὴν ἀνθρωποκτόνο κατάσταση τῆς ἁμαρτίας ἔρχεται νὰ ἀναιρέσει ὁ Χριστὸς μὲ τὴν Ἀνάστασή Του. Μέχρι ὅμως νὰ ὁδηγηθεῖ στὸ Πάθος καὶ στὴν Ἀνάστασή Του, θὰ χαρίσει φῶς στοὺς τυφλούς. Φυσικὸ φῶς στοὺς σωματικὰ τυφλούς καὶ ἀποκαλυπτικό στοὺς πνευματικὰ τυφλούς. Προϋπόθεση γιὰ τὴν ἀνάβλεψη ὅλων εἶναι ἡ ἁγνότητα τῆς καρδιᾶς, ἡ πίστη καὶ ἡ ἀποδοχὴ τῶν λόγων Του, ἐνῶ ἡ σκληροκαρδία στοὺς ἀνθρώπους καὶ ἡ δυσπιστία στὸ Πρόσωπο τοῦ Κυρίου, θὰ κρατοῦν πάντα σφραγισμένη τὴν πόρτα τους στὸ φῶς.

Ὁ τραυματισμένος ἀπὸ τὸ προπατορικὸ ἁμάρτημα ἄνθρωπος, τοῦ ὁποίου ἀμαυρώθηκε τὸ «κατ’ εἰκόνα» καὶ σκοτίστηκε ἡ διάνοια, δὲν εἶναι σὲ θέση νὰ φτάσει μόνος του στὴ σωτηρία. Γιαυτὸ ὁ Χριστὸς φέρνει τὸ σωτήριο μήνυμά Του, ποὺ ἀναιρεῖ τὴν φαρισαϊκὴ τήρηση τοῦ γράμματος τοῦ Νόμου, ὅπως γινόταν μέχρι τότε, καὶ καλλιεργεῖ τὴν οὐσιαστικὴ πνευματικὴ ἀνακαίνιση μὲ θυσιαστικὴ διάθεση καὶ τήρηση τοῦ θελήματός Του.

Ἡ ἄφεση τὴν ὁποία ἐπαγγέλλεται ὁ Χριστὸς προϋποθέτει τὴν  μεταστροφή τοῦ νοῦ καὶ τῶν πράξεων τοῦ ἀνθρώπου καὶ χαρίζεται ὡς δῶρο, ὅταν ὁ ἄνθρωπος ἀγαπᾶ τὸν Θεὸ «ἐξ ὅλης τῆς καρδίας του καὶ ἐξ ὅλης τῆς ψυχῆς του, καὶ ἐξ ὅλης τῆς ἰσχύος του καὶ ἐξ ὅλης τῆς διανοίας του καὶ τὸν πλησίον του ὡς σεαυτόν» (Λουκ. ι, 27).

Ἡ Θυσιαστικὴ πράξη τοῦ Χριστοῦ εἶναι ὁ Σταυρὸς τοῦ μαρτυρίου Του ποὺ γίνεται λύτρο γιά ὅλους καὶ χαρίζει τὴν λύτρωση καὶ τὴν ἀποκατάσταση στὴν πρότερη κατάσταση ποὺ εἶχε ὁ ἄνθρωπος μέσα στὸν Παράδεισο τῆς τρυφῆς, στὸν ὁποῖο πλάστηκε γιὰ νὰ ζεῖ.

Αὐτὰ ἀδελφοί μου δὲν θὰ γίνουν ὡς ἀστραπή, ἐν ριπῇ ὀφθαλμοῦ. Ὁ Χριστὸς δὲν ἦλθε νὰ καταδικάσει τὸν ἄνθρωπο μὲ τὴν ἡμέρα τῆς Κρίσεως, ἀλλὰ νὰ τὸν λυτρώσει κατὰ τὸν ἀψευδῆ λόγο Του «οὐ γὰρ ἦλθον ἵνα κρίνω τὸν κόσμον, ἀλλ’ ἵνα σώσω τὸν κόσμον» (Ἰωάν. ια΄ 47).

Ἐγκαινιάζει «ἐνιαυτὸν Κυρίου δεκτόν», δηλαδὴ μία περίοδο χάρι-τος καὶ μετανοίας, περιμένοντας τὴν ἐλεύθερη ἀνταπόκριση τοῦ ἀνθρώπου, τὸν ὁποῖον τόσον «ἠγάπησεν ὁ Θεός, ὥστε τὸν Υἱὸν αὐτοῦ τὸν μονογενῆ ἔδωκεν, ἵνα πᾶς ὁ πιστεύων εἰς αὐτὸν μή ἀπόληται ἀλλ’ ἔχη ζωὴν αἰώνιον» (Ἰωάν. γ, 16).

Ἄς ἀνταποκριθοῦμε μὲ τέτοιες προσπάθειες στὴ νέα ἐκκλησιαστικὴ χρονιά.

Ὁ Σταυρὸς τοῦ Κυρίου, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, εἶναι τὸ μεγάλο μυστήριο τῆς πίστεώς μας καὶ ὁ σταυρωμένος Χριστὸς εἶναι ἡ δύναμη καὶ ἡ σοφία τοῦ Θεοῦ. Ὅσοι στὸ πέρασμα τῶν αἰώνων προσπάθησαν νὰ προσεγγίσουν αὐτὸ τὸ μυστήριο μὲ τὴ λογικὴ δικαιολογημένα τὸ θεώρησαν μωρία. Γιὰ μᾶς τοὺς χριστιανούς, ὅμως, αὐτὴ ἡ μωρία τοῦ  Σταυροῦ εἶναι τὸ καύχημά μας, τὸ περιεχόμενο τῆς πίστεώς μας καὶ ὁ μοναδικὸς ἔμπρακτος τρόπος τῆς σωτηρίας μας.

Ἡ ἀναφορὰ στὴν σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπὴ ξεκινᾶ μὲ τὴν προϋπόθεση ποὺ ὀφείλουμε νὰ τηρήσουμε, ἂν θέλουμε νὰ ἀκολουθήσουμε τὸν Κύριο «Ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἀκολουθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ, καὶ ἀκολουθείτω μοι». Ὁ Χριστὸς μᾶς προτρέπει νὰ ὑπερβοῦμε τὸν ἑαυτό μας, ἂν θέλουμε νὰ γίνουμε μαθητές Του, ἀναλαμβάνοντας νὰ σηκώσουμε τὸν σταυρὸ τῆς ζωῆς μας, ποὺ δὲν εἶναι εὔκολο.

Στὴ συνέχεια τῆς εὐαγγελικῆς περικοπῆς ὁ Κύριος ἀναφέρεται στὶς συνέπειες τῆς παραπάνω ἐπιλογῆς, ἀφοῦ ἐξαιτίας της θὰ ἔρθουν δύσκολες στιγμές, ἀφοῦ θὰ κληθοῦμε νὰ ἀντισταθοῦμε σθεναρὰ ἀκόμη καὶ στὴν ὑπερδύναμη αὐτῆς τῆς λογικῆς «Ὅποιος θέλει νὰ σώσει τὴ ζωή του θὰ τὴ χάσει, ὅποιος ὅμως χάσει τὴ ζωὴ του ἐξαιτίας μου καὶ ἐξαιτίας τοῦ εὐαγγελίου θὰ τὴ σώσει». Εἶναι ξεκάθαρο ὅτι οἱ ἀληθινοὶ μαθητὲς τοῦ Χριστοῦ ὀφείλουν νὰ θυσιάζονται γι’ Αὐτὸν καὶ τὸ Εὐαγγέλιό Του, ἂν θέλουν νὰ κερδίσουν τὴν αἰώνια ζωὴ καὶ σωτηρία.

Γιὰ νὰ γίνει περισσότερο κατανοητὸ τὸ βαθύτερο περιεχόμενο τῆς ἀληθινῆς ζωῆς, ἀπευθύνει ὁ Ἴδιος ὁ Κύριος δύο ἐρωτήσεις στοὺς Μαθητές Του, ὥστε νὰ ἀντιληφθοῦμε ὅλοι ὅτι μπροστὰ στὴν ἀληθινὴ ζωὴ ὁ κόσμος ὁλόκληρος δὲν ἔχει καμμία ἀξία. Κανένα ὑλικὸ ἀντάλλαγμα, δηλαδή, δὲν εἶναι ἀρκετό γιὰ νὰ ἐξαγοράσει τὴν αἰώνια ζωή. Πολὺ δέ περισσότερο ὁ ὑλικὸς πλοῦτος, ὁ ὁποῖος μπορεῖ νὰ θέσει ἀκόμη καὶ σὲ κίνδυνο αὐτὴν τὴν προσπάθεια τῶν ἀνθρώπων νὰ κερδίσουν τὴν σωτηρία τῆς ψυχῆς τους.

Στὴ συνέχεια τῆς εὐαγγελικῆς ἀναφορᾶς ὁ Κύριος προσδιορίζει τὴν στενὴ σχέση ποὺ πρέπει νὰ ἔχουν οἱ μαθητές Του μὲ τὸν Ἴδιο. Δὲν πρέπει κανεὶς νὰ ντρέπεται γι’ Αὐτὸν καὶ τὴν διδασκαλία Του, διότι τότε καὶ ὁ Ἴδιος  θὰ ντραπεῖ γιὰ ἐκεῖνον ἐνώπιον τοῦ Πατέρα Του. Ντροπὴ σημαίνει ἄρνηση καὶ ἄρνηση σημαίνει ἀπώλεια. Ἀντίθετα, ὁ μοναδικὸς δρόμος ποὺ ὁδηγεῖ μὲ ἀσφάλεια στὴ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ εἶναι ὁ Υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου, δηλαδὴ ὁ Χριστὸς, στὸν Ὁποῖον δόθηκε πᾶσα ἐξουσία. Ἡ στάση μας ἀπέναντί Του θὰ μᾶς κρίνει τὴν ἡμέρα τῆς Κρίσεως.

Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς θυσιάστηκε ἑκουσίως γιὰ χάρη μας προσφέροντας τὴν σωτηρία. Ἡ ἀποδοχὴ αὐτῆς τῆς θυσιαστικῆς προσφορᾶς καὶ εὐκαιρίας, θὰ μᾶς συναριθμίσει στοὺς μαθητές Του. Αὐτὴ ἡ ἑκούσια ἐπιλογή μας σημαίνει στὴν πράξη τῆς καθημερινότητάς μας, ὅτι σηκώνουμε ἀγόγγυστα τὸν δικό μας σταυρό, τὸν ὁποῖον ἡ πρόνοια τοῦ Θεοῦ ἐμπιστεύθηκε στοὺς ὤμους μας, μὲ σκοπὸ καὶ ἀντάλλαγμα τὸ κέρδος τῆς αἰωνιότητας. Ἀμήν.

Ἡ σημερινὴ περικοπὴ, πρώτη τῆς σειρᾶς τῶν εὐαγγελίων τοῦ Λουκᾶ, ἀναφέρεται στὴν κλήση τῶν πρώτων μαθητῶν τοῦ Κυρίου καὶ μᾶς διδάσκει τὸ πῶς πρέπει νὰ δέχεται ὁ ἄνθρωπος τὸ θεῖο κάλεσμα.

Τὸ ἐνδιαφέρον γιὰ τὸ πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ εἶναι τὸ μυστήριο ποὺ συντελεῖται στὴν καρδιὰ τοῦ ἀνθρώπου καὶ ἀποτελεῖ ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ, ποὺ ὅμως δὲν παραβιάζει τὶς ἐπιλογὲς τῆς ἐλευθερίας τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου.

Ὁ ἀπόστολος Πέτρος ἦταν δεμένος μὲ τὸ Χριστό, ἐπειδὴ στὸ πρόσωπό του συνάντησε τὴν πηγὴ τῆς ζωῆς. Ἡ ζωὴ αὐτὴ ἀνακαίνιζε τὴ ζωή του, ἔδινε νόημα καὶ προοπτικὴ στὴν ὕπαρξή του καὶ τροφοδοτοῦσε τὴν ἐλπίδα του. Ὁ Πέτρος μέσα ἀπὸ τὸ λόγο τοῦ Χριστοῦ γευόταν τὴν αἰωνιότητα, γι᾿ αὐτὸ ἡ δίψα του γιὰ τὸ Θεὸ ἦταν  δίψα ἀκροάσεως τοῦ λόγου Του. Ἡ δίψα αὐτὴ ἀποτελεῖ τὴν ἀπόδειξη τῆς πνευματικῆς ὑγείας.

Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Νύσσης λέει ὅτι, ὅπως ἡ ὄρεξη εἶναι ἀπόδειξη ὑγείας τοῦ σώματος, ἔτσι καὶ ἡ ἐπιθυμία ἀκροάσεως πνευματικῶν λόγων εἶναι ἀπόδειξη τῆς ὑγείας τῆς ψυχῆς. Οἱ πνευματικοὶ λόγοι τρέφουν τὴν καρδιὰ καὶ δὲν τὴν ἀφήνουν νὰ νεκρωθεῖ. Τὰ ἀγαθὰ νοήματα πρέπει νὰ γίνονται ὕλη ποὺ ἐπεξεργάζεται ὁ νοῦς, ὄχι γιὰ νὰ τὰ ἀναλύσει καὶ νὰ τὰ κατατάξει, ἀλλὰ γιὰ νὰ τὰ ἀφομοιώσει καὶ νὰ τὰ μεταβάλλει σὲ ἀγαθὲς ἐπιλογὲς καὶ πράξεις.

Ὁ Χριστὸς πάνω στὸ πλοιάριο τοῦ Πέτρου εἶπε «ἐπανάγαγε εἰς τὸ βάθος καὶ χαλάσατε τὰ δίκτυα ὑμῶν εἰς ἄγραν», δηλαδὴ ρίξτε πάλι στὰ βαθιὰ νερὰ τὰ δίχτυα σας γιὰ νὰ πιάσετε ψάρια. Αὐτὴ ἡ ἐντολὴ ἐρχόταν σὲ ἀντίθεση μὲ τὴν πεῖρα ποὺ εἶχε ὁ ἀπόστολος  ἀπὸ τὸ ἐπάγελμά του. Ὅμως ὁ λόγος ποὺ ἄκουσε ἀπὸ τὸ Χριστὸ τὸν ἔπεισε νὰ μὴ στηρίζεται στὴν ἀνθρώπινη πεῖρα του, καὶ ἡ πρόθυμη ὑπακοὴ ἀπέδειξε ἀμέσως τοὺς καρποὺς της. Βεβαίωσε ὅτι τὸ θαῦμα ποὺ κάνει κατορθωτὸ τὸ ἀκατόρθωτο, εἶναι καρπὸς πίστεως καὶ ὄχι ἀποτέλεσμα λογικῶν παραμέτρων.

Πράγματι ἡ ἁλιεία τῆς οἰκουμένης, ἀργότερα, ἀπὸ τοὺς μαθητὲς τοῦ Χριστοῦ ὑπῆρξε ἐκπληκτικὴ καὶ θαυματουργική, ἐπειδὴ εἶχε συνέπεια στὴν προτροπὴ τοῦ Χριστοῦ «Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τὰ ἔθνη...» καὶ τὸ ἔκαναν πρόθυμα καὶ μὲ ζῆλο ἔχοντας τὴν συνέργεια τοῦ ἁγίου Πνεύματος.

Καλὸν εἶναι νὰ προσέξουμε, ἐπίσης, ὅτι τὸ προσκλητήριο τοῦ Χριστοῦ ἀπευθύνεται στοὺς ψαράδες τὴν ὥρα ποὺ αὐτοὶ βρίσκονταν στὶς ἐργασίες τους, μετὰ ἀπὸ μιὰ κοπιαστικὴ νύχτα, ποὺ δὲν εἶχε  ἀποτέλεσμα. Ὁ κόπος ὅμως τῆς νύχτας καὶ ἡ ἀποτυχία τῆς ἐργασίας δὲν τοὺς στέρησαν τὴ διάθεση νὰ ἀκούσουν καὶ νὰ τηρήσουν τὸ λόγο.

 Εἶναι ἀλήθεια ἀδελφοί μου, ὅτι ὅταν ὁ ἄνθρωπος ἔχει διάθεση νὰ ἀκούσει τὸ λόγο τοῦ Θεοῦ, μπορεῖ νὰ τὸν ἀκούσει ὅπου κι ἄν βρίσκεται, χωρὶς νὰ χρειάζεται νὰ ἀπομακρυνθεῖ ἀπὸ τὸν κόσμο ποὺ ζεῖ γιὰ νὰ συναντήσει τὸν Θεό, ἐπειδὴ αὐτὴ ἡ συνάντηση εἶναι θέμα τρόπου καὶ ὄχι τόπου.

Τέλος, ἡ σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπὴ μᾶς ἀπευθύνει κι ἄλλο ἕνα ἀκόμη μήνυμα. Τὸ μήνυμα τῆς ἐσωτερικῆς μας ἀφύπνισης. Τῆς συνειδητοποίησης τῆς ἁμαρτωλότητάς μας. Τὸ θάμβος τῆς παρουσίας τοῦ Χριστοῦ καὶ τοῦ θαύματος ὁδήγησε τὸν Πέτρο στὴ συναίσθηση τῆς μηδαμινότητάς του καὶ τῆς γύμνιας του «…ἔξελθε ἀπ᾿ ἐμοῦ, ὅτι ἁμαρτωλὸς εἰμί, Κύριε».

Τὸ πρῶτο βῆμα γιὰ νὰ συναντήσει κανεὶς τὸ Θεὸ εἶναι ἡ συναίσθηση τῆς ἁμαρτωλότητας, ἡ ὁποία κάνει ἐπιτακτικότερη τὴν ἀνάγκη τῆς παρουσίας καὶ ἐνέργειας τῆς χάριτός Του. Ἀντίθετα ἡ μεγάλη ἰδέα ποὺ ἔχουμε γιὰ τὸν ἑαυτό μας, κτίζει ἀδιαπέραστο τεῖχος ποὺ ἐμποδίζει τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ νὰ μᾶς πλησιάσει.

Ὁ Πέτρος βρῆκε «ὅν ἔγραψε Μωϋσῆς», καὶ ὑπάκουσε στὴν ἐντολή Του. Ἄς ἑτοιμάσουμε τὶς καρδιές μας νὰ δεχθοῦμε τὸ θεῖο κάλεσμα καὶ νὰ εὐθυγραμμίσουμε τὰ διαβήματά μας μὲ αὐτό.

Ἔτσι, μποροῦμε νὰ ἐλπίζουμε ὅτι πέρα ἀπὸ κάθε προσδοκία καὶ λογική, ἡ εὐλογία τοῦ Θεοῦ θὰ καρποφορήσει καὶ θὰ πολλαπλασιάσει τὸ καλό. Ἀμήν.

Στὴ σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπὴ ὁ εὐ­αγγελιστὴς Λουκᾶς μᾶς μεταφέρει ἕνα τμῆμα τῆς διδασκαλίας τοῦ Κυρίου, ἀπὸ τὴν ἐπὶ τοῦ Ὄρους ὁμιλία Του. Μὲ ἄ­­­­ριστη παιδαγωγικὴ μέθοδο ὁ Κύριος μᾶς ­καλεῖ νὰ ἀνέβουμε ἀπὸ τὰ χαμηλότερα στὰ ­ψηλότερα σκαλοπάτια τῆς πνευματικῆς ζωῆς, ξεκινώντας μὲ μία ἐντολὴ ποὺ ἀποτελεῖ τὴ βάση γιὰ τὴν εἰρηνικὴ συμβίωση τῶν ἀνθρώπων. «Κα­θὼς θέλετε ἵνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι, καὶ ὑ­­­μεῖς ποιεῖτε αὐτοῖς ὁ­­­μοίως»· δηλαδή, ὅπως θέλετε νὰ σᾶς συμπεριφέρονται καὶ νὰ σᾶς κάνουν οἱ ἄνθρωποι, ἔτσι ἀκριβῶς νὰ συμπεριφέρεσθε κι ἐσεῖς σ’ αὐτοὺς καὶ νὰ τοὺς κάνετε τὰ ἴδια.

Ὁ χρυσὸς αὐτὸς κανὸνας ἀνθρώπινης συμπεριφορᾶς ἦταν γνω­στὸς ἀπὸ τὴν προχριστιανικὴ ἐποχή, μὲ ἀρ­νητικὴ διατύπωση, δηλαδὴ «ὃ σὺ μισεῖς, ἑτέρῳ μὴ ποιήσῃς». Μὴν κάνεις στοὺς ἄλλους αὐτὰ ποὺ δὲν θέλεις νὰ σοῦ κάνουν. Μετὰ ἀπὸ αὐτὸ ἔρχεται ὁ Χριστὸς καὶ ἐπαναπροσδιορίζει τὶς σχέσεις μεταξὺ τῶν ἀνθρώπων μὲ θετικὸ τρόπο «Αὐτὸ ποὺ θὰ ἤθελες νὰ πάρεις ἀπὸ τοὺς ἄλλους, δῶσέ το πρῶτος ἐσύ». Σκεφθεῖτε πόσο διαφορετικὸς θὰ ἦταν ὁ κόσμος μας, ἂν ὅλοι ἐφαρμόζαμε αὐτὸν τὸν κανόνα τοῦ Εὐαγγελίου, ἀφοῦ αὐτονόητα ἀποτελεῖ τὴ βάση γιὰ κοινωνικὴ ­δικαιοσύνη καὶ ἁρμονικὴ συμβίωση μεταξὺ τῶν ἀν­θρώπων.

Ὡστόσο ὁ Κύριος προχωρεῖ καὶ μᾶς καλεῖ σὲ ἀκόμη ὑψηλότερο σκαλοπάτι. Μᾶς δείχνει τὸ δρόμο τῆς ἀνιδιοτελοῦς ἀγάπης, ἡ ὁποία ὑπερέχει, ἐπειδὴ δὲν διακρίνει ἀκόμα καὶ τοὺς ἐχθρούς. «Ἐὰν ἀγαπᾶτε μόνο ἐκείνους ποὺ σᾶς ἀγαποῦν, ποιὰ εὔνοια καὶ ποιὰ ἀμοιβὴ σᾶς ἀνήκει ἀπὸ τὸν Θεό, ἀφοῦ καὶ οἱ ἁμαρτωλοὶ ἀγαποῦν ἐκείνους ποὺ τοὺς ἀγαποῦν». Ἐσεῖς, προτρέπει, νὰ ἀγαπᾶτε τοὺς ἐχθρούς σας καὶ νὰ τοὺς εὐεργετεῖτε καὶ νὰ τοὺς δανείζετε χωρὶς νὰ ἐλπίζετε σὲ καμμία ἀνταπόδοση ἀπ’ αὐτούς».

Αὐτὴ εἶναι οὐσιαστικὴ ὑπέρβαση τῆς χριστιανικῆς ἀγάπης, διότι  δὲν ἀπευθύνεται μόνο σ’ αὐτοὺς ποὺ φέρονται καλὰ ἀπέναντί μας ἢ σ’ αὐτοὺς μὲ τοὺς ὁποίους ἔχουμε καλὴ σχέση, ἀλλὰ ἀγκαλιάζει ὅλους τοὺς ἀνθρώπους, χωρὶς θρησκευτικές, πολιτικές, ἐθνικές, φυλετικὲς ἢ ἰδεολογικὲς διακρίσεις. Προσφέρεται σὲ ὅλους. Κάνει δηλαδὴ ἀκριβῶς αὐτὸ ποὺ ἔκανε ὁ Κύριος. Ἀγκαλιάζει αὐτοὺς ποὺ μᾶς πίκραναν, ποὺ μᾶς ἀδίκησαν, ποὺ μᾶς συκοφάντησαν, ποὺ μᾶς ἔβλαψαν μὲ κάποιον τρόπο. Αὐτοὺς καλούμεθα νὰ ἀγαπήσουμε ἐξ ὅλης ψυχῆς, καρδιᾶς καὶ διανοίας, διότι αὐτοὶ ἔχουν ἀνάγκη περισσότερο τὴν ἀγάπη καὶ τὸ νοιάξιμό μας.

Αὐτὴν τὴν ὑπέρβαση τῆς ἀγάπης ὁ Κύ­ριος Ἰησοῦς Χριστὸς δὲν τὴ δίδαξε μόνο μὲ λόγια, ἀλλὰ τὴ φανέρωσε ὁ Ἴδιος ἐνσαρκωμένη στὸ θεανθρώπινο πρόσωπό Του. Ἀποκορύφωμα αὐτῆς τῆς ἀγάπης ὑπῆρξε ἡ σταυρικὴ θυσία Του, τὴν ὁποία προσέφερε «ὑπὲρ πάντων ἡμῶν καὶ ὑπὲρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς καὶ σωτηρίας». Στὸ ὄνομα αὐτῆς τῆς ἀγάπης Τὸν βλέπουμε πάνω στὸ Σταυρὸ νὰ συγχωρεῖ ἀκόμη καὶ τοὺς σταυρωτές Του, προκειμένου νὰ διδάξει σὲ ὅλους τὴν ὕψιστη διάθεση καὶ προσφορὰ γιὰ τὸν ἄλλον.

 Ὁ Κύριος, ἀφοῦ ἔθεσε τὴ βάση τῆς ἀγάπης καὶ συνέστησε τὴν ὑπέρβασή της, μᾶς ἀποκαλύπτει καὶ τὴν τέλεια μορφή της. «Γίνεσθε οὖν οἰκτίρμονες, καθὼς καὶ ὁ πατὴρ ὑμῶν οἰκτίρμων ἐστί». Νὰ γίνεσθε σπλα­χνικοὶ πρὸς τὸν συνάνθρωπό σας καὶ συμπονετικοὶ στὶς δυστυχίες του καὶ στὶς ἀνάγκες του, ὅπως καὶ ὁ οὐράνιος Πατέρας σας εἶναι σπλαχνικὸς σὲ ὅλους.

Αὐτὸς ἀδελφοί μου εἶναι ὁ τελικός μας στόχος. Τὸ εὐαγγέλιο σήμερα ζητεῖ νὰ θελήσουμε νὰ μοιάσουμε στὸν Θεό. Κι ἐπειδὴ ἡ ἀγάπη εἶναι τὸ πλέον χαρακτηριστικὸ γνώρισμά Του, ὅσο πιὸ πολὺ καλλιεργοῦμε αὐτὴν τὴν κορυφαία ἀρετή, τόσο πιὸ πολὺ γινόμαστε ὅμοιοι μ’ Ἐκεῖνον.

Μὲ εὐστοχία ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος διευκρινίζει, ὅτι ὁ Χριστὸς δὲν εἶπε θὰ γίνετε ὅμοιοι μὲ τὸν Πατέρα ἐ­­­­ὰν νηστεύετε, ἐὰν ἀσκεῖσθε σὲ παρθενία ἢ ἐὰν προσεύχεσθε, ἀλλὰ μὲ σαφήνεια προέτρεψε «γίνεσθε οἰκτίρμονες, καθὼς καὶ ὁ πατὴρ ὑμῶν».

Ὅσοι λοιπὸν γινόμαστε ἔμπρακτα ἄνθρωποι ἀγάπης, μὲ κατανόηση, ἀνεκτικότητα καὶ συγχωρητικότητα μεταξύ μας, τότε ἑνωμένοι υἱοὶ  Θεοῦ τοῦ ὑψίστου καλούμεθα. Ἀμήν.

Κηρύγματα Σεπτεμβρίου 2019  

Ἡ σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπὴ ἀναφέρεται στὴν ἑρμηνεία ποὺ ἔδωσε ὁ Χριστός, μπροστὰ στοὺς ἔκπληκτους Ἰουδαίους τῆς Συναγωγῆς τῆς Ναζαρέτ, ὅπου βρέθηκε, ὅταν μὲ ἁπλὸ καὶ φυσικὸ τρόπο μετὰ τὴν ἀνάγνωση τῆς προφητείας τοῦ Ἠσαΐα, εἶπε «Σήμερα ἐκπληρώνεται ἡ προφητεία ποὺ μόλις ἀκούσατε».

Ἀποκάλυψε ὅτι ὁ Ἴδιος εἶναι ὁ κεχρισμένος μὲ Πνεῦμα Θεοῦ ἀναμενόμενος Μεσσίας. Ὁμολόγησε ὅτι εἶναι Αὐτός, στὸν Ὁποῖο ἐνυπάρχει τὸ Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ, καὶ ὅτι ἦλθε νὰ προσφέρει τὴν ἐπίγεια ζωή Του στὴν πραγμάτωση τοῦ σχεδίου τῆς θείας φιλανθρωπίας. Ὁ Χριστὸς ποὺ ἦλθε στὴ γῆ γιὰ νὰ φέρει τὸ μήνυμα τῆς σωτηρίας καὶ τὴν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ στοὺς ἀνθρώπους.

Ἡ Βασιλεία ποὺ ἐπαγγέλλεται ὁ Χριστὸς δὲν εἶναι κοσμική. Δὲν εἶναι βασιλεία ποὺ θὰ ἀποκαταστήσει τὰ ἀνθρώπινα βασίλεια συντρίβοντας ἀντίπαλα ἔθνη καὶ ἀσεβεῖς βασιλεῖς. Δὲν εἶναι  βασιλεία ποὺ ἐξουσιάζει καὶ στηρίζει προνομιούχους λαούς.

Ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, τὴν ὁποία γνωστοποιεῖ ὁ Χριστὸς στὴ Συναγωγή, ἔχει ὡς κέντρο της τὴ σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου. Τὸ μήνυμά της ἀπευθύνεται στοὺς πτωχούς, στούς μικρούς καὶ στοὺς ταπεινοὺς αὐτοῦ τοῦ κόσμου. Σ’ αὐτοὺς ποὺ νοιώθουν τὴν ὕπαρξή τους ἀσήμαντη μπροστὰ στὸ Θεό. Ἔχει ὡς σκοπό της τήν κατάργηση τῆς αἰχμαλωσίας τῶν ἀνθρώπων ἀπὸ τὰ δεσμὰ τῆς ἁμαρτίας, ἐπειδὴ αὐτὴ δὲν ἀφήνει τὸν ἄνθρωπο νὰ βρεῖ τὸν αἰώνιο προορισμό του καταδικάζοντάς τον σὲ ψυχικὴ καὶ σωματικὴ φθορά.

Αὐτὴ τὴν ἀνθρωποκτόνο κατάσταση τῆς ἁμαρτίας ἔρχεται νὰ ἀναιρέσει ὁ Χριστὸς μὲ τὴν Ἀνάστασή Του. Μέχρι ὅμως νὰ ὁδηγηθεῖ στὸ Πάθος καὶ στὴν Ἀνάστασή Του, θὰ χαρίσει φῶς στοὺς τυφλούς. Φυσικὸ φῶς στοὺς σωματικὰ τυφλούς καὶ ἀποκαλυπτικό στοὺς πνευματικὰ τυφλούς. Προϋπόθεση γιὰ τὴν ἀνάβλεψη ὅλων εἶναι ἡ ἁγνότητα τῆς καρδιᾶς, ἡ πίστη καὶ ἡ ἀποδοχὴ τῶν λόγων Του, ἐνῶ ἡ σκληροκαρδία στοὺς ἀνθρώπους καὶ ἡ δυσπιστία στὸ Πρόσωπο τοῦ Κυρίου, θὰ κρατοῦν πάντα σφραγισμένη τὴν πόρτα τους στὸ φῶς.

Ὁ τραυματισμένος ἀπὸ τὸ προπατορικὸ ἁμάρτημα ἄνθρωπος, τοῦ ὁποίου ἀμαυρώθηκε τὸ «κατ’ εἰκόνα» καὶ σκοτίστηκε ἡ διάνοια, δὲν εἶναι σὲ θέση νὰ φτάσει μόνος του στὴ σωτηρία. Γιαυτὸ ὁ Χριστὸς φέρνει τὸ σωτήριο μήνυμά Του, ποὺ ἀναιρεῖ τὴν φαρισαϊκὴ τήρηση τοῦ γράμματος τοῦ Νόμου, ὅπως γινόταν μέχρι τότε, καὶ καλλιεργεῖ τὴν οὐσιαστικὴ πνευματικὴ ἀνακαίνιση μὲ θυσιαστικὴ διάθεση καὶ τήρηση τοῦ θελήματός Του.

Ἡ ἄφεση τὴν ὁποία ἐπαγγέλλεται ὁ Χριστὸς προϋποθέτει τὴν  μεταστροφή τοῦ νοῦ καὶ τῶν πράξεων τοῦ ἀνθρώπου καὶ χαρίζεται ὡς δῶρο, ὅταν ὁ ἄνθρωπος ἀγαπᾶ τὸν Θεὸ «ἐξ ὅλης τῆς καρδίας του καὶ ἐξ ὅλης τῆς ψυχῆς του, καὶ ἐξ ὅλης τῆς ἰσχύος του καὶ ἐξ ὅλης τῆς διανοίας του καὶ τὸν πλησίον του ὡς σεαυτόν» (Λουκ. ι, 27).

Ἡ Θυσιαστικὴ πράξη τοῦ Χριστοῦ εἶναι ὁ Σταυρὸς τοῦ μαρτυρίου Του ποὺ γίνεται λύτρο γιά ὅλους καὶ χαρίζει τὴν λύτρωση καὶ τὴν ἀποκατάσταση στὴν πρότερη κατάσταση ποὺ εἶχε ὁ ἄνθρωπος μέσα στὸν Παράδεισο τῆς τρυφῆς, στὸν ὁποῖο πλάστηκε γιὰ νὰ ζεῖ.

Αὐτὰ ἀδελφοί μου δὲν θὰ γίνουν ὡς ἀστραπή, ἐν ριπῇ ὀφθαλμοῦ. Ὁ Χριστὸς δὲν ἦλθε νὰ καταδικάσει τὸν ἄνθρωπο μὲ τὴν ἡμέρα τῆς Κρίσεως, ἀλλὰ νὰ τὸν λυτρώσει κατὰ τὸν ἀψευδῆ λόγο Του «οὐ γὰρ ἦλθον ἵνα κρίνω τὸν κόσμον, ἀλλ’ ἵνα σώσω τὸν κόσμον» (Ἰωάν. ια΄ 47).

Ἐγκαινιάζει «ἐνιαυτὸν Κυρίου δεκτόν», δηλαδὴ μία περίοδο χάρι-τος καὶ μετανοίας, περιμένοντας τὴν ἐλεύθερη ἀνταπόκριση τοῦ ἀνθρώπου, τὸν ὁποῖον τόσον «ἠγάπησεν ὁ Θεός, ὥστε τὸν Υἱὸν αὐτοῦ τὸν μονογενῆ ἔδωκεν, ἵνα πᾶς ὁ πιστεύων εἰς αὐτὸν μή ἀπόληται ἀλλ’ ἔχη ζωὴν αἰώνιον» (Ἰωάν. γ, 16).

Ἄς ἀνταποκριθοῦμε μὲ τέτοιες προσπάθειες στὴ νέα ἐκκλησιαστικὴ χρονιά.

Κήρυγμα 1ης Σεπτεμβρίου 2019  

Ἡ εὐαγγελικὴ περικοπὴ  ποὺ ἀκούσαμε σήμερα εἶναι ἀπόσπασμα ἀπὸ τὴν ἐπὶ τοῦ ὄρους ὁμιλία τοῦ Κυρίου. Σὲ αὐτὴν ὁ Χριστὸς φανερώνει τὸν καινούριο κόσμο ποὺ ἐγκαινιάζει ὁ ἐρχομός Του στὴ γῆ, ὑποδεικνύει τὸν δρόμο τῆς σωτηρίας, μιλᾶ γιὰ τὴν ἀξία τῆς καθαρότητας τῆς ψυχῆς καὶ τονίζει ὅτι ἡ πλεονεξία κάνει τὸν ἄνθρωπο σκληρόκαρδο μὲ ἀποτέλεσμα νὰ τὸν χωρίζει ἀκόμα καὶ ἀπὸ τὸν ἀδελφό του.

Σύμφωνα μὲ τὸ Εὐαγγέλιο, ἡ καθαρὴ ψυχὴ προϋποθέτει καθαρὴ συνείδηση καὶ ἐσωτερικὸ φωτισμό. Ὅταν ὁ νοῦς τοῦ ἀνθρώπου εἶναι σκοτεινὸς καὶ πονηρός, ὁ ἄνθρωπος κάνει τὰ ἔργα τοῦ διαβόλου καὶ χάνει τὴν ψυχή του. Ὅμως τί νόημα ἔχει νὰ κερδίσουμε ὅλο τὸν κόσμο, ἄν τελικὰ χάσουμε τὴν ψυχή μας;

Ἡ εὐθυγράμμιση τοῦ θελήματος τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὸ θέλημα τοῦ θεοῦ, ὁδηγεῖ στὴν κοινωνία μὲ τὸν Θεὸ καὶ στὴν ἰδανικὴ ἐπικοινωνία μὲ τὸν συνάνθρωπο. Αὐτὸ τὸ ἀπολαμβάνουν οἱ φίλοι τοῦ Θεοῦ, δηλαδὴ οἱ ἅγιοι, τοὺς ὁποίους πρέπει νὰ ἔχουμε ὡς πρότυπα. Γιὰ νὰ τὸ κατορθώσουμε καὶ ἐμεῖς, ὅπως ἐκεῖνοι,  πρέπει σύμφωνα μὲ τὴ διδασκαλία τῶν πατέρων νὰ  ἀκολουθήσουμε δύο στάδια πνευματικῆς τελείωσης, ποὺ εἶναι ἡ κάθαρση καὶ ὁ φωτισμὸς μὲ σκοπὸ τὴ Θέωση.  

Μὲ τὴν κάθαρση ἀποβάλλουμε τὰ πάθη ἀπὸ τὴν ψυχή μας, ἐνῶ μὲ τὸν φωτισμὸ ὁ νοῦς τοῦ ἀνθρώπου φωτίζεται καὶ ἐπιδιώκει  μόνο τὸ ἀγαθό. Αὐτὰ πραγματοποιοῦν τὴν μυστικὴ ἕνωσή μας μὲ τὸν Θεό, ποὺ ὀνομάζεται θέωση. Ὁ ἐπίμονος καὶ ἐπίπονος προσωπικὸς ἀγώνας ἀπαιτεῖται ὡς ἐλεύθερη ἐπιλογὴ γιὰ νὰ ἀντιστρέψουμε τὴν φορὰ πρὸς τὴν φθορὰ ποὺ κρύβει μέσα μας ἡ ἀνθρώπινη φύση.

Δυνατὸ τρόπο στὴν ἐπιτυχία αὐτῆς τῆς προσπάθειας ἀποτελεῖ ἡ ἀποδοχὴ τῆς προτροπῆς τοῦ Κυρίου ποὺ ἀκούσαμε σήμερα «μὴ φροντίζετε τί θὰ φᾶτε καὶ τί θὰ πιεῖτε»,  «οἶδε γὰρ ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος ὅτι χρήζετε τούτων ἁπάντων»˙ ποὺ σημαίνει ὅτι  ὁ Θεὸς φροντίζει γιὰ μᾶς, περισσότερο ἀπὸ ἐμᾶς τοὺς ἴδιους,  τὰ ὅσα ἔχουμε ἀνάγκη. Ἀρκεῖ νὰ στηρίζουμε τὴν ἐλπίδα μας σ' Αὐτόν.

Ἡ ἐλπίδα στὸ Θεὸ δυναμώνει τὴν πίστη καὶ δίνει νόημα στὶς προσπάθειές μας. Ὅταν χάνουμε τὴν ἐλπίδα, ἡ πίστη ὑποχωρεῖ καὶ γεννᾶ τὴν πλεονεξία, ποὺ προκαλεῖ μὲ τὴ σειρά της τὴν ἀδικία. Αὐτὴ κάνει τὸν ἄνθρωπο νὰ ἐνδιαφέρεται μόνο γιὰ τὸν ἑαυτό του, χωρὶς νὰ ἀγαπᾶ τοὺς συνανθρώπους του καὶ τότε ξεχνᾶ τὸν ἴδιο τὸν Θεό, ἀφοῦ σύμφωνα μὲ τὸν  Εὐαγγελιστὴ τῆς ἀγάπης «ὅποιος  δὲν ἀγαπᾶ τὸν ἀδελφό του, δὲν ἀγαπᾶ ἀληθινὰ τὸν Θεό».   

Ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος στήριξε τὴν ἐλπίδα του στὶς δυνατότητές του καὶ κυριεύτηκε ἀπὸ ἄγχος, φόβο καὶ ἀβεβαιότητα χωρὶς νὰ μπορεῖ νὰ ἡσυχάσει. Ἡ καθημερινὴ φροντίδα του ἔπαψε νὰ εἶναι ὁ ἄρτος ὁ ἐπιούσιος, ἀλλὰ ἡ πληθώρα τῶν ἀγαθῶν γιὰ τὸ αὔριο. Αὐτὴ ὅμως ἡ διάθεση ἀποδείχθηκε ὅτι γεννᾶ τὸ κενό. Ἡ καθημερινὴ ἐπιδίωξη τοῦ κέρδους τῆς δύναμης τοῦ χρυσοῦ, μᾶς ἔκανε νὰ στρέψουμε ἀδιάφορα τὴν πλάτη στὴ δύναμη τῆς ζωηφόρου χαρᾶς τοῦ Χριστοῦ.

Ἡ εὐτυχία τοῦ ἀνθρώπου ὅμως κρύβεται στὴ σχέση ποὺ ἔχουμε μὲ τὴν ἐσωτερικὴ χαρὰ ποὺ δὲν ἔχουμε. Αὐτὴ ἡ βαθειὰ χαρὰ γίνεται αἰτία ἐσωτερικῆς ἀνακαίνισης καὶ ψυχικῆς καλλιέργειας. Ὅταν ὁ ἄνθρωπος δὲν ἀναλώνει τὸ χρόνο τῆς ζωῆς του στὴ βιοτικὴ μέριμνα, τότε καλλιεργεῖ ἐντατικὰ τὸν χῶρο τῆς  ψυχῆς του καὶ μπορεῖ νὰ διακρίνει τὴν ὠφέλεια τοῦ πρόσκαιρου ἀπὸ τὴν ἀξία τοῦ αἰώνιου, καὶ τότε ἀποκτᾶ τὴν ἐμπειρία τῶν ὅσων δὲν κέρδισε, δὲν ἔχει, ἀλλὰ νοσταλγεῖ.

Εἶναι καιρὸς λοιπὸν, ἀδελφοί μου, νὰ ἐπικεντρώσουμε τὸ ἐνδιαφέρον μας στὸν Θεό, ὁ Ὁποῖος εἶναι ἡ πηγὴ τῆς χαρᾶς ποὺ χρειαζόμαστε, γιὰ νὰ ἔχει νόημα καὶ ἰσορροπία ἡ ζωή μας.

Ἡ προϋπόθεση τῆς ἐμπιστοσύνης μας στὴν πρόνοιά Του, μᾶς παρέχει ὅλα ὅσα χρειαζόμαστε. Αὐτὴν ἀκριβῶς τὴν ἔννοια ἔχει ὁ λόγος τοῦ Χριστοῦ, ὅταν μᾶς διαβεβαιώνει «Ζητεῖ πρῶτον τὴν Βασιλείαν τοῦ  Θεοῦ καὶ ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμῖν». Ἀμήν.

Ἡ σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπή, ἀδελφοί μου, μᾶς τοποθετεῖ ἐπὶ τῆς οὐσίας τοῦ θέματος τῆς ἔμπρακτης χριστιανικῆς ζωῆς. Γιὰ τὸν λόγο αὐτὸ σήμερα τιμοῦμε τοὺς ἑξακοσίους τριάκοντα φωτοφόρους πατέρες τῆς Δ’ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, ἐπειδὴ ἔγιναν πρότυπα μὲ τὴ ζωὴ καὶ τὰ ἔργα τους.

Οἱ γνωστοὶ ἀπὸ τὴν ἱστορία ἀγῶνες τους γιὰ τὴν Ὀρθόδοξη πίστη ἀλλὰ καὶ ὅλη ἡ ζωὴ καὶ πολιτεία τους τοὺς κατέστησαν φῶς τοῦ κόσμου, στὸ ὁποῖο στρέφονται οἱ χριστιανοί. Γι᾿αὐτὸ τὸ φῶς ὁμιλεῖ σήμερα ὁ Κύριος.

Ὅλοι ἀνεξαιρέτως οἱ χριστιανοὶ μποροῦν νὰ λάμπουν ὡς δυνατὰ φῶτα, ἐφ᾿ὅσον ἡ καθημερινὴ ζωή τους, οἱ πράξεις καὶ τὰ ἔργα τους εἶναι συνεπῆ πρὸς τὴν χριστιανικὴ πίστη. Ἡ χριστιανικὴ ζωὴ εἶναι ἀναγκαῖα καὶ εὐλογημένη συνέπεια τῆς ζωντανῆς πίστως τοῦ χριστιανοῦ, διότι ἡ ἀσυνέπεια ἔργων καὶ λόγων, βίου καὶ πίστεως γίνεται ἀφορμὴ νὰ βλασφημεῖται τὸ ὄνομα τοῦ Ἁγίου Θεοῦ.

Ὁ Χριστιανικὸς βίος δὲν μπορεῖ νὰ εἶναι λόγος κενός, ἀλλὰ μεστὴ περιεχομένου πραγματικότητα. Δὲν εἶναι θεωρία, ἀλλὰ ἔργο καὶ πράξη. Ὅταν τὰ μάτια τῆς ψυχῆς μας στρέφονται στὸν Θεό, συγχρόνως πρέπει νὰ στρέφονται καὶ στὴν καθημερινότητα τοῦ βίου, ὥστε νὰ τηρεῖται τὸ ἅγιο θέλημά Του. Ἐὰν ὅμως ἄλλα πιστεύουμε καὶ ἄλλα πράττουμε, ἐπιβεβαιώνουμε τὸν ἐπιτιμητικὸ λόγο τοῦ Κυρίου « ἔξωθεν μὲν φαίνεσθε τοῖς ἀνθρώποις δίκαιοι, ἔσωθεν δὲ μεστοί ἐστε ὑποκρίσεως καὶ ἀνομίας»    ( Μτθ. κγ’ 28).

Οἱ χριστιανοὶ τῆς πίστεως καὶ τῶν ἔργων εἶναι φωτεινὸ παράδειγμα σὲ ὅλες τὶς ἐκδηλώσεις τῆς ζωῆς. Ὁ Κύριος μᾶς βεβαιώνει ὅτι ἡ πίστη λυτρώνει ὅταν συνοδεύεται ἀπὸ καλὰ ἔργα, ἀλλιῶς εἶναι νεκρή. Μόνο ἡ πίστη ποὺ ἐκδηλώνεται μὲ ἔργα εἶναι φῶς δυνατό. Εἶναι προσκλητήριο σάλπισμα πρὸς ὅσους δὲν τὴν γνώρισαν ἀκόμη.

«Ὑμεῖς ἐστε τὸ φῶς τοῦ κόσμου». Τὸ ὑμεῖς ἀναφέρεται στὸν ἀληθινὸ μαθητὴ τοῦ Χριστοῦ ποὺ ἔχει ἐγκολπωθεῖ τὸ Εὐαγγέλιο καὶ μὲ τὰ ἔργα του ἀγωνίζεται γιὰ τὴν ἐπικράτηση τῆς δικαιοσύνης τοῦ Θεοῦ, γιὰ τὴν εἰρήνευση τῶν ἀνθρώπων, γιὰ τὴν ἐφαρμογὴ τοῦ νόμου τῆς ἀγάπης, ποὺ μεταμορφώνει τὸν χριστιανὸ σὲ «ἅλας τῆς γῆς».

Ἡ χριστιανικὴ φωτισμένη συμπεριφορὰ καὶ ἡ ἔμπρακτη πίστη δὲν ἀποτελεῖ προσωπικὴ μόνο ὑπόθεση ἀλλὰ καὶ δημόσιο λειτούργημα. Ὅπως ἀκριβῶς ὁ ἰατρὸς δὲν σπουδάζει τὴν ἰατρικὴ γιὰ τὸν ἑαυτό του, ἀλλὰ γιὰ νὰ ἐξασκήσει τὸ ἐπάγγελμα στὴν ὑπηρεσία τῶν ἀσθενῶν, ἔτσι καὶ ὁ χριστιανὸς δὲν κατακρατεῖ τὴν πίστη μὲ τὰ καλὰ ἔργα γιὰ τὸν ἑαυτό του, ἀλλὰ γιὰ νὰ τὴν μεταδώσει στοὺς ἄλλους· «οὕτω λαμψάτω τὸ φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων», μὲ θυσιαστικὴ διάθεση γιὰ τὴ δοξολογία τοῦ ὀνόματος τοῦ Θεοῦ.

Ἀδελφοί μου, ὅποιος ἀδιαφορεῖ γιὰ τὸν νόμο τοῦ Χριστοῦ καὶ ἔμμεσα ἢ ἄμεσα διδάσκει τοὺς ἀνθρώπους νὰ τὸν περιφρονοῦν, θὰ ἀποκλεισθεῖ  ἀπὸ τὴ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Ἀντιθέτως «ὁ ποιήσας καὶ διδάξας» γίνεται μέτοχος τῆς Βασιλείας Του ἀπὸ αὐτὸν ἐδῶ τὸν κόσμο. Εἶναι ἐπιστηρικτικὸ νὰ θυμηθοῦμε ὅτι ὁ Ἵδιος ὁ Κύριος προτάσσει τὴν ἔμπρακτη ἐφαρμογὴ τῶν ἐντολῶν Του, ἀπὸ τὴν διδασκαλία μόνον μὲ  τὸν λόγο, διότι τὸ ζωντανὸ παράδειγμα ἀποτελεῖ τὴν πλέον πειστικὴ διδασκαλία.

Οἱ ἑορταζόμενοι Πατέρες σήμερα ὑπῆρξαν  διδάσκαλοι αὐτῆς τῆς ἐμπράγματης διδασκαλίας γιαυτὸ κι ἔγιναν τὸ φῶς τοῦ κόσμου μὲ τὴ σοφία καὶ τὴν ἁγιότητά τους. Αὐτοὶ μᾶς προτρέπουν νὰ ἀποτελοῦμε κι ἐμεῖς τὸ πνευματικὸ φῶς τοῦ κόσμου μὲ τὴ ζωὴ καὶ τὸ ἦθος, μὲ τὰ καλά  ἔργα, μὲ τὴν μετάνοια καὶ τὴν μυστηριακὴ ζωή.

Ὁ ἀληθινὸς μαθητὴς τοῦ Χριστοῦ δὲν κρύβει τὸ φῶς, ἀλλὰ τὸ μεταδίδει καὶ στοὺς ἄλλους μὲ τὴν ἱεραποστολή, ὅπως ἀκριβῶς συνέβη στὴν ἐποχὴ τῶν πατέρων, ὅταν ἐκχριστιάνισαν ὁλόκληρη τὴν Εὐρώπη, μεγάλο μέρος τῆς Ἀσίας καὶ μετέβαλαν ὁλόκληρη αὐτοκρατορία σὲ χριστιανικὴ οἰκουμένη.

Ὁ μαθητὴς τοῦ Χριστοῦ ἀγωνίζεται μὲ κάθε κόστος, ὅπως ἀκριβῶς καὶ οἱ πατέρες, γιὰ τὴ διατήρηση τῆς πίστεως χωρὶς νοθεία καὶ παραχαράξεις, χωρὶς ἀφαιρέσεις ἢ προσθῆκες, προκειμένου νὰ παραδοθεῖ ἀνόθευτη στοὺς μεταγενέστερους.

Οἱ ἑορταζόμενοι Πατέρες εἶναι τὸ φῶς τοῦ κόσμου, διότι μέσα σὲ ὅλους τοὺς αἰῶνες μποροῦν νὰ μᾶς ἀναγεννοῦν, νὰ μᾶς ζωογονοῦν, νὰ μᾶς φωτίζουν διαρκῶς, γι’ αὐτὸ ἂς θέσουμε τὸν ἑαυτό μας κάτω ἀπὸ τὴ σωστικὴ καθοδήγηση καὶ τὸ ἔμπρακτο παράδειγμά τους, γιὰ νὰ τύχουμε σωτηρίας. Ἀμήν. 

Δυστυχεῖς καὶ ἀξιολύπητοι εἶναι οἱ δύο δαιμονισμένοι τοῦ σημερινοῦ Εὐαγγελίου, ἐπειδὴ ἔχουν κυριευθεῖ ἀπὸ τὸν πονηρό, καὶ ἀπὸ δημιουργήματα τοῦ Θεοῦ «καλὰ λίαν» ἔχουν μεταμορφωθεῖ σὲ «χαλεπὰ λίαν».

Οἱ ἄνθρωποι αὐτοὶ γίνονται καὶ ψυχικὰ ἀσθενεῖς μὲ ἐπιθετικὴ καὶ ἐπικίνδυνη συμπεριφορά. Κρύβονται στὰ μνήματα, τρέχουν ἐξαγριωμένοι στοὺς δρόμους, εἶναι ἕτοιμοι νὰ κακοποιήσουν ὅποιον συναντήσουν, ἐπειδὴ εἶναι ὑπὸ τὴν πλήρη κυριαρχία τοῦ διαβόλου.

Ἡ συνάντηση τοῦ Χριστοῦ μὲ τοὺς δύο δαιμονισμένους ἦταν μιὰ ἀποκάλυψη, ἀφ᾿ ἑνὸς μὲν τοῦ πραγματικοῦ προσώπου καὶ τοῦ ἔργου τοῦ διαβόλου καὶ ἀφ᾿ ἑτέρου τῆς δυνάμεως τῆς χάριτος τοῦ Χριστοῦ. Στὴ χώρα τῶν Γεργεσηνῶν ἀναδεικνύεται τὸ ἀντικοινωνικὸ ἔργο τοῦ διαβόλου καὶ τὸ κατ᾿ ἐξοχὴν ἔργο τοῦ Χριστοῦ.

Στὸ σημερινὸ θαῦμα φαίνεται καθαρὰ ὅτι ὁ διάβολος εἶναι πρόσωπο, ὀντότης, καὶ τὸ ἔργο του εἶναι καταστρεπτικὸ γιὰ ὅλη τὴ δημιουργία. Τὰ δαιμόνια κατέβαλλαν τὸ σῶμα τῶν ἀνθρώπων ἐκείνων καὶ μιλοῦσαν προσωπικὰ μὲ τὸν Χριστό. Τὸν παρακαλοῦσαν νὰ τοὺς ἐπιτρέψει νὰ εἰσέλθουν εἰς τοὺς χοίρους καί, ὅταν ὁ Χριστὸς τὸ ἐπέτρεψε, τότε ἡ ἀγέλη τῶν χοίρων «ὥρμησε κατὰ τοῦ κρημνοῦ εἰς τὴν θάλασσαν καὶ ἀπέθανον ἐν τοῖς ὕδασι».

Νὰ τί εἶναι ὁ διάβολος. Ζημιά, καταστροφή, βλάβη, ἀσχήμια, ἀντικοινωνικότητα. Σήμερα ὅμως κάποιοι ἄνθρωποι ἐπηρεασμένοι ἀπὸ ἰδεολογικὰ ἢ καὶ φιλοσοφικὰ ρεύματα ἰσχυρίζονται ὅτι ὁ διάβολος εἶναι ἁπλῆ προσωποποίηση τοῦ κακοῦ, ψευδαίσθηση φαντασιόπληκτων χριστιανῶν ποὺ ἐπιμένουν νὰ βλέπουν παντοῦ δαιμόνια. Κι αὐτὴ ἡ θεώρηση ἀποτελεῖ ἔργο τοῦ διαβόλου, ποὺ προσπαθεῖ νὰ καλύψει τὴν ὕπαρξή του πείθοντας τὸν κόσμο ὅτι δὲν ὑπάρχει.

Οἱ χριστιανοὶ ὀφείλουμε νὰ γνωρίζουμε ὅτι σύμφωνα μὲ τὴν Ἁγία Γραφὴ ὁ Κύριος σαρκώθηκε «ἵνα διὰ τοῦ θανάτου καταργήσῃ τὸν τὸ κράτος ἔχοντα τοῦ θανάτου τοῦτ’ἔστι τὸν διάβολον» (Ἑβραίους β’14) καὶ «εἰς τοῦτο ἐφανερώθη ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ ἵνα λύσῃ τὰ ἔργα τοῦ διαβόλου· (Α’ Ἰωὰν. γ’ 8) .

Ὁ διάβολος δὲν εἶναι προσωποποίηση τῶν παθῶν, ἀλλὰ πρόσωπο ποὺ δημιουργήθηκε ἀπὸ τὸν Θεὸ ὡς ἄγγελος καί ὅταν ἔχασε τὴν κοινωνία μαζί Του, ἔγινε πνεῦμα σκοτεινό, διακατεχόμενο ἀπὸ ὑπερβολικὴ θανατηφόρα μισανθρωπία, ποὺ καλλιεργεῖ σκέψεις καὶ διαθέσεις ἐναντίον τοῦ Θεοῦ, ἐναντίον τῶν ἀνθρώπων, ἐπηρεάζει τὴν βούληση. Ἡ μανία του ἐκδηλώνεται μὲ τὶς προσβολὲς ἐναντίον τῆς ψυχῆς μας. Ὁ διάβολος θὰ διαιροῦσε καὶ θὰ θανάτωνε ὅλη τὴν ἀνθρωπότητα ἄν ὁ Χριστὸς «ὡς ζωοποιῶν τὰ πάντα» δὲν τὸν ἐμπόδιζε.

Στὴν σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπὴ διαπιστώνουμε ἐπίσης ὅτι οἱ δυὸ δυστυχεῖς ὑπάρξεις, ὅταν κατελήφθησαν ἀπὸ τὰ δαιμόνια, βγῆκαν ἔξω ἀπὸ τὶς πόλεις, τὰ σπίτια καὶ τὶς οἰκογένειές τους, κατοικοῦσαν στὰ μνήματα γιατὶ δὲν ἄντεχαν τὴν κοινωνία. Τὸ φοβερὸ εἶναι ὅτι ἀγνοοῦμε πεισματιτικὰ αὐτὴν τὴν πραγματικότητα. Ὄχι μόνο δὲν τὴν ἀντιμετωπίζουμε, ἀλλὰ διστάζει κανεὶς νὰ μιλήσει γιὰ τὸν διάβολο καὶ τὴν ἁμαρτία, ἐπειδὴ ξέρει πῶς θὰ ἀντιμετωπισθεῖ. Ἔτσι παραμένει ὁ κίνδυνος νὰ συνεχίζει τὴν προσπάθειά του ὁ σημερινὸς ἄνθρωπος ἀνίσχυρος, ἀδύναμος καὶ κυρίως ἀλύτρωτος, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ ὑπάρχουν καθημερινὰ δίπλα μας ἐμφανῶς «χαλεποὶ λίαν».

Πράγματι, ὅσοι ἀπομακρύνονται ἀπὸ τὸν Χριστὸ  ἀλλάζουν διαθέσεις καὶ φρονήματα καὶ γίνονται ἄπιστοι, ὀργίλοι, συκοφάντες, ψεύδορκοι, σαρκολάτρες, κλέφτες, καταχραστές, βλάσφημοι, ἀπάτριδες καὶ ἐπικίνδυνοι ἄνθρωποι.

Στὴν ἄμεση ἀνάγκη νὰ ἀντιμετωπίσουμε αὐτὴ τὴν πραγματικότητα στὴν καθημερινότητά μας πιά, ἄς συνειδητοποιήσουμε ὅτι τὸ ἰσχυρότερο ἀντίδοτο εἶναι ἡ ἑνότητα ποὺ καλλιεργεῖται μέσα στὴ λατρεία τῆς Ἐκκλησίας μας καὶ ἡ ὁποία ἀποτελεῖ τὴν προϋπόθεση τοῦ ἐρχομοῦ τοῦ ἁγίου Πνεύματος στὴ ζωή μας, ὅταν τὸ παρακαλοῦμε νὰ ἔλθει καὶ νὰ σκηνώσει ἐν ἡμῖν καὶ νὰ μᾶς καθαρίσει ἀπὸ τὴν χαλεπότητα τοῦ ἀβίωτου βίου μας. Ἀμήν.

Ἡ σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπὴ μᾶς παρουσιάζει τὴ θαυματουργικὴ θεραπεία τοῦ παραλυτικοῦ τῆς Καπερναούμ, τὸν ὁποῖον κατέβασαν ἀπὸ τὴ στέγη μπροστὰ στὸν Κύριο τέσσερις ἄνθρωποι ποὺ τὸν μετέφεραν.  

Εἶναι πράγματι θαυμαστὸ τὸ γεγονὸς ὅτι ἕνας παράλυτος σηκώθηκε ὄρθιος καὶ ἄρχισε νὰ βαδίζει ­μεταφέροντας καὶ τὸ κρεββάτι του. Ὡστόσο στὸ ἴδιο θαῦμα βλέπουμε ὅτι ὁ Κύριος γνωρίζει τὰ βάθη τῆς καρδιᾶς μας, ποὺ εἶναι ἐπίσης θαυμαστό, γιαυτὸ καὶ ἀξίζει  νὰ ὑπογραμμίσουμε αὐτὴ τὴν μεγάλη ἀλήθεια.

«Ἰδὼν ὁ Ἰησοῦς τὴν πίστιν αὐτῶν», σημειώνει ὁ ἱερὸς Εὐαγγελιστής, χωρὶς νὰ περιμένει νὰ Τὸν παρακαλέσουν, ἀπευθύνθηκε στὸν ἄρ­ρωστο καὶ τοῦ χάρισε αὐτὸ ποὺ ­ἤθελε καὶ πολὺ περισσότερα ἀκόμη, ἀφοῦ δὲν περιορίστηκε στὴ θεραπεία τοῦ σώματός του μόνον, ἀλλὰ καὶ στὴν ἰσορροπία τῆς ψυχῆς.

Πρῶτα τοῦ εἶπε «ἀφέωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι σου» κι ἔπειτα «ἆρον σου τὴν κλίνην καὶ ὕπαγε εἰς τὸν οἶκον σου». Ἔτσι ὁ παραλυτικὸς ἔζησε διπλὸ τὸ θαῦμα. Καὶ τὸ ἄξιζε, διότι ἀσφαλῶς οὔτε αὐτὸς οὔτε οἱ συνοδοί του θὰ ὑποβάλλονταν σὲ τόσο μεγάλο κόπο, ἂν δὲν εἶχαν μέσα τους ἀκλόνητη τὴν πεποίθηση, ὅτι ὁ Κύριος εἶχε τὴ δύναμη νὰ τὸν ἀποκαταστήσει. Αὐτὴ τὴν ἰσχυρὴ πίστη ἐπιβραβεύει ἄλλωστε ὁ Κύριος μὲ τὸ θαῦμα. 

Κάτι ἀνάλογο συμβαίνει καὶ στὴ δική μας ζωή. Ὁ Χριστὸς μὲ τὸ βλέμμα Του παρακολουθεῖ τὸν καθένα ξεχωριστά. Βλέπει τὰ προβλήματα καὶ τὶς ­δυσκολίες μας. Γνωρίζει τοὺς πόθους καὶ τὶς ­ἐ­­­­πι­­θυμίες μας. Μετρᾶ κάθε βῆμα μας. Συμ­μετέ­χει στὸν ἀγώνα μας καὶ περιμένει ἐκούσια καὶ συνειδητὰ νὰ ­καλ­λιεργοῦμε τὴν πίστη, τὴν ὑπο­μονή, τὴν ἀ­­­­γά­­πη καὶ κάθε ἀρετὴ μὲ τὴ βεβαιότητα ὅτι τίποτε δὲν πάει χα­μένο.

Κι ὅταν ἀκόμη αἰσθανόμαστε τὸ δίκιο νὰ μᾶς πνίγει ἢ τὸ βάρος ἀπὸ τὴν ἀδικία νὰ μᾶς συντρίβει, ἀκόμη καὶ τότε πρέπει νὰ διατηροῦμε τὴ βεβαιότητα ὅτι ὁ Θεὸς γνωρίζει τὴν ἀλήθεια καὶ Ἐκεῖνος θὰ ἀποδώσει τελικὰ τὸ δίκαιο. Εἶναι πολύ σημαντικὸ νὰ πιστεύουμε στὴ συνεχῆ παρουσία Του καὶ νὰ Τὸν ὑπολογίζουμε ἔμπρακτα στὴ ζωή μας.

Ὅμως, ὅπως τότε ἔτσι καὶ σήμερα παράλληλα μὲ τὶς ἀγαθὲς ψυχὲς καὶ διαθέσεις, ὑπάρχουν καὶ μολυσμένες καρ­διὲς γεμᾶτες φθόνο καὶ κακία.

Οἱ Γραμματεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖ­οι κάθε ἐποχῆς, ὅταν  ἄκουσαν ὅτι ὁ Κύρι­ος ἔδωσε ἄφεση ἁμαρτιῶν στὸν παραλυτικό, ἄρχισαν νὰ διαμαρτύρονται λέγοντες «Οὗτος βλασφημεῖ». Κανεὶς δὲν ἔχει δικαίωμα νὰ συγχωρεῖ ἁμαρτίες παρὰ μόνον ὁ Θεός, φώναζαν. «Ἰδὼν δὲ ὁ Ἰησοῦς τὰς ἐνθυμήσεις αὐτῶν εἶπεν· ἵνα τί ὑμεῖς ἐνθυμεῖσθε πονηρὰ ἐν ταῖς καρδίαις ὑμῶν;» Ἔκτοτε τὸ ἐπαναλαμβάνει, ἐλέγχοντας ὅλους ὅσους στεκόμαστε στὴν ἐπιφάνεια καὶ στὸν τύπο, κάνοντας δεύτερες καὶ πονηρὲς σκέψεις ἐξαντλούμενοι σὲ λογικὰ καὶ ἀνούσια ἐπιχειρήματα, χάνοντας τὴ χαρὰ ποὺ παρέχει ἡ οὐσία.

Σὲ ἀντίθετη τροχιὰ ἡ ἐφευρετικότητα τῆς πίστης τῶν συνοδῶν τοῦ παραλύτου θὰ μᾶς ὑπενθυμίζει ξεκάθαρα  ὅτι ἡ γνήσια καὶ πραγματική, ἡ δυνατὴ καὶ θερμὴ πίστη δὲν κάμπτεται ἀπὸ ἐμπόδια, δὲν σταματᾷ μπροστὰ σὲ δυσκολίες. Δὲν ἐμποδίζει τὴν ἀγάπη, ἀλλὰ ἐπινοεῖ καὶ ἐφευρίσκει, τρόπους καὶ δρόμους συμπαράστασης καὶ ἐνίσχυσης, παρηγοριᾶς καὶ ἀνακούφισης μέσα ἀπὸ ἐκδηλώσεις καὶ ἔργα ἀγάπης.

Εἶναι ἀλήθεια, δυστυχῶς, ὅτι οἱ ἀρετὲς τῆς ἀλληλεγγύης καὶ τῆς χαρᾶς μας γιὰ τὴ χαρὰ τοῦ ἀδελφοῦ μας εἶναι σπάνιες στὴν Ἐκκλησία, ὅπου θὰ ἔπρεπε νὰ περισσεύουν.

Ἀδελφοί μου,
ἡ συνείδηση ὅτι ὁ Κύριος γνωρίζει «τὰς ἐνθυμήσεις ἡμῶν», πέραν τῶν ὅσων ἐκδηλώνουμε, θὰ γίνει μοχλὸς νὰ προσπαθοῦμε μέσα στὸ περιβάλλον ποὺ ζοῦμε, μὲ τὴ στάση τῆς ζωῆς μας καὶ μὲ τὴ συμπεριφορά  μας, νὰ ἐνισχύουμε τὴν πίστη τὴ δική μας καὶ τῶν ἄλλων, προκειμένου νὰ ζήσουμε τὸ θαῦμα.  Ἀμήν.  

Κηρύγματα Ιουλίου 2019

Ἡ σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπὴ τῆς Κυριακῆς τοῦ ἀντίπασχα ἀναφέρεται σὲ μιὰ ἀπὸ τὶς ἐμφανίσεις τοῦ Ἀναστάντος Κυρίου στοὺς μαθητές Του. Τὸ γεγονὸς τῆς Ἀναστάσεως ὑπερβαίνει τὰ ὅρια τοῦ ἱστορικοῦ γεγονότος καὶ ὅλες οἱ σχετικὲς εὐαγγελικὲς διηγήσεις ἀναφέρονται  κυρίως στοὺς μάρτυρες, οἱ ὁποῖοι εἶδαν τὸν Ἀναστημένο Χριστὸ ἤ σ’ αὐτοὺς ποὺ ἐπισκέφθηκαν τὸ κενὸ μνημεῖο. Αὐτὸ συνέβη ἐπειδὴ ἡ Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ δὲν ἐμπίπτει στὰ στενὰ πλαίσια τῶν ἱστορικῶς διαπιστουμένων γεγονότων, ἀλλὰ στηρίζεται στὴν ἐμπειρία καὶ στὸ βίωμα τῶν πιστῶν. Προϋποθέτει ὄχι τὴν ἀπόδειξη, δηλαδὴ τὴν ἱστορικὴ ἔρευνα, ἀλλὰ τὴν πίστη στὴ δύναμη τοῦ θεοῦ ποὺ νικᾶ τὸ θάνατο δωρίζοντας στὸ πλᾶσμα Του τὴ ζωή.

Ἡ ἐμφάνιση τοῦ Ἀναστημένου Χριστοῦ σκόρπισε χαρὰ στοὺς φοβισμένους μαθητές. «Ἐχάρησαν οὗν οἱ μαθηταί ἰδόντες τὸν Κύριον», σημειώνει ὁ εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης. Ἀπὸ τὴν ὁμάδα τῶν μαθητῶν ἔλειπε ὁ Θωμᾶς, ὁ γνωστὸς ὡς Δίδυμος.

Στὸν πηγαῖο ἐνθουσιασμὸ τῶν μαθητῶν ὅτι εἶδαν τὸν Κύριο, ἐκεῖνος προβάλλει τὴν ἀμφιβολία μέσα ἀπὸ τὴν κυριαρχία τῆς λογικῆς «Ἐὰν μὴ ἴδω ἐν ταῖς χερσὶν αὐτοῦ τὸν τύπον τῶν ἥλων, καὶ βάλω τὸν δάκτυλόν μου εἰς τὸν τύπον τῶν ἥλων, καὶ βάλω τὴν χεῖρα μου εἰς τὴν πλευρὰν Αὐτοῦ, οὐ μὴ πιστεύσω».

Ὁ Θωμᾶς ἐκπροσωπεῖ τοὺς ἀνθρώπους ἐκείνους ποὺ θέλουν νὰ στηρίξουν τὴν πίστη τους στὴ βεβαιότητα τῶν ἁπτῶν ἀποδείξεων καὶ στὴν ἱστορικὴ ἐξακρίβωση, στὸ πείραμα καὶ στὴν αὐτοψία τῶν γεγονότων. Ἡ ἀνάγκη βέβαια αὐτὴ ἀφορᾶ σὲ πολὺ ἀνθρώπινη στάση καὶ δικαιολογημένη γιὰ τὴ φύση μας ἀπαίτηση. Βρίσκεται ὅμως μακρυὰ ἀπὸ τὴν πίστη. Ὁ Ἀναστημένος Χριστὸς ὀκτὼ μέρες, μετὰ τὴν Ἀνάσταση ξαναεμφανίζεται στοὺς μαθητές, μεταξὺ τῶν ὁποίων βρίσκεται αὐτὴ τὴ φορὰ καὶ ὁ Θωμᾶς, τὸν ὁποῖον καλεῖ νὰ διαπιστώσει ἰδιοχείρως καὶ αὐτοπροσώπως τὴν ἀλήθεια, δηλαδὴ τὴν ταυτότητα τοῦ ἀναστημένου σώματός Του. Ταυτόχρονα ὅμως μακαρίζει στὶς ἐπερχόμενες γενεὲς ἐκείνους οἱ ὁποῖοι, ξεπερνώντας τὴν περιορισμένης δυνατότητας λογική τους, θὰ πιστεύσουν τὴν ἀλήθεια μὲ τὸν αὐθορμητισμὸ τῆς καρδιᾶς τους, χωρὶς νὰ δοῦν. Αὐτὸ ἄλλωστε εἶναι τὸ νόημα τῆς πίστεως, ἀφοῦ δὲν ἔχει σίγουρα κανένα νόημα νὰ ἀποδεχόμαστε ὅ,τι βεβαιώνεται λογικά. «Μακάριοι οἱ μὴ ἰδόντες καὶ πιστεύσαντες».

Ἡ Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ ἔχει σημασία ὄχι ἁπλῶς ὡς γεγονὸς τῆς νίκης τοῦ Κυρίου κατὰ τῆς φθορᾶς καὶ τοῦ θανάτου, ἀλλὰ ὡς γεγονὸς τῆς τελικῆς κυριαρχίας τῆς ζωῆς ποὺ διοχετεύεται ὡς δυνατότητα στὴν ὕπαρξη τοῦ κάθε ἀνθρώπου.

Ἀδελφοί μου,

Τὸ σημερινὸ εὐαγγέλιο εἶναι στ’ ἀλήθεια δυνατὸ μήνυμα ζωῆς, χαρᾶς καὶ αἰσιοδοξίας. Ζωῆς, διότι ὁ Χριστὸς ἀνέστη ἐκ νεκρῶν καὶ χάρισε στοὺς ἀνθρώπους τὴν αἰωνιότητά Του. Χαρᾶς, διότι μετέβαλε τὴν κατήφεια καὶ τὴν ἀγωνία τοῦ θανάτου σὲ δυνατότητα ἀναστάσεως. Καὶ αἰσιοδοξίας, διότι τροφοδοτεῖ τὴν ἀνθρώπινη ἐλπίδα, ποὺ εἶναι ἡ βασικὴ προϋπόθεση δημιουργίας, ἰσορροπίας καὶ κυριαρχίας τῆς ζωῆς.

«Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Κυριακῇ τρίτῃ ἀπὸ τοῦ Πάσχα, τὴν τῶν ἁγίων γυναικῶν Μυροφόρων ἑορτὴν ἑορτάζομεν· ἔτι δὲ μνείαν ποιούμεθα καὶ τοῦ ἐξ Ἀριμαθαίας Ἰωσήφ, ὅς ἦν μαθητὴς κεκρυμμένος· πρὸς δὲ τούτοις καὶ τοῦ νυκτερινοῦ μαθητοῦ Νικοδήμου».

Ἡ Ἐκκλησία τιμᾶ σήμερα τὴ μνήμη τῶν ἀνθρώπων ἐκείνων, ποὺ φρόντισαν τὸν ἐνταφιασμὸ τοῦ Κυρίου, ἀλλὰ καὶ τῶν ἄλλων ποὺ θέλησαν νὰ ἀποδώσουν  ἐντάφιες τιμές, κατὰ τὴ συνήθεια τῶν Ἰουδαίων. Οἱ ἄνθρωποι αὐτοὶ εἶναι ὁ Ἰωσὴφ ἀπὸ τὴν Ἀριμαθαία καὶ ὁ Νικόδημος ὁ εὐσχήμων βουλευτής, ἡ Μαρία ἡ Μαγδαληνή, ἡ Μαρία ἡ μητέρα τοῦ Ἰακώβου καὶ ἡ Σαλώμη. Οἱ μὲν δύο ἄνδρες φρόντισαν νὰ ἐνταφιάσουν τὸν Ἰησοῦ Χριστό, ἐνῶ οἱ τρεῖς γυναῖκες πῆγαν τὸ πρωὶ τῆς τρίτης ἡμέρας στὸ μνῆμα γιὰ νὰ φροντίσουν τὸ νεκρὸ σῶμα μὲ ἀρώματα.

Μέσα στὴ γενικευμένη ἀτμόσφαιρα φοβίας ποὺ ἐπικρατοῦσε οἱ δύο κρυφοὶ μαθητές, οἱ ὁποῖοι προσδοκοῦσαν τὴ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, μὲ τὴ δύναμη τῆς πίστης, μὲ θάρρος καὶ θυσιαστικὸ πνεῦμα τολμοῦν καὶ ζητοῦν τὴν ἄδεια ἀπὸ τὸν Πιλᾶτο νὰ ἐνταφιάσουν τὸ σῶμα τοῦ Χριστοῦ. Τολμοῦν χωρὶς  νὰ σκέπτονται τὸν ἑαυτό τους, χωρὶς νὰ ὑπολογίζουν τὴν ἀσφάλειά τους, διότι ἡ ἀγάπη πρὸς τὸν Διδάσκαλο  τοὺς ὁδηγεῖ στὸ καθῆκον καὶ στὴν ἐκπλήρωση τοῦ ἱεροῦ χρέους. Ἡ πίστη τους ὑπερβαίνει τὸ φρᾶγμα τοῦ φόβου τὴν ὥρα ποὺ ἡ κοινὴ αἴσθηση δέχεται τὴ μεγαλύτερη ἧττα, ἀφοῦ ὁ ἀρχηγὸς τῆς πίστεως πεθαίνει. Ἀποκαθηλώνουν, λοιπόν, τὸ σῶμα τοῦ Ἰησοῦ, τὸ περιποιοῦνται, τὸ ἀλείφουν μὲ μῦρα, τὸ τυλίγουν σὲ καθαρὸ σεντόνι, τὸ ἐνταφιάζουν σὲ καινούργιο τάφο καὶ ἀποχωροῦν, ἀφοῦ πρῶτα σφραγίζουν τὴν εἴσοδο τοῦ μνημείου μὲ μεγάλη πέτρα.

Ὁ ὑμνογράφος χαρακτηρίζει τὸν Ἰωσὴφ «χερουβικὸν ἅρμα», ἐπειδὴ βάσταξε στοὺς ὤμους του τὸν Βασιλέα τῆς δόξης Χριστό, ἐνῶ ἐμεῖς ψάλλουμε καὶ μακαρίζουμε τὰ εὐλογημένα χέρια του, ποὺ τοποθέτησαν στὸν τάφο τὸν Υἱὸ καὶ Λόγο τοῦ Θεοῦ. Ἔμπρακτα πρότυπα πίστεως καὶ συνειδήσεως γίνονται ὁ Ἰωσὴφ καὶ ὁ Νικόδημος, διότι μιμούμενοι ἐμεῖς ὡς χριστιανοὶ τὴν συμπεριφορά τους θὰ γίνουμε τολμηροὶ καὶ θαρραλέοι, ὅπως  ἀπαιτεῖται  στὰ θέματα τῆς πίστεως καὶ τῆς ἀποστολῆς μας.

Ἡ σημερινὴ ὅμως Κυριακὴ χαρακτηρίζεται στὸν ἑορτολογικὸ κύκλο τῆς Ἐκκλησίας ὡς Κυριακὴ τῶν Μυροφόρων, ἐπειδὴ γίνεται ἰδιαίτερη ἀναφορὰ στὰ πρόσωπα ἐκεῖνα τῶν γυναικῶν ποὺ ἀκολουθοῦσαν τὸν Χριστό, ἄκουσαν τὸ κήρυγμά Του, ἔζησαν τὰ θαύματα, συμμετεῖχαν μὲ διακονικὴ διάθεση στὴ δράση Του καὶ στάθηκαν μέχρι τέλους στὸ σταυρικό Του πάθος. Τελευταῖες φεύγουν ἀπὸ τὸ μνημεῖο μετὰ τὸν ἐνταφιασμὸ καὶ πρῶτες ἐμφανίζονται «λίαν πρωΐ τῆς μιᾶς σαββάτων», ἀφοῦ πρῶτα «ἠγόρασαν ἀρώματα ἵνα ἐλθοῦσαι ἀλείψωσιν αὐτόν».

Ἡ ἀγάπη τους πρὸς τὸν Διδάσκαλο τὶς ὁπλίζει μὲ δύναμη καὶ  τόλμη γιὰ νὰ πλησιάσουν τὸν ζωοδόχο τάφο. Δὲν ὑπολογίζουν τίποτε, οὔτε σκοτάδι, οὔτε κόπους καὶ διωγμούς, οὔτε ἀπειλές, μὰ οὔτε κἄν τὴν στρατιωτικὴ φρουρὰ ποὺ φύλασσε τὸν τάφο τοῦ Ἰησοῦ. Ἕνα εἶναι μόνο τὸ πρόβλημά τους. Ἡ λογικὴ ποὺ τὶς κάνει νὰ ἀποροῦν «τίς ἀποκυλίσει ἡμῖν τὸν λίθον» ἀπὸ τὴν εἴσοδο τοῦ μνημείου. Καὶ ἦταν πολὺ βαρὺς αὐτὸς ὁ λίθος γιὰ νὰ τὸν μετακινήσουν μὲ τὰ ἀδύναμα χέρια τους. Οὔτε ὅμως αὐτὸ τὸ λογικὸ ἐμπόδιο κατάφερε νὰ μεταβάλλει τὸν σκοπὸ καὶ τὴν διάθεσή τους. Σ’ αὐτὴν τὴν ἀνάγκη τῆς καρδιᾶς τους δὲν σκέφτηκαν, ὅπως καὶ ἐμεῖς, ὅτι ὅποιο θέμα δὲν μπορεῖ νὰ λύσει ἡ λογική,  τὸ λύνει ὁ οὐρανὸς μὲ ἕναν τρόπο ποὺ τὴν παραμερίζει.

Πλησιάζουν καὶ διαπιστώνουν «ἀνεωγμένον τὸν τάφον» καὶ «ἀποκεκυλισμένον τὸν λίθον ἐκ τῆς θύρας τοῦ μνημείου». Φοβοῦνται, τρομάζουν καὶ σύμφωνα μὲ ὕμνο τῆς ἑβδομάδος αὐτῆς θρηνοῦν καὶ ἀναρωτιοῦνται «Ποιὸς ἔκλεψε τὴν ἐλπίδα μας; Ποιὸς πῆρε τὸν νεκρὸ καὶ μάλιστα γυμνὸν καὶ ἐσμυρνισμένον;» Ἡ μεγαλύτερη ἀπὸ τὸ βουνὸ τόλμη τους δὲν τὶς ἀφήνει νὰ κάνουν πίσω. Μπαίνουν στὸ μνημεῖο καὶ βλέπουν ἄγγελο λευκοφορεμένο νὰ κάθεται στὰ  δεξιά. Γνωρίζω, τοὺς λέει, ὅτι ζητᾶτε τὸν Ἰησοῦ ἀπὸ τὴ Ναζαρέτ. «Ἀνέστη, οὐκ ἔστιν ὧδε». Ὁ φόβος μεταβλήθηκε σὲ πίστη, ἡ λύπη σὲ χαρά, ἐπειδὴ ὁ θάνατος νεκρώθηκε καὶ ὁ ἅδης θρηνεῖ. Ὁ θνητὸς ἄνθρωπος μπορεῖ νὰ γίνει ἀθάνατος, κατὰ τὴν ἀποκάλυψη τοῦ Διδασκάλου. Δὲν ἦταν δυνατὸν νὰ παραμείνει στὸν τάφο ἡ πηγὴ τῆς ζωῆς, ὁ Ἴδιος ὁ Θεός.

Στὴ συνέχεια, οἱ μυροφόρες ἀποστέλλονται ἀπὸ τὸν ἄγγελο νὰ ἀναγγείλουν τὸ μήνυμα τῆς Ἀναστάσεως στοὺς μαθητὲς καὶ γίνονται ἔτσι ἀγγελιοφόροι τοῦ πιὸ ἐλπιδοφόρου μηνύματος.

Εἴκοσι αἰῶνες ἔκτοτε ἐξαγγέλλεται στὸν κόσμο ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία αὐτὴ ἡ ἀναστάσιμη ἐμπειρία τῶν Μυροφόρων καὶ τὸ ἐρώτημα ποὺ παραμένει εἶναι, κατὰ πόσον συνειδητὰ βιώνουμε τὴν ἀλήθεια, ὅταν ὁμολογοῦμε ὅτι

ΑΛΗΘΩΣ ΑΝΕΣΤΗ Ο ΚΥΡΙΟΣ.

 ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΡΑΛΥΤΟΥ (Ιωαν. ε΄΄1-15 )

Μὲ τὸν αὐθεντικότερο τρόπο βγάζει στὴν ἐπιφάνεια σήμερα ὁ παραλυτικὸς τῆς Βηθεσδᾶ τὸ δύσκολο πρόβλημα τῆς μοναξιᾶς τῶν ἀνθρώπων μέσα στὴν πολυάριθμη κοινωνία ποὺ ζοῦν. Ἡ μοναξιὰ βέβαια  ἀπασχολοῦσε τοὺς ἀνθρώπους ὅλων τῶν ἐποχῶν. Γιαυτὸ ὁ ἄνθρωπος τὴν μελετοῦσε προσπαθώντας νὰ ἐντοπίσει τὶς αἰτίες της γιὰ νὰ θεραπεύσει αὐτὴ τὴν παθολογία, ἡ ὁποία πάντα ὁδηγοῦσε στὴν ἀπομόνωση καὶ τελικὰ στὴ δυστυχία.

Ἡ σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπὴ μέσα ἀπὸ τὴν προοπτικὴ τῆς πίστεως καὶ τῆς θεολογίας τῆς Ἐκκλησίας μᾶς βοηθᾶ νὰ κατανοήσουμε ὅτι τὸ πρόβλημα τῆς μοναξιᾶς εἶναι καθαρὰ πνευματικό. Πνευματικὰ τὰ αἴτιά του, πνευματικὴ καὶ ἡ μόνη λύση του.

Ἡ ἀποξένωση τοῦ ἀνθρώπου ἀπὸ τὸν Θεό, ὁδήγησε στὴν ἀποξένωση τοῦ ἀνθρώπου ἀπὸ τὸν ἑαυτό του, μὲ φυσικὴ συνέπεια καὶ τὴν ἀποξένωση τοῦ ἀνθρώπου ἀπὸ τὸν συνάνθρωπό του.

Αὐτὴ ἡ ἀλήθεια ποὺ δὲν ἀποδέχονται ὅλοι οἱ ἄνθρωποι γεννᾶ τὴν ἀκατάπαυστη μοναξιά, τὴν ὁποία καμμιὰ μεθοδολογία δὲν ἔχει μέχρι σήμερα λύσει.

Ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος ἐγκατέλειψε τὸν Θεὸ στὸν οὐρανό, ἐπειδὴ πίστεψε ὅτι μέσα ἀπὸ τὰ πολλὰ ἐπιτεύγματά του δὲν Τὸν ἔχει πιὰ ἀνάγκη. Νόμισε ὅτι μπορεῖ νὰ τὰ καταφέρει μόνος του, ἀφοῦ ἐγωιστικὰ αἰσθάνεται  μικρὸς θεὸς ποὺ κρατᾶ στὰ χέρια μὲ τὴν ἐπιστημοσύνη του τὴ φύση ὁλόκληρη, τὴ γνώση καὶ τὴ δύναμη γιὰ νὰ διαχειρίζεται τὴν πορεία τὴ δική του καὶ τῶν συνανθρώπων του.

Ἡ ψυχὴ τοῦ ἀνθρώπου ὅμως ἀποδεικνύεται ἔμπρακτα ὅτι δὲν γεμίζει ἀπὸ τὰ ὑποκατάστατα τοῦ Θεοῦ, ποὺ πολλὰ προσπάθησε νὰ βρεῖ καὶ τελικὰ ἄφησαν τὴν ψυχὴ ἄδεια καὶ διψασμένη. Ὅσο ὁ ἄνθρωπος συνεχίζει νὰ μένει μακρυὰ ἀπὸ τὸ Θεό, τόσο αὐξάνει τὴν μοναξιά του καὶ ὅσο αὐξάνει τὴν μοναξιά του, τόσο φτάνει στὰ ὅρια τῆς καταθλίψεως, τῆς ἀπελπισίας καὶ πολλὲς φορὲς καὶ τῆς ἐπικινδυνότητας γιὰ τοὺς ἄλλους.

Αὐτὴ ἡ ἀποξένωση τοῦ ἀνθρώπου ἀπὸ τὸν Θεὸ τὸν κάνει ξένο καὶ ἀπὸ τὸν ἑαυτό του, γιαυτὸ φοβᾶται νὰ μένει μόνος στὴ σιωπή. Ἡ σιωπὴ θὰ τὸν ὁδηγήσει σὲ διάλογο μὲ τὸν ἑαυτό του καὶ θὰ τοῦ ἀποκαλύψει ἀλήθειες ποὺ πονοῦν, περισσότερο ὅμως θὰ τοῦ φανερώσουν τὸν πολὺ ἄγνωστο ἑαυτό του, ποὺ εἶναι ὁ δυσάρεστα μεγάλος του ἄγνωστος.

Γιὰ νὰ ἀποφύγει ἔτσι νὰ ἀντικρύσει τὴν ἀλήθεια ποὺ θὰ τὸν ὁδηγοῦσε σὲ διέξοδα, προτιμᾶ νὰ ἀποξενώνεται ἀπὸ τὸν ἑαυτό του καὶ νὰ κινεῖται μὲ ἐξωστρέφεια καὶ τρόπους χωρὶς οὐσία καὶ χαρά. Βολεύεται στὴν ἁμαρτία. Βαπτίζει τὸ ἀνήθικο ὡς σωστὸ καὶ φυσιολογικό. Ἀκολουθεῖ τυφλὰ τὶς ἐπιθυμίες του καὶ καταπνίγει τὴ λογική του ξεπερνώντας τὰ ὅρια τῆς φύσεώς του παραμένοντας ἀδιάφορα σὲ  ἀντιπαλότητα μὲ τὴ συνείδησή του.

Αὐτὴ ἡ ἐπιλογὴ τὸν ἀποξενώνει φυσιολογικὰ καὶ μὲ τὸν συνάνθρωπο. Τὸν ὁδηγεῖ στὴν ἐφήμερη δημιουργία σχέσεων συμφέροντος καὶ καλλιεργεῖ μιὰ ἐπίπλαστη κοινωνικότητα γεμάτη ψέμα καὶ ὑποκρισία. Δὲν ἐπικοινωνεῖ μὲ ὅσους κρίνει πὼς δὲν τοῦ χρειάζονται, δὲν κάνει διάλογο, δὲν ξέρει νὰ ἀκούει, προτιμώντας νὰ ζεῖ μέσα στὴν ἀπέραντη ἐρημιὰ τῆς πολυάρθμης κοινωνίας ποὺ τὸν κυκλώνει.

Εἶναι τραγικὸ τελικὰ νὰ κατοικοῦμε, νὰ ἐργαζόμαστε, νὰ ἐπικοινωνοῦμε, νὰ διασκεδάζουμε, νὰ τρῶμε, νὰ ἐνημερωνόμαστε, νὰ κινούμεθα, νὰ ταξιδεύουμε μαζικὰ καὶ τίποτε νὰ μὴ γίνεται προσωπικά.

Ἡ φωνὴ τοῦ παραλυτικοῦ τῆς Βηθεσδᾶ « Κύριε ἄνθρωπον οὐκ ἔχω», συνεχίζει νὰ ἀκούγεται ὡς δυνατὸς ἀντίλαλος μέσα στοὺς αἰῶνες, ἐκφράζοντας τὸν ἀσίγαστο πόθο τῆς ἀνθρώπινης ψυχῆς ποὺ ψάχνει μὲ κάθε τρόπο, μέσα στὴν ἱστορία, νὰ συναντήσει στὸ πρόσωπο τοῦ συνανθρώπου τὸν Ἀναστάντα Χριστό, ὁ Ὁποῖος ὡς τὸ Φῶς, ἡ Ζωὴ καὶ ἡ Ἀλήθεια θὰ χαρίσει τὸ θαῦμα τῆς λύτρωσης ἀπὸ τὴ μοναξιὰ καὶ τὴν δυστυχία, μὲ τὴν χαρὰ τῆς οὐσιαστικῆς κοινωνίας ποὺ προσφέρει ἡ διαβεβαίωσή Του «... ἰδοὺ ἐγὼ μεθ’ ὑμῶν εἰμι πάσας τὰς ἡμέρας ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος...»

Ἀμήν.

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΣΑΜΑΡΕΙΤΙΔΟΣ (Ιωαν. δ΄ 5-42)

Πολλὲς φορὲς δίδασκε ὁ Χριστὸς σὲ ἁπλοὺς ἀνθρώπους ποὺ δὲν εἶχαν κανένα ἐξωτερικὸ χαρακτηριστικὸ ἁγιότητας ἢ θρησκευτικῆς ὑπεροχῆς. Δὲν ἀπέφευγε μάλιστα νὰ συνομιλεῖ καὶ μὲ γυναῖκες, πρᾶγμα ποὺ δὲν τολμοῦσε κανένας διδάσκαλος τῆς ἐποχῆς, δεδομένου ὅτι δὲν θεωροῦνταν ἰσάξια πρόσωπα τιμῆς ὅπως οἱ ἄνδρες.

Ἐν τούτοις ὁ Χριστός, ἀποκαλύπτοντας καὶ ἐνσαρκώνοντας τὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ πρὸς ὅλους τοὺς ἀνθρώπους, βλέπει ἄνδρες καὶ γυναῖκες ὡς πλάσματα τοῦ Θεοῦ, στὰ ὁποῖα ἦλθε νὰ ἀποκαλύψει τὸν ἀληθινὸ Θεό, ὁ Ὁποῖος θέλει νὰ τὰ λυτρώσει ἀπὸ τὴ δουλεία τῆς φθορᾶς καὶ τοῦ θανάτου.

Ἡ σημερινὴ διήγηση τοῦ Εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου μᾶς παρουσιάζει τὸν Χριστὸ διερχόμενο μὲ τοὺς μαθητὲς Του ἀπὸ τὴ Σαμάρεια καὶ νὰ συζητεῑ στὴν πόλη Συχάρ, στὸ φρέαρ τοῦ Πατριάρχου Ἰακώβ, μὲ γυναῖκα Σαμαρείτιδα καὶ μάλιστα μὲ μιὰ γυναῖκα, ἡ ὁποία, ὅπως προκύπτει ἀπὸ τὸν διάλογο ποὺ εἶχε, δὲν ὑπῆρξε ἐνάρετη καὶ σεμνὴ στὴ ζωή της. Σ’  αὐτὴν τὴν γυναῖκα ὁμιλεῖ περὶ τοῦ «ζῶντος ὕδατος» ποὺ δὲν στερεύει ποτέ, «περὶ τῆς ἐν πνεύματι καὶ ἀληθείᾳ» λατρείας τοῦ Θεοῦ, ἀποκαλύπτοντάς της καὶ τὴν μεσσιανική Του ἰδιότητα.

Πρόκειται γιὰ τὴν πιὸ σαφῆ ἀποκάλυψη τοῦ Θεοῦ καὶ  τοῦ τρόπου λατρείας Του, τὴν ὁποία δὲν συλλαμβάνει κανεὶς θεωρητικά, ἀλλὰ μόνο ζώντας μέσα στὴν ἀλήθεια καὶ φωτιζόμενος ἀπὸ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, ποὺ εἶναι τό πνεῦμα τῆς ἀληθείας.  Ὁ διάλογος καὶ μέσα ἀπὸ αὐτὸν ἡ ἀποκάλυψη,  ἀποτελεῖ  δῶρο τοῦ Θεοῦ ποὺ προσφέρεται διὰ Ἰησοῦ Χριστοῦ στὴν ἀνθρωπότητα.

Φανερώνεται ἡ ἀλήθεια ὄχι ὡς κατάκτηση τῆς διανόησης τοῦ ἀνθρώπου, οὔτε ὡς βέβαιο ἀποτέλεσμα σειρᾶς συλλογισμῶν, ἀναζητήσεων καὶ διαπιστώσεων∙ ἀλλ’ ὡς ἀποκάλυψη τοῦ Θεοῦ, στὸ σαρκωμένο πρόσωπο τοῦ Λόγου Του, ποὺ διακηρύττει ὅτι ὁ ἴδιος εἶναι ἡ Ἀλήθεια.

Ἡ Ἀλήθεια, σὲ ἀντίθεση μὲ τὴν κοινὴ ἀντίληψη, δὲν εἶναι μία ἰδέα, ἕνα γεγονός, μιὰ περιστασιακὴ πραγματικότητα, ἀλλὰ  πρόσωπο καὶ ζωή, ποὺ θυσιάζεται γιὰ νὰ μεταγγίσει τὴν ἀθανασία στοὺς ἀνθρώπους. 

Ἡ διακήρυξη τοῦ Ἀναστάντος Χριστοῦ ὅτι «ἐν πνεύματι καὶ ἀληθείᾳ δεῖ προσκυνεῖν τὸν Θεὸν»  διασαφηνίζει ὅτι ὁ τρόπος ποὺ λατρεύουμε τὸν Θεὸ δὲν μπορεῖ νὰ ἔχει σχέση μὲ τὴν ψευδαίσθηση τῆς ἱκανοποιήσεως τῆς συνειδήσεώς μας ἤ μὲ τὴν ἐπιφανεικακὴ τήρηση τοῦ γράμματος τοῦ νόμου, κυρίως δὲ μὲ τὴν ὠφελιμιστικὴ σκέψη τῆς ἀμοιβῆς. Δὲν μπορεῖ νὰ συνδέεται μὲ καθιερωμένες, γνωστὲς ἤ ἄγνωστες ἀλλὰ ξηρὲς λέξεις ἤ ἐκφράσεις προσευχῆς, ποὺ δὲν βιώνονται στὸ περιεχόμενό τους καὶ δὲν ἐπιβεβαιώνονται στὶς συμπεριφορές.

Τὸ μήνυμα τῆς περικοπῆς τοῦ διαλόγου μὲ τὴν ἁμαρτωλὴ γυναῖκα Σαμαρείτιδα, εἶναι βαθύτερο καὶ οὐσιαστικότερο μήνυμα καὶ προτροπὴ ἀπαγκιστρώσεως ἀπὸ τὸ νεκρὸ  θρησκευτικὸ τύπο, στὸν ὁποῖο κινδυνεύει ὁ πιστὸς νὰ ἐγκλωβιστεῖ ξεχνώντας τὸ «πνεῦμα τῆς ἀληθείας».

Ἡ συνείδησή μας πρέπει νὰ ἀφυπνίζεται μπροστὰ στὴν ἁγιότητα τοῦ Θεοῦ, ἡ καρδιά μας νὰ αἰχμαλωτίζεται ἀπὸ τὴν ἀγάπη Του καὶ ἡ θέλησή μας νὰ εὐθυγραμμίζεται στὸ ἅγιο θέλημά Του.

Ὁ Θεός, ἔτσι, δέχεται τὴν λατρεία μας ὡς «ὀσμὴν εὐωδίας πνευματικῆς» μᾶς καθιστᾶ κοινωνοὺς τῆς Θείας φύσεώς Του καὶ τότε μᾶς μεταμορφώνει σὲ ἱεραποστόλους καὶ μάρτυρες τῆς ἀλήθειάς Του, ὅπως τὸ πρόσωπο τῆς ἁγίας Φωτεινῆς ποὺ σήμερα τιμοῦμε.

 Κηρύγματα Μαΐου 2019  

Προφητικὴ μποροῦμε νὰ χαρακτηρίσουμε ἀγαπητοί μου ἀδελφοὶ τὴν σημερινὴ Εὐαγγελικὴ περικοπή. Ὁ Κύριος μᾶς ἀποκαλύπτει πῶς θὰ γίνει ἡ Δευτέρα Παρουσία, διότι ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστὸς θὰ ξαναέρθει στὴ γῆ, ὅπως ὁμολογοῦμε στὸ Σύμβολο τῆς Πίστεως «Καὶ πάλιν ἐρχόμενον μετὰ δόξης κρῖναι ζῶντας καὶ νεκρούς».

Ἡ Δευτέρα ὅμως αὐτὴ Παρουσία Του, θὰ διαφέρει ἀπὸ τὴν πρώτη καὶ ὡς πρὸς τὸν τρόπο καὶ ὡς πρὸς τὸν σκοπό της. Τὴν πρώτη φορὰ ἦρθε στὴ γῆ ταπεινὰ καὶ ἀθόρυβα. Γεννήθηκε μέσα στὸ σπήλαιο, ἔζησε φτωχικά, κήρυξε μετάνοια καὶ θυσιάστηκε πάνω στὸν Σταυρὸ γιὰ τὴ σωτηρία ὅλων τῶν ἀνθρώπων. Ἀντίθετα τὴ δεύτερη φορὰ ὁ Κύριος θὰ ἔρθει «ἐν τῇ δόξῃ αὐτοῦ». Χιλιάδες καὶ μυριάδες ἁγίων ἀγγέλων θὰ Τὸν συνοδεύουν. Θὰ ἔρθει καὶ θὰ καθίσει «ἐπὶ θρόνου δόξης» γιὰ νὰ κρίνει τὸν κόσμο.

Ὁ Χριστὸς θὰ ἔρθει ὡς Κριτής. Καὶ θὰ ἔρθει ξαφνικὰ σὰν τὴν ἀστραπὴ ποὺ βγαίνει στὴν ἀνατολὴ καὶ φαίνεται στὴ δύση (Ματθ. κδ΄ 27). Κανεὶς ἄνθρωπος δὲν μπορεῖ νὰ γνωρίζει τὸν ἀκριβὴ χρόνο τῆς ἐλεύσεώς Του. Ὅλοι μας ὅμως ἔχουμε χρέος νὰ ζοῦμε «ἐν εἰρήνῃ καὶ μετανοίᾳ» καὶ νὰ ζητοῦμε τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ, γιὰ νὰ ἔχουμε «καλὴν ἀπολογίαν ἐπὶ τοῦ φοβεροῦ βήματος τοῦ Χριστοῦ».

Εἶναι ἀξιοσημείωτο ὅτι τὸ βασικὸ κριτήριο μὲ τὸ ὁποῖο θὰ κρίνει ὁ Κύριος ὅλους τοὺς ἀνθρώπους εἶναι ἡ ἀγάπη. Αὐτὴ εἶναι τὸ κύριο γνώρισμα τῶν μαθητῶν τοῦ Χριστοῦ, καὶ μόνο ὅποιος ἔχει καλλιεργήσει αὐτὴ τὴν ἀρετὴ θὰ βρεῖ ἔλεος κατὰ τὴ φοβερὴ ἐκείνη ἡμέρα τῆς Κρίσεως.

Εἶναι ἐπίσης χαρακτηριστικὸ ὅτι οἱ ἀπαγγελόμενες ἁμαρτίες ὅσων καταδικάζονται, εἶναι ἁμαρτίες παραλείψεως. Σημειώνει ὁ Μέγας Βασίλειος: «Δὲν τοὺς κατηγορεῖ λέγοντας ὅτι σκοτώσατε ἢ ἁμαρτήσατε σαρκικὰ ἢ εἴπατε ψέματα ἢ ἀδικήσατε ἢ πράξατε κάτι ἄλλο ἀπαγορευμένο. Ἀλλὰ τοὺς λέει «Ὅτι τῶν ἀγαθῶν ἔργων ἠ­­­­­μελήσατε». Παραμελήσατε τὸ κα­­­θῆκον τῆς ἀγάπης. Δὲν ­δείξατε συμ­πόνια στὸν φτωχό, στὸν ἄ­­­­στεγο, στὸν πεινασμένο, στὸν φυλακισμένο, στὸν ἀσθενῆ. Κι αὐτὴ ἡ ἀσπλαχνία σᾶς κρίνει».

Τὸ κλειδὶ λοιπὸν ποὺ ἀνοίγει τὴν θύρα τοῦ Παραδείσου εἶναι ἡ ἀγάπη. Γιὰ τὴν ἀπουσία της ἀπὸ τὰ ἔργα μας καὶ ἀπὸ τὴν συμπεριφορά μας θὰ δώσουμε ὅλοι λόγο, γιαυτὸ πρέπει νὰ καλλιεργοῦμε τὴν ψυχή μας μὲ αὐτὸ τὸ ἐργαλεῖο τῆς ἀγάπης καὶ νὰ γινόμαστε πρόθυμοι στὰ ἔργα τῆς φιλανθρωπίας. Τότε νὰ εἴμαστε βέβαιοι ὅτι ὁ Δεσπότης Χριστὸς θὰ δείξει ἔλεος σὲ ὅσους ἔμαθαν στὴ ζωή τους νὰ εἶναι μιμητὲς Του καὶ ἐλεήμονες.

Τὸ πιὸ ἐντυπωσιακὸ ὅμως σημεῖο τῆς εὐαγγελικῆς περικοπῆς εἶναι ἡ δια­­βεβαίωση τοῦ Κυρίου ὅτι κάθε πράξη ἀγάπης πρὸς τὸν πλησίον ἀναφέ­ρεται κατ’ εὐθείαν στὸ πρόσωπό Του. Διασαφηνίζει ὅτι τὴν δέ­­­χεται ὁ Ἴδιος. «Ἐφ᾿ ὅσον ἐποιήσατε ἑνὶ τούτων τῶν ἀδελφῶν μου τῶν ἐ­­­­­λα­­χίστων, ἐμοὶ ἐποιήσατε». Συγκλονιστικό! Ὁ Κύριος Ἰησοῦς τοποθετεῖ τὸν ἑαυτό Του στὴ θέση τοῦ πεινασμένου, τοῦ διψασμένου, τοῦ ξένου, τοῦ ρακένδυτου, τοῦ ἀσθενοῦς καὶ τοῦ φυλακισμένου. Ἀλήθεια, ποιὸς μπορεῖ νὰ μείνει ἀδιάφορος κι ἀσυ­γ­κίνητος ὅταν ὁ ἴδιος ὁ Χριστὸς βάζει τὸν ἑαυτό Του στὴ θέση αὐτῶν τῶν «ἐλαχίστων» καὶ μάλιστα ὅταν τοὺς ὀνομάζει ἀδελφούς Του;

Ἀγαπητοί μου, εἶναι ἄμεση ἀνάγκη νὰ συνειδητοποιήσουμε ὅτι στὸ πρόσωπο τοῦ κάθε ἀνθρώπου κρύβεται ὁ Ἴδιος ὁ Θεός, διότι ἡ μεγάλη αὐτὴ ἀλήθεια ἔχει τὴν δύναμη νὰ τροποποιήσει τὴν συμπεριφορά μας σὲ κάθε ἄνθρωπο ποὺ ἔχει τὴν ἀνάγκη μας. Γι’ αὐτὸ καὶ ὅσοι ἐκδηλώνουμε ποικιλοτρόπως τὴν ἀγάπη μας ὅπου χρειάζεται, παρηγορούμεθα ὅτι θὰ ἀξιωθοῦμε νὰ ἀκούσουμε τὴν μακαρία φωνή Του «Δεῦτε οἱ εὐλογημένοι τοῦ πατρός μου, κληρονομήσατε τὴν ἡτοιμασμένην ὑμῖν βασιλείαν ἀπὸ καταβολῆς κόσμου…», διότι «ἐμοὶ ἐποιήσατε». Γένοιτο.

Ὁ Χριστὸς μὲ τὸν λόγο Του, ὅπως καταγράφεται στὴ σημερινὴ περικοπὴ τοῦ εὐαγγελιστοῦ Ματθαίου, συνδέει τὴ συγγνώμη καὶ τὴ συγχώρηση μὲ τὴν νηστεία. Γι᾿ αὐτὸ καὶ ἡ περίοδος τῆς νηστείας, ποὺ ἀπὸ αὔριο εἰσερχόμαστε, εἶναι πρὸ πάντων περίοδος μετανοίας, προσευχῆς καὶ ἀγάπης μεταξύ μας.

Χωρὶς αὐτὴ τὴν σύνδεση, ἡ νηστεία ἀπὸ μόνη της δὲν εἶναι ἀρκετή. Ἐὰν εἶναι νὰ νηστεύουμε καὶ νὰ μὴ μετανοοῦμε, ἐὰν εἶναι νὰ μὴν τρῶμε καὶ νὰ τρωγώμαστε ἀπὸ τὴν κακία μας καὶ νὰ μισοῦμε τὸν ἀδελφό μας, ποιὸ τὸ ὄφελος τῆς νηστείας μας; Ἄρα λοιπὸν ἡ νηστεία βοηθεῖ τὸν ἄνθρωπο νὰ καταλαγιάσει ἀπὸ τὸ θόρυβο τῆς ζωῆς του· νὰ τὸν προσγειώσει στὴν ἀλήθεια καὶ νὰ τὸν μονοιάσει μὲ τοὺς ἄλλους. Καὶ τέλος νὰ συναισθανθεῖ τὰ λάθη καὶ τὰ πάθη του καταβάλλοντας προσπάθεια ἀπαλλαγῆς.

Σ᾿ αὐτὸ τὸ σημεῖο ἐρχόμενος ὁ ἄνθρωπος θρηνεῖ οὐσιαστικὰ μέσα του, ἐπειδὴ συνειδητοποεῖ ὅτι μὲ τὴ ζωή του προσβάλλει καθημερινὰ τὸ Θεό. Καὶ μετὰ ἀπὸ τὴ συγγνώμη τῶν ἀδελφῶν, νὰ ζητήσει τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ.

Δυστυχῶς πολλοὶ πιστεύουν, πὼς ἡ νηστεία ἐξαντλεῖται στὴν ἀποχὴ ἀπὸ ὁρισμένα φαγητά. Καὶ καθησυχάζουν τοὺς ἑαυτούς τους πὼς τήρησαν ὅτι πρέπει. Ὅμως μιὰ τέτοια πράξη τυπική, στερημένη ἀπὸ τὴν οὐσία εἶναι αὐτονόητα λάθος.

Ἡ νηστεία ὁλοκληρώνεται καὶ βρίσκει τὸ νόημά της ὅταν συνοδεύεται ἀπὸ ἐσωτερικὴ ἐπιστροφὴ καὶ μετάνοια, ἡ ὁποία δὲν μπορεῖ νὰ ὑπάρξει δίχως τὴ συγγνώμη πρὸς τὸν ἀδελφό. Δίχως τὴν ἐξάλειψη τῶν κακιῶν, ποὺ μᾶς διχάζουν ἀπὸ τοὺς ἄλλους, δίχως τὴν ἑκούσια διακοπὴ τῶν παθῶν, ποὺ μᾶς κρατοῦν δέσμιους στὶς προσωπικές μας ἀνάγκες.

Προχωρῶντας ὁ Χριστὸς ἀκόμη πιὸ πέρα, μίλησε γιὰ τὴν ἀφιλοχρηματία, ποὺ φυσικὰ συνδέεται μὲ τὴν νηστεία. Ἔτσι, ὅποιος πασχίζει νὰ ᾿χει τὶς ἀποθῆκες του γεμᾶτες ἀπὸ  ὑλικὰ ἀγαθά, αὐτὸς συνήθως ἔχει τὴν καρδιά του ἀδειανὴ ἀπὸ ἀγάπη. Ὅσο πιὸ πολὺ γεμίζουν οἱ ἀποθῆκες, τόσο πιὸ πολὺ ἀδειάζει ἡ καρδιά. Καὶ ὅσο ἀδειάζει ἡ καρδιὰ τόσο στερεύει ἡ ἀγάπη.

Σ'᾿αὐτὸν ποὺ ἄφησε νὰ ἀδειάσει ἡ καρδιά του ἀπὸ ἀγάπη καὶ φιλανθρωπία, τί νόημα ἔχει ἀλήθεια ἡ νηστεία;

Ἐνῶ μπορεῖ ἡ νηστεία νὰ εἶναι μιὰ καλὴ εὐκαιρία νὰ δείξουμε τὴν ἀγάπη μας, μοιράζοντας τὰ ἀγαθά μας ἤ παρέχοντας ἀπὸ αὐτὰ στὴν ἀνάγκη τῶν ἄλλων. Ἔτσι θησαυρίζουμε ἀγαθὰ γιὰ τὴν αἰωνιότητα, ἀφοῦ ἐμπιστευόμαστε ὅ,τι μᾶς περισσεύει στὰ χέρια τοῦ Θεοῦ.

Ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, σήμερα ὁ εὐαγγελικὸς λόγος τονίζει πὼς ὅποιος δίνει στὸ ἄνθρωπο, δανείζει στὸ Θεό, καὶ καταλαβαίνουμε ὅτι ἁπλώνοντας τὸ χέρι μας στὸν ἀδελφὸ ποὺ ἔχει ἀνάγκη, πιάνουμε τὸ χέρι τοῦ Θεοῦ ποὺ μᾶς τραβᾶ κοντά Του. Συμπεραίνουμε ὅτι πρέπει ν᾿ ἀπαλλαγοῦμε ἀπὸ τὴν προσκόλληση στὰ ὑλικὰ ἀγαθά, ποὺ μέσα τους κουβαλοῦν τὸν πνευματικὸ θάνατο, καὶ μᾶς τὸν μεταγγίζουν ὅταν τὰ κατακρατοῦμε. Κρίνεται φρόνιμο, λοιπόν, καὶ ἀποτελεσματικὸ νὰ κάνουμε τὴν νηστεία μας, καθὼς ὁρίζει ἡ Ἐκκλησία καὶ ὄχι ὅπως ἐμεῖς τὴν ἑρμηνεύουμε, ἐπειδὴ ἔτσι μᾶς ταιριάζει.

Σ’αὐτὸν τὸν ἀγώνα που ξεκινᾶ ἄς ἔχουμε στὸ μυαλό μας τὰ λόγια τοῦ ἁγίου Ἱωάννου τοῦ Χρισοστόμου «Νηστεύεις; Ἀπόδειξέ το διὰ τῶν ἔργων σου.  Ἄν δεῖς φτωχό, νὰ τὸν ἐλεήσεις. Ἄν δεῖς ἐχθρό, νὰ συμφιλιωθεῖς μαζί του. Ἔτσι δὲν θὰ νηστεύει μόνο τὸ στόμα, ἀλλὰ καὶ τὸ μάτι καὶ ἡ ἀκοὴ καὶ τὰ πόδια καὶ τὰ χέρια καὶ ὅλα τὰ μέλη τοῦ σώματος». Ἀμήν.

Πανηγυρικὴ καὶ λαμπρὴ ἡ σημερινὴ ἡμέρα, Κυριακὴ τῆς Ὀρθοδοξίας. Ἡμέρα κατὰ τὴν ὁποία ἑορτάζουμε τὸ ἐκπληκτικὸ θαῦμα τῆς πίστεως, τὸν θρίαμβο γιὰ τὴν ἐπικράτηση τῆς ἀλήθειας τῆς Ὀρθοδοξίας ἔναντι τῆς πλάνης τῶν αἱρέσεων.

Περισσότερα ἀπὸ δύο χιλιάδες χρόνια τώρα ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία «πολεμουμένη νικᾷ» (Ἱ. Χρυσόστο­μος). Καταδιώκεται, ἀλλὰ δὲν σταματᾶ νὰ ἐξαπλώνεται‧ σπιλώνεται, ἀλλὰ διατηρεῖ καθαρὴ καὶ ἀνόθευτη τὴν ἀλήθεια‧ φυλακίζεται, καὶ μένει πάντα ἐλεύθερη‧ φαίνεται ὅτι πεθαίνει, ἀλλὰ ἀνασταίνεται. Διω­γμοὶ καὶ μαρτύρια, αἱρέσεις καὶ συκοφαντικὲς ἐ­­­πιθέσεις, κύματα ἀθεΐας καὶ πολεμικῆς τοῦ διαβόλου δὲν στάθηκαν ἱκανὰ νὰ ἀκυρώσουν τὸν σωστικὸ λόγο καὶ τὴν ἁγιαστικὴ δύναμή της. Κι ἐπαληθεύεται ἔτσι ὁ προφητικὸς λόγος τοῦ Κυρίου ποὺ εἶπε ὅτι «πύλαι ᾅδου οὐ κατισχύσουσιν αὐτῆς» (Ματθ. ις΄ 18)· δηλαδή, ὁ θάνατος καὶ οἱ ὀργανωμένες δυνάμεις τοῦ κακοῦ ποτὲ δὲν θὰ κατανικήσουν τὴν Ἐκκλησία.

Ἂς δοξάζουμε λοιπὸν τὸν παντοδύναμο Κύριο, διότι μᾶς ἀξίωσε νὰ γίνουμε μέλη τῆς ἁγίας Του Ἐκκλησίας, κι ἂς ἀγωνιζόμαστε γιὰ νὰ διατηρήσουμε ἀκέραιο τὸ θησαυρὸ τῆς Ὀρθοδοξίας, ποὺ παραλάβαμε ἀπὸ τοὺς Ἀποστόλους καὶ τοὺς Ἱεράρχες, τοὺς Μάρ­­­τυρες καὶ τοὺς Ἀσκητὲς καὶ ὅλους τοὺς Ἁγίους, ποὺ ἔζησαν ὡς πιστοὶ καὶ ἀφοσιωμένοι μαθητὲς Ἐκείνου.

Ἕνα ἀπὸ τὰ κύρια χαρακτηριστικὰ τῆς Ἐκκλησίας εἶναι αὐτὸ ποὺ ὁμολογοῦμε στὸ «Πιστεύω» μὲ τὴ λέξη «Ἀποστολική». Ἡ Ὀρ­θόδοξη Ἐκκλησία διατηρεῖ τὴν ἀποστολικὴ διαδοχὴ καὶ συνεχίζει τὸ ἔργο τῶν ἁγίων Ἀποστόλων. Γι’ αὐτὸ καὶ τὸ ἱερὸ Εὐαγγέλιο κατὰ τὴν ἐπίσημη αὐτὴ ἡμέρα μᾶς με­ταφέρει στὴν κλήση τῶν πρώτων μαθη­τῶν τοῦ Κυρίου. Ὁ Κύριος Ἰησοῦς εἶχε ἤδη ἀπευθύνει στὸν Ἀνδρέα καὶ τὸν Ἰωάννη τὴν πρόσκληση νὰ Τὸν ­ἀκολουθήσουν, κι ἔπειτα στὸν Πέτρο, ποὺ ὁδηγήθηκε στὸν Χριστὸ ἀπὸ τὸν ἀδελφό του, τὸν Ἀνδρέα. Τώρα ὁ Κύριος καλεῖ τὸν Φίλιππο. Κι ἐ­­­κεῖνος τρέχει ἀμέσως νὰ βρεῖ τὸν φίλο του τὸν Ναθαναὴλ καὶ νὰ τοῦ ἀναγγείλει τὴν εὐχάριστη εἴδηση: «Ὃν ἔγραψε Μωϋ­σῆς ἐν τῷ νόμῳ καὶ οἱ προφῆται, ­εὑρήκαμεν, Ἰη­­­­σοῦν». Αὐ­τὸν γιὰ τὸν Ὁποῖο ἔγραψε ὁ Μωυσῆς στὸ Νόμο καὶ προφήτευσαν οἱ προφῆτες, Τὸν βρήκαμε! Εἶναι ὁ Ἰησοῦς !

Ἡ αὐθόρμητη αὐτὴ κίνηση τοῦ Φιλίππου φανερώνει τὴν ἀγάπη καὶ τὸ ἐνδιαφέρον του γιὰ τὸν πλησίον. Αὐτὸ ἀποτελεῖ οὐσιῶδες γνώρισμα καὶ κάθε συνειδητοῦ χριστιανοῦ. «Οὐδὲν ψυχρότερον χριστιανοῦ ἑτέρους μὴ σώζοντος», σημειώνει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος (PG 60, 162). Τίποτε πιὸ ψυχρὸ δὲν ὑπάρχει ἀπὸ τὸν χριστιανὸ ποὺ δὲν ἐνδιαφέρεται γιὰ τὴ σωτηρία τῶν ἄλλων.

Ἀποτελεῖ χρέος ἀγάπης πρὸς τοὺς ἀδελφούς μας νὰ τοὺς διαφωτίζουμε σχετικὰ μὲ τὴν Ὀρθόδοξη πίστη καὶ ζωή. Νὰ τοὺς συστήσουμε ἕνα κατάλληλο βιβλίο ἢ περιοδικό, κάποια ὁμιλία πνευματικοῦ καταρτισμοῦ· νὰ τοὺς βοηθήσουμε γιὰ τὴ συνειδητὴ συμμετοχή τους στὰ Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας‧ νὰ τοὺς ὑποδείξουμε μὲ διάκριση ποιὸ εἶναι τὸ ὀρθὸ σύμφωνα μὲ τὴν Παράδοση τῆς Ἐκκλησίας μας. Πάνω ἀπ’ ὅλα νὰ τοὺς διδάσκουμε μὲ τὸ παράδει­γμά μας, τὸ ὁποῖο, ἂν εἶναι σωστό, ἀποτελεῖ τὴν πιὸ πειστικὴ ἀπόδειξη ὅτι τὸ Εὐαγγέλιο ἐφαρμόζεται καὶ σήμερα, καὶ φωτί­ζει, εἰρηνεύει καὶ ἁγιάζει τὴν ψυχὴ κάθε ἀνθρώπου.

Βέβαια ἡ ὀρθόδοξη πίστη δὲν κατακτᾶται ὡς θεωρητικὴ γνώση, οὔτε ἐξαντλεῖται στὴ διδασκαλία κάποιων δογμάτων. Στὴν οὐσία ἀποτελεῖ προσωπικὴ ἐμπειρία καὶ βίωμα ζωῆς. Γι’ αὐτὸ καὶ ὁ Φίλιππος πρότεινε στὸν φίλο του τὸν Ναθαναὴλ νὰ ἔρθει ὁ ἴδιος καὶ νὰ γνωρίσει προσωπικὰ τὸν Χριστό. «Ἔρχου καὶ ἴδε» τοῦ εἶπε. Εἶναι ἀπαραίτητο νὰ πλησιάσουμε μόνοι μας νὰ γευθοῦμε, νὰ καταλάβουμε τί πιστεύουμε, τί εἶναι ἡ χριστιανικὴ ζωή, τί μεγαλεῖα ζοῦμε στὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία. Νὰ ἐκτιμήσουμε τὴν πίστη μας, ποὺ εἶναι ἀληθινὴ καὶ ὁλοζώντανη. Νὰ τὴν χαροῦμε καὶ νὰ τὴν ἀπολαύσουμε. Τί μπορεῖς νὰ καταλάβεις, ἂν σοῦ μιλᾶνε μόνο γιὰ τὴ γλυκύτητα ποὺ ἔχει τὸ μέλι, κι ἐσὺ δὲν τὸ ἔχεις γευθεῖ οὔτε μία φορά; Ἡ Ὀρθόδοξη πίστη μας εἶναι θησαυρός. Ἡ λατρεία μας, πλοῦτος ἀνεξ­άν­τλητος. Ἡ πνευματικὴ ζωὴ εἶναι χαρὰ καὶ ἀπόλαυση. Ὅλα αὐτὰ ὅμως μποροῦ­με νὰ τὰ νιώσουμε, μόνο ἂν τὰ γευθοῦμε προσω­πικά.

Μέσα στὸν ἀλλοπρόσαλλο κόσμο ποὺ ζοῦμε, σὲ καιροὺς πρωτοφανοῦς συγχύσεως καὶ συμβιβασμῶν, σήμερα, Κυριακὴ τῆς Ὀρθοδοξίας, προβάλλει ἐπιτακτικὸ τὸ χρέος μας νὰ βιώσουμε τὴν Ὀρθόδοξη πίστη καὶ παράδοση ὡς τὴ μοναδικὴ ὁδὸ σωτηρίας καὶ νὰ ἀγωνιζόμαστε γιὰ νὰ τὴν διατηρήσουμε γνήσια καὶ ἀνόθευτη. Ἔτσι τὸ φῶς τῆς Ὀρθοδοξίας θὰ μεταλαμπα­δεύεται ἀπὸ γενιὰ σὲ γενιὰ καὶ θὰ ἀκτι­νοβολεῖ σ’ ὅλο τὸν κόσμο· «ἕως ἐσχάτου τῆς γῆς».

Εἶναι συγκλονιστικὸ τὸ περιστατικὸ ποὺ περιγράφεται σήμερα στὴν εὐαγγελικὴ περικοπή, καὶ ἀφορᾶ στὴ διάθεση μὲ τὴν ὁποία πλησίασαν οἱ συνοδοὶ τοῦ παραλυτικοῦ τὸν Χριστό.

Τὰ ἐμπόδια ἦταν τεράστια καὶ ὁ κόσμος πολύς. Αὐτονόητα ἦταν ἀδύνατον νὰ πλησιάσει κάποιος τὸν Κύριο. Αὐτὸ ὅμως ποὺ εἶναι ἀδύνατο γιὰ τὴ λογικὴ εἶναι δυνατὸ πάντα γιὰ τὴν πίστη. Αὐτὴ μπορεῖ νὰ ξεπερνᾶ ὅλα τά ἐμπόδια, ὅπως ἔγινε καὶ στὴν σημερινὴ περίπτωση. Ἡ πίστη σήκωσε ἀκόμη καὶ τὴ στέγη. Ἔκανε τοὺς ἀνθρώπους ποὺ εἶχαν ἀγάπη εὑρηματικούς. Αὐτὴ ἡ δύναμη τῆς διάθεσης τῶν ἀνθρώπων ἔκανε τὸν Ἰησοῦ νὰ θεραπεύσει πρῶτα τὴν αἰτία τῆς ἀσθένειας, δηλαδὴ τὴν ἁμαρτία, καὶ ἀμέσως μετὰ τὴν ἴδια τὴν ἀρρώστια, δηλαδὴ τὴν παραλυσία.

Μᾶς βάζει σήμερα ἡ Ἐκκλησία μας ν’ ἀκούσουμε αὐτὸ τὸ περιστατικό, τὴν ἴδια ἡμέρα ποὺ προβάλλει τὴν ἱερὴ προσωπικότητα τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, Ἀρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης. Καὶ αὐτὸ ἐπειδὴ ὁ θεόπνευστος αὐτὸς Πατέρας μελέτησε πολὺ καὶ μίλησε γιὰ τὴν σὼζουσα τὸν ἄνθρωπο θεία Χάρη.             

Εἶναι σημαντικὸ νὰ κατανοήσουμε τί εἶναι ἡ Χάρη τοῦ Θεοῦ. Θὰ λέγαμε μὲ ἁπλὰ λόγια ὅτι εἶναι ἡ μυστικὴ καὶ ἀθόρυβη παρουσία Του στὴν καθημερινότητά μας. Ἡ παρουσία ποὺ ἔρχεται κοντά μας ἐλεύθερα, ἐπειδὴ Τὸν θέλουμε καὶ Τὸν ἀναζητᾶμε. Εἶναι ἡ παρουσία ποὺ φέρνει στὸν καθένα μας ἀμέτρητες εὐλογίες. Εὐλογίες ποὺ συνειδητοποιοῦμε ἤ ὄχι. Ποὺ ἐντοπίζουμε ἤ ποὺ προσπερνοῦμε καὶ εἶναι ὅλες καρποὶ τῆς ἀγάπης Του.

Ἡ κεντρικὴ ἰδέα τῆς διδασκαλίας τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, ὅπως καὶ ὁλόκληρης τῆς Ἐκκλησίας, εἶναι πώς, γιὰ νὰ δέχεται ὁ ἄνθρωπος τὴ Χάρη τοῦ Θεοῦ, πρέπει νὰ τὸ θέλει. Τίποτε στὴ ζωή μας δὲν γίνεται μαγικὰ καὶ αὐτόματα. Ὁ τρόπος μὲ τὸν ὁποῖο ἐκφράζεται αὐτὴ ἡ ἐλεύθερη βούλησή μας εἶναι διπλός. Πρῶτα ἐπιμένουμε μὲ τὴν προσευχή μας «ἔρχου Κύριε» καὶ κατόπιν τὸ φροντίζουμε μὲ τὸν τρόπο τῆς ζωῆς μας.

Ἡ πραγματικότητα σήμερα φανερώνει νὰ ζητᾶμε ἀπὸ τὸν Θεὸ ἀμέτρητα ὑλικὰ ἀγαθά. Ζητᾶμε ὑγεία, ζητᾶμε πρόοδο γιὰ μᾶς καὶ γιὰ τά παιδιά μας. Ζητᾶμε νὰ προσθέσει χρόνο στὴ ζωή μας. Ζητᾶμε πράγματα πρόσκαιρα καὶ φθαρτά. Ζητᾶμε γῆ, ἀλλ’ ὄχι οὐρανό. Ζητᾶμε τὰ δῶρα τοῦ Θεοῦ, ἀλλ’ ὄχι Αὐτόν τὸν Ἴδιο. Κι Αὐτὸς σέβεται τὴν ἐλευθερία μας καὶ τὸ αἴτημά μας, γιαυτὸ φαίνεται σὰν ἀπὼν στὴ ζωή μας. Χωρὶς τὴ δική μας συγκατάθεση, ὅσο κι ἄν τὸ θέλει, δὲν μπορεῖ νὰ μᾶς ἁγιάσει, διότι ἄν θὰ τὸ ἔκανε, θὰ ἀκύρωνε τὴν ἐλευθερία μας, θὰ ἀκύρωνε καὶ τὸν ἑαυτό Του.        

Τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ ἀναμένει τὴν ἔμπρακτη συγκατάθεσή μας ποὺ εἶναι ἡ προσευχή μας, ἡ ὁποία γιὰ νὰ ἔχει περιεχόμενο, πρέπει νὰ εἶναι σύμφωνη μὲ τὸν τρόπο ποὺ ζοῦμε. Ἡ εὐθυγράμμισή μας μὲ τὸ θέλημά Του καὶ ἡ καταφυγή μας στὸ πετραχήλι τοῦ πνευματικοῦ εἶναι ἡ δυνατὴ ἀρχὴ μὲ συνέχεια τὴ ζωὴ τῆς μετανοίας.

Στὴ δύσκολη ἐποχή μας οἱ ἄνθρωποι διψοῦν ὅσο ποτὲ γιαυτὴ τὴν λυτρωτικὴ Χάρη τοῦ Θεοῦ. Κουρασμένοι καὶ ἀπελπισμένοι ἀπὸ ὅλα προσπαθοῦν νὰ βροῦν ἀνάπαυση μέσα ἀπὸ λανθασμένους δρόμους καὶ τοὺς ἀτελέσφορους τρόπους ποὺ μετέρχονται. Ζητοῦν γαλήνη, χαρά, δύναμη καὶ ἀγάπη, ἀλλὰ συνεχί-ζουν νὰ ἀγνοῦν ὅτι αὐτὰ μόνον ὁ Θεὸς τὰ χαρίζει. Ἀκολουθοῦν συστήματα καὶ ἰδεολογίες ποὺ κάνουν λόγο γιὰ θετικὴ ἐνέργεια καὶ ἀναζητοῦν τὴ θετικὴ αὔρα, χωρὶς νὰ ἔχουν ἴχνος θετικῆς κατεύθυνσης πρὸς τὸν Θεό. Νομίζουν πὼς τὸ θετικὸ κλίμα θὰ ἔλθει στὴ ζωὴ κατὰ τρόπο μαγικό, ἐνῶ προσπερνοῦν ἀδιάφορα ἴσως καὶ ἐχθρικὰ τὸν λόγο τῆς Ἐκκλησίας περὶ μετανοίας, ποὺ σωματοποιεῖ τὴν συγχώρηση τῆς ἁμαρτίας καὶ θεραπεύει τὴν ἀρρώστια.

Ἀδελφοί μου,
ὁ τιμώμενος Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς ἀξιολογώντας τὴ διάθεση τῶν συνοδῶν τοῦ παραλυτικοῦ, μᾶς διδάσκει ὅτι ἡ θεραπεία τῆς ψυχῆς καὶ τοῦ σώματος ἑστιάζεται στὴ δύναμη τῆς πίστεώς μας ποὺ μαγνητίζει τὴ δύναμη τοῦ Χριστοῦ, ἡ ὁποία τελικὰ διοχετεύεται θεραπευτικὰ στὴ ζωὴ τοῦ ἀνθρώπου καὶ τὴν μεταμορφώνει.

Μακάρι μὲ τὴν πρεσβεία του νὰ ἑλκύσουμε τὴ Χάρη τοῦ Θεοῦ στὴν καθημερινότητά μας γιὰ νὰ ἀπολαύσουμε τὴ ζωὴ ποὺ μᾶς ἀξίζει ὄχι μόνο τώρα ἀλλὰ καὶ στὴν αἰωνιότητα. Ἀμήν.

Κυριακὴ τῆς Σταυροπροσκυνήσεως σή­μερα καὶ καθὼς βρισκόμαστε ἤδη στὸ μέσο τῶν πνευματικῶν ἀγώνων τῆς Με­γάλης Τεσσαρακοστῆς, καὶ ἡ ἁγία μας Ἐκ­­κλη­σία προβάλλει τὸ πολυτιμότερο κό­σμημά της, τὸ ἀκαταμά-χητο ὅπλο της. Τὸν Τίμιο καὶ Ζωοποιὸ Σταυρὸ τοῦ Κυρίου, ὁ ὁποῖος προ­βάλ­­­λεται ἐνώπιόν μας ὄχι μόνο γιὰ νὰ Τὸν προσκυνήσουμε ἀλλὰ κυρίως γιὰ νὰ ἀναλογιστοῦμε τὴ σχέση μας μὲ αὐτὸν καὶ τὸ δικό μας χρέος, μὲ τὴν κλήση ποὺ κάνει ὁ Θεὸς σὲ κάθε πιστὸ μαθητή Του «Ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἀκολουθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑ­­­αυτὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ, καὶ ἀκο­λου­θείτω μοι». Ὅποιος θέλει νὰ μὲ ἀ­­­κολου­θήσει ὡς μαθητής μου, ἂς διακόψει κάθε σχέση μὲ τὸν κακὸ καὶ διεφθαρμένο ἑ­­­αυ­τό του, μὲ σταθερὴ ἀπόφαση νὰ σηκώ­σει σταυρό, νὰ ὑποστεῖ κάθε δοκιμασία, ἀκόμη καὶ θάνατο, καὶ τότε νὰ μὲ ἀκολουθήσει.

«Ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ». Ὁ Κύριος ζητᾶ ἀπὸ τοὺς μαθητές Του τὴν τέλεια αὐταπάρνηση· νὰ σηκώσουν τὸν σταυρό τους μὲ ἀπόφαση θανάτου. Ποιός ὅ­­­μως εἶναι αὐτὸς ὁ σταυρὸς ποὺ καλεῖται νὰ ἀναλάβει κάθε πιστὸς μαθητὴς τοῦ Χριστοῦ;

Ὁ ἀπόστολος Παῦλος σημειώνει «...οἱ τοῦ Χριστοῦ τὴν σάρκα ἐσταύρωσαν σὺν τοῖς παθήμασι καὶ ταῖς ἐπιθυμίαις» (Γαλ. ε΄ 24). Εἶναι ἡ νέκρωση τῶν παθῶν καὶ τῶν σαρκικῶν φρονημάτων. Ὅσοι ἀνήκουν πραγματικὰ στὸν Χριστό, νέκρωσαν τὸ σαρκικὸ φρόνημα, τὰ πάθη καὶ τὶς κακὲς ἐπιθυμίες τους, ποὺ σημαίνει ὅτι ἀγωνίζονται νὰ ἀποκόψουν ὁριστικὰ τὶς ἁμαρτωλὲς συνήθειες, τὰ πάθη καὶ τὰ ἐλαττώματα ποὺ ἔ­­χουν ριζώσει βαθειὰ μέσα στὴν ψυχή τους. Ἀγώνας σκληρὸς καὶ ὀδυνηρός, ἀλ­λὰ καὶ σωτήριος. Ὑπάρχουν πάθη ποὺ μᾶς τα­­λαιπωροῦν καὶ δὲν μποροῦμε νὰ τὰ ξεριζώσουμε. Ἡ ζήλεια, ὁ φθόνος, τὸ ψέμα, ἡ ἀπάτη, ἡ κατάκριση, ἡ πλεονεξία καὶ ἡ φιλαργυρία διατηροῦν μέσα μας ζωντανὸ τὸν παλαιὸ ἄνθρωπο καὶ ἀφήνουν νὰ κυριαρχεῖ τὸ δικό μας ἐγώ.

 Ὁ ἀγωνιζόμενος πιστός, ποὺ παίρνει­ ἀπόφαση νὰ νεκρωθεῖ ὡς πρὸς τὴν ἁ­­­μαρ­τία, στέκεται ἀπέναντι στὸ κακὸ σὰν νεκρός. Πῶς εἶναι ἕνα νεκρὸ καὶ ἄψυχο σῶμα; Ἔτσι καὶ ὁ πιστὸς ποὺ νέκρωσε τὸν ἁμαρτωλὸ ἑαυτό του. Δὲν βλέπει, δὲν ἀκούει, δὲν ἐνεργεῖ ὁτιδήποτε ἁμαρτωλό. Δὲν ἐπιδιώκει νὰ ἐξυπηρετεῖ ἀποκλειστικὰ τὸ συμφέρον του, ἀλλὰ διακονεῖ μὲ ἀγάπη τὶς ἀνάγκες τοῦ πλησίον. Γενικὰ δὲν ἀκολουθεῖ τὰ ἐγωιστικὰ θελήματά του, ἀλλὰ ὑποτάσσεται στὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. Δὲν τὸν ἑλκύει ἡ ματαιότητα τοῦ κόσμου, οὔτε τὸν συγκινεῖ ὁ πλοῦτος καὶ ἡ ἐφήμερη δόξα. Ἐκεῖνο ποὺ θέλγει τὴν ψυχή του εἶναι ἡ αἰώνια δόξα καὶ ζωή, τὸ ἄφθαρτο κάλλος τοῦ οὐρανοῦ.

Ἐκτὸς ὅμως ἀπὸ τὴ σταύρωση τῶν παθῶν, ποὺ εἶναι ἑκούσιος σταυρὸς γιὰ τὸν πιστό, ὑπάρχει καὶ ὁ ἀκούσιος σταυρός, ποὺ καλεῖται νὰ σηκώσει μὲ τὴν ἴδια ἀφοσίωση καὶ αὐταπάρνηση καὶ ἔχει νὰ κάνει μὲ τὶς θλίψεις καὶ τὶς δοκιμασίες τῆς ζω­ῆς. Μιὰ ξαφνικὴ ἀποτυχία, ἕνα ἀξεπέρα­στο πρόβλημα, μία ὁλοφάνερη ἀδικία, μία ἀνί­ατη ἀσθένεια, ἕνα ἀβάσταχτο πέν­θος.

Ὁ πιστὸς ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ δέχεται νὰ σηκώσει τὸν σταυρὸ αὐτὸ ὄχι μὲ ἀντίδρα­ση ἐσωτερικὴ οὔτε μὲ παθη­τικὴ ἀποδοχή, ἀλλὰ πρόθυμα καὶ καρτερικά, μὲ εὐχαριστία πρὸς τὸν Θεό, ἐπειδὴ γνωρίζει ὅτι Αὐτὸς ποὺ τοῦ δίνει τὸν σταυρὸ εἶναι Ἐκεῖνος ὁ Ὁποῖος πρῶτος βάστασε τὸν Σταυρό Του, καὶ μάλιστα Σταυρὸ τέτοιας ὀδύνης, ποὺ κανεὶς ἄνθρωπος δὲν γνώρισε καὶ δὲν ἔχει ποτὲ ἀναλάβει.

Ἀδελφοί μου,
ἡ ἐποχή μας ἔχει ἀνάγκη ἀπὸ μάρτυρες. Χριστιανοὺς ἀποφασισμένους νὰ σηκώσουν τὸν σταυρό τους καὶ νὰ ἀκο­λουθήσουν τὸν Χριστὸ μέχρι θανάτου. Μὲ τέτοιο ἡρωικὸ καὶ μαρτυρικὸ φρόνημα πρέπει νὰ ἀναλάβουμε κι ἐμεῖς τὸν σταυρὸ τοῦ Κυρίου, γνωρίζοντας ὅτι στὴ σταυρικὴ αὐτὴ πορεία δὲν εἴμαστε μόνοι. Ἔχουμε συγκυρηναίους ὅσους σήκωσαν τὸν δικό τους σταυρό. Τοὺς ἁγίους Ἀποστόλους, τοὺς Μάρτυρες, τοὺς Ὁσίους, τοὺς Ἀσκητὲς καὶ τοὺς Ὁμολογητές. Ἐξαιρέτως δὲ τὴν ὑπερευλογημένη Θεοτόκο, ἡ ὁποία στεκόταν κοντὰ στὸν Σταυρὸ τοῦ Κυρίου καὶ συνεχίζει νὰ στέκεται κοντὰ στὸν ἀγώνα, στὸν πόνο καὶ στὴ δοκιμασία τοῦ κάθε πιστοῦ.

Καλὴ δύναμη.

Κηρύγματα Μαρτίου 2019  

Τὸ κεντρικὸ μήνυμα τῆς σημερινῆς εὐαγγελικῆς περικοπῆς, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,  ἀφορᾶ στὸν πυρῆνα τοῦ περιεχομένου τῆς πρώτης προσκλήσεως τοῦ Κυρίου πρὸς κάθε  ἄνθρωπο μέσα στὴν ἱστορία καὶ ἔκτοτε στὴν ἐπαναλαμβανόμενη προτροπὴ τῆς Ἐκκλησίας γιὰ μετάνοια. Νὰ ξέρουμε ὅτι κάνοντας λόγο  γιὰ τὴν μετάνοια, στὴν οὐσία ἀποκαλύπτουμε τὸ βαθύτερο μήνυμα ὅλου τοῦ κηρύγματος τοῦ Χριστοῦ, ἀφοῦ μὲ σύσταση μετανοίας ἄρχισε τὸ κήρυγμά Του καὶ μ᾽᾿αὐτὴν τὸ τελείωσε.

Ἔτσι καὶ σήμερα θὰ κάνουμε λόγο γιαυτὴν τὴν σωτήρια ἀρετὴ  καὶ μακάρι νὰ τὸ κάναμε συχνότερα. Μ'αὐτὸν ἄλλωστε τὸν τρόπο συνειδητοποιοῦμε ὅτι καθημερινῶς σφάλλουμε, ἀδικοῦμε καὶ ἁμαρτάνουμε.

Ἔχει λοιπὸν βαρύτητα τὸ γεγονὸς ὅτι τὸ κήρυγμα τοῦ Χριστοῦ ξεκίνησε καὶ τελείωσε μὲ προτροπὴ γιὰ μετάνοια. Βεβαιώνεται ἔτσι πώς, γιὰ νὰ ζήσουμε ὡς πνευματικοὶ ἄνθρωποι,  πρέπει μὲ τὰ ἔργα μας νὰ ἐμφανίζουμε καρποὺς μετανοίας, ἐπειδὴ ἡ μετάνοια εἶναι ἡ κατὰ Θεὸν ζωὴ ποὺ ἐξασφαλίζει τὴ σωτηρία μας.

Ὁ Χριστὸς ἀρχίζοντας τὴν διδασκαλία Του παρέλαβε τὸν λόγο τοῦ προφήτου Ἰωάννου στὴν ἔρημο, ὅπως μᾶς τὸ διασώζει ὁ εὐαγγελιστὴς Ματθαῖος, μὲ τὴν προτροπὴ «Μετανοεῖτε· γιατὶ πλησιάζει ἡ Βασιλεία τῶν οὐρανῶν...». Μὲ τὸν ἴδιο τρόπο τελείωσε τὸ ἔργο Του ἐπὶ τῆς γῆς, ἀφοῦ μετὰ τὴν Ἀνάστασή Του, παραγγέλλει στοὺς Ἀποστόλους νὰ κηρύξουν μετάνοια σ᾿᾽ ὅλα τὰ ἔθνη στὸ ὄνομά Του.

Ἔτσι, ἀποκαλύπτεται πὼς ὁ Χριστὸς μὲ τὸν λόγο Του εἶναι ἡ συνέχεια τῶν Προφητῶν καὶ δὲν ἦλθε νὰ καταργήσει τοὺς νόμους ἢ τοὺς Προφῆτες, ἀλλὰ νὰ τοὺς συμπληρώσει⋅· τὸν μὲν προφητικὸ λόγο νὰ συμπληρώσει μὲ τὸν Εὐαγγελικὸ καὶ ὅλα νὰ τὰ συμπυκνώσει στό «μετανοεῖτε».

Μετὰ ἀπὸ αὐτὸ ὁ ἄνθρωπος ἔχει ἕνα μοναδικὸ τρόπο  νὰ διορθώσει ὅ,τι κακὸ ἔχει κάνει καὶ ἕνα σωτήριο μέσο νὰ διασφαλίσει τὴ σωτηρία του. Τὴν μετάνοια, τὴν ὁποία κάποτε  ἀπαξιώνει καὶ ἄλλοτε ἀγνοεῖ. Καὶ ὅσο συμβαίνει αὐτό, τόσο ἀπομακρύνεται ἀπὸ τὸν λόγο τοῦ Εὐαγγελίου, ὁ ὁποῖος τοῦ γίνεται ἀνεφάρμοστος, ἐπειδὴ ἀδυνατεῖ νὰ τὸν κατανοήσει.

Σὲ αὐτὴν τὴν περίπτωση βαθαίνει στὴν ἀμετανοησία καὶ προσεγγίζει στὸν ψυχικὸ θάνατο, ἀφοῦ μὴ συναισθανόμενος τὸ σφάλμα του ἀδιαφορεῖ στὴν πρόσκληση στὴ νέα ζωὴ τοῦ Θεοῦ. Δὲν ἀποζητᾶ τὸ ἔλεός Του γιὰ σωτηρία, ἐπειδὴ δὲν γνωρίζει τὴν ἄπειρη φιλανθρωπία καὶ ἀγάπη Του. Συνεχίζει τὴν ἀμετανόητη ζωή, ποὺ γίνεται ἡ χειρότερη ἀνθρώπινη στάση, διότι εἶναι θόλωση τοῦ νοῦ· τύφλωση ποὺ συσκοτίζει τὸν κόσμο μας καὶ δὲν μᾶς ἐπιτρέπει νὰ ἔχουμε καθαρὴ εἰκόνα, ποῦ βαδίζουμε. Νομίζουμε πὼς ὅλα  εἶναι καλὰ καὶ συνεχίζουμε νὰ ζοῦμε ἀνυποψίαστοι.

Ὁ φιλάνθρωπος ὅμως Θεὸς δίνει συνέχεια ἀφορμὲς νὰ ἔλθουμε σὲ ἐπίγνωση τῆς ἀλήθειάς Του, γιὰ νὰ συνειδητοποιοῦμε ὅτι Ἐκεῖνος μόνον μπορεῖ καὶ συγχωρεῖ κάθε ἁμαρτία, ὅσο τραγικὴ κι ἄν εἶναι, καὶ ἐλεεῖ ἐκείνους ποὺ νοιώθουν τὸ σφάλμα τους, παύουν τὶς ἁμαρτίες τους καὶ ζητοῦν τὸ ἔλεός Του.

Ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, ἡ μετάνοια εἶναι νόμος τοῦ Θεοῦ καὶ λόγος τοῦ Εὐαγγελίου τοῦ Χριστοῦ. Ὁ Χριστὸς μᾶς καλεῖ καὶ μέσα στὸν νέο χρόνο ποὺ ξεκίνησε, ὡς ἐπαναλαμβανόμενη πνευματικὴ εὐκαιρία, νὰ μᾶς κάνει καινούργιους μὲ ἕναν μόνον ὅρο καὶ ἕνα νόμο, τὴν μετάνοια. Ἡ δύναμη καὶ ἡ ἀξία τῆς ὁποίας παρέχει ζωὴν αἰώνιον.

Στοχεύοντας νὰ γίνουμε μέτοχοι αὐτῆς τῆς αἰώνιας ζωῆς ποὺ εἶναι ἡ Βασιλεία τοῦ Χριστοῦ, καλούμεθα ἁπλῶς νὰ ἀνοίξουμε τὰ αὐτιὰ τῆς ψυχῆς μας στὴν ἀκατάπαυστη προτροπὴ τοῦ ἐν Ἰορδάνῃ βαπτισθέντος Χριστοῦ καὶ τοῦ Προφήτου Ἰωάννου «μετανοεῖτε· γιατὶ πλησιάζει ἡ Βασιλεία τῶν οὐρανῶν».

Γένοιτο.

Στὸ σημερινὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα ἀκούσαμε τὴ διήγηση γιὰ τὸ θαῦμα τῆς θεραπείας τῶν δέκα λεπρῶν καὶ θαυμάσαμε τὴ θερμὴ εὐγνωμοσύνη τοῦ ἑνὸς ἀπὸ τοὺς δέκα θεραπευμένους. Αὐτός, «ἰδὼν ὅτι ἰάθη», σημειώνει ὁ ἱερὸς εὐαγγελιστὴς Λουκᾶς, ἐπέστρεψε στὸν Κύριο καὶ μὲ δυνατὴ φωνή, πεσμένος στὸ ἔδαφος, δόξαζε τὸν Θεὸ καὶ εὐχαριστοῦσε τὸν Εὐεργέτη του.

Μὲ αὐτὴ τὴν ἀφορμὴ ἂς δοῦμε ποιὲς εἶναι οἱ δωρεὲς τοῦ Θεοῦ καὶ πῶς ἐμεῖς μποροῦμε νὰ ἐκφράσουμε πρὸς Ἐκεῖνον τὴν εὐγνωμοσύνη μας.

Οἱ εὐεργεσίες τοῦ Θεοῦ εἶναι ἀλήθεια ἀμέτρητες. Μᾶς δημιούργησε ἐκ τοῦ μηδενὸς καὶ μᾶς δίνει ὅλα τὰ μέσα γιὰ τὴ συντήρησή μας. Ἡ πρόνοιά Του ἁπλώνεται σὲ κάθε πτυχὴ τῆς ζωῆς μας. Τὶς περισσότερες φορὲς ἔχουμε ὅ,τι χρειαζόμαστε πρὶν προλάβουμε νὰ Τοῦ τὸ ζητήσουμε.

Ἀσυγκρίτως μεγαλύτερες εἶναι οἱ πνευματικὲς δωρεές Του, μὲ κορυφαία εὐεργεσία τὸ ὅτι ἀπὸ τὴν ἀγάπη Του ἔγινε ἄνθρωπος καὶ σταυρώθηκε γιὰ νὰ μποροῦμε ἐμεῖς νὰ ἔχουμε τὴν δυνατότητα νὰ ἀναστηθοῦμε. Μᾶς γλύτωσε ἀπὸ τὴν φοβερὴ κόλαση καὶ μᾶς χάρισε τὴν αἰώνια ζωή. Μᾶς ἔβαλε μέσα στὴν Ἐκκλησία Του, μᾶς ἀξίωσε νὰ γνωρίσουμε τὴν ἀλήθεια, νὰ εἴμαστε Χριστιανοί. Βαπτισθήκαμε, χρισθήκαμε, ζοῦμε μέσα στὴν ἀγκαλιὰ τῆς Ἐκκλησίας, ὅπου πνέει ἡ Χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Γνωρίζουμε τὸ νόημα τῆς ζωῆς. Μποροῦμε νὰ ἀντιμετωπίζουμε τὸν θάνατο μὲ ἐλπίδα. Μᾶς χάρισε τὸν λόγο Του, τὴν Ἁγία Γραφή, τὸ μεγάλο ὅπλο τῆς προσευχῆς. Λαμβάνουμε ἄφεση ἁμαρτιῶν στὸ Μυστήριο τῆς ἱερᾶς Ἐξομολογήσεως. Παίρνουμε τὸν Θεὸ μέσα μας στὸ ἱερὸ Μυστήριο τῆς θείας Εὐχαριστίας. Ἔχουμε ἄγγελο φύλακα, βοηθοὺς καὶ συμπαραστάτες μας τοὺς Ἁγίους. Ἔχουμε ἐν Χριστῷ ἀδελφοὺς τοὺς ἄλλους πιστούς.

Εὐεργεσίες ὅμως εἶναι καὶ οἱ θλίψεις ποὺ ἐπιτρέπει ὁ Θεὸς στὴ ζωή μας. Ναί, εἶναι εὐεργεσίες, διότι ὅταν τὶς ἀντιμετωπίζουμε μὲ πίστη καὶ ὑπομονή, ἐξαγιαζόμαστε. Ἔλεγε ὁ νέος ὅσιος Παΐσιος ὁ Ἁγιορείτης: «Ἡ ὑγεία εἶναι μεγάλο δῶρο. Τὴν ὠφέλεια ὅμως ποὺ δίνει ὁ πόνος, δὲν μπορεῖ νὰ τὴ δώσει ἡ ὑγεία».

Γιὰ ὅλους αὐτοὺς τοὺς λόγους ὑπάρχει τρόπος καὶ ἐμεῖς νὰ ἐκδηλώνουμε τὴν εὐγνωμοσύνη μας.

Πρῶτα πρῶτα ἀναγνωρίζοντας τὶς εὐεργεσίες τοῦ Θεοῦ. Νὰ κάνουμε ἀποτίμηση καὶ ἀπολογισμὸ τῶν πράξεων καὶ τῶν «σημείων» τῆς κάθε ἡμέρας τῆς ζωῆς μας. Ἔτσι θὰ συνειδητοποιοῦμε τὶς φανερὲς καὶ ἴσως, τὶς πιὸ πολλὲς ἀφανεῖς Του εὐεργεσίες καὶ νὰ Τὸν εὐχαριστοῦμε προσευχητικά. Ἡ προσευχή μας εἶναι καλὸ νὰ μὴν περιέχει μόνον αἰτήματα, ἀλλὰ κυρίως εὐχαριστίες.

Νὰ μετέχουμε πρόθυμα καὶ καρδιακὰ στὴ θεία Λειτουργία, ἡ ὁποία ἔχει κατεξοχὴν εὐχαριστιακὸ χαρακτῆρα.

Τὸ σημαντικότερο ὅμως εἶναι νὰ ἐκ­δηλώνουμε τὴν εὐγνωμοσύνη μας ἔμπρακτα μὲ τὴ ζωή μας. Νὰ κάνουμε ὑπακοὴ στὸ θέλημά Του καὶ ἀναλογιζόμενοι πὼς ὁ Χριστὸς σταυρώθηκε γιὰ τὶς ἁμαρτίες μας, νὰ σταυρώσουμε κι ἐμεῖς τὰ πάθη μας.

Ἀδελφοί μου,
στὸ ἱερὸ Εὐαγγέλιο ἀκοῦμε τὸν Κύριο νὰ διατυπώνει παράπονο. «Δὲν θεραπεύθηκαν οἱ δέκα; Οἱ ἄλλοι ἐννέα ποῦ εἶναι;». Ὁ Θεὸς φαίνεται νὰ παραπονεῖται γιὰ τὴν ἀχαριστία τῶν ἀνθρώπων, ἂν καὶ δὲν κερδίζει τίποτε ἀπὸ τὶς εὐχαριστίες τους. Οἱ ἄνθρωποι κερδίζουν, διότι ὁ Θεὸς σ᾽᾿ἐκείνους ποὺ Τὸν εὐγνωμονοῦν μὲ λόγια καὶ ἔργα προσθέτει καὶ ἄλλες εὐεργεσίες. Ἂς μάθουμε νὰ λέμε «εὐχαριστῶ» στοὺς εὐεργέτες μας, γιὰ νὰ γινόμαστε ἔμπρακτα, ὅπως ὁ ἕνας λεπρὸς, εὐγνώμονες πρὸς τὸν Σωτῆρα τῆς ζωῆς μας.

Ἀμήν.

Ὁ Ζακχαῖος τοῦ σημερινοῦ Εὐαγγελίου μὲ τὴ στάση του ἀποκάλυψε μιὰ βασικὴ ἀλήθεια, πὼς εἶναι ἀσέβεια στὸ πρόσωπο τοῦ Θεοῦ νὰ ἁμαρτάνουμε προσβάλλοντας τὸ ὄνομά Του, καὶ εὐτυχία νὰ κοινωνοῦμε μὲ τὸν Χριστό.

Ὁ ἴδιος ὁ Ζακχαῖος δὲν φοβήθηκε τοὺς ἀνθρώπους νὰ μὴν γελάσουν μαζί του· δὲν λογάριασε τὴν ἡλικία του καὶ τὴν κοινωνικὴ θέση του, ἀλλὰ ἔτρεξε κι ἀνέβηκε στὸ δέντρο. Γιατὶ εἶχε μιὰ καὶ μοναδικὴ ἐπιθυμία· νὰ δεῖ τὸν Χριστὸ καὶ νὰ κοινωνήσει μαζί Του.

Μὲ αὐτὴ τὴ διάθεση ἡ παρουσία τοῦ Χριστοῦ δὲν πέρασε ἀπαρα-τήρητη ἀπ᾿ αὐτόν. Ἀπεναντίας ἔγινε αἰτία γιὰ ἔμπρακτη μετάνοια. Σὲ ἀντίθεση μὲ ἐμᾶς τοὺς ἐπίσης ἁμαρτωλούς, ποὺ ὁ Χριστὸς περνάει δίπλα μας καὶ ἐμεῖς Τὸν προσπερνοῦμε. Δὲν Τὸν προσέχουμε, οὔτε τοῦ ζητοῦμε νὰ μείνει μαζί μας. Τὸν ἀφήνουμε, ἐπειδὴ ντρεπόμαστε νὰ Τοῦ ποῦμε πὼς εἴμαστε ἁμαρτωλοὶ καὶ νὰ Τοῦ ζητήσουμε συγχώρηση.

Πολλοὶ εἶναι αὐτοὶ ποὺ ντρέπονται νὰ μετανοήσουν, ἀλλὰ δὲν ντρέπονται νὰ ἁμαρτάνουν. Ντρέπονται καὶ φοβοῦνται τοὺς ἀνθρώπους μήπως κατηγορηθοῦν  πὼς εἶναι μὲ τὸν Χριστὸ καὶ δὲν ντρέπονται καὶ δὲν φοβοῦνται ποὺ εἶναι μὲ τὸ διάβολο.

Ντρέπονται νὰ πᾶνε στὴν Ἐκκλησία, νὰ ἐξομολογηθοῦν, νὰ κοινω-νήσουν καὶ τὸ πιὸ ἁπλό, νὰ κάνουν τὸ σταυρό τους. Τί θὰ πεῖ ὁ κόσμος σκέπτονται. Πῶς θὰ μᾶς κρίνουν οἱ ἄλλοι.

Ἔτσι, ρυθμίζουμε τὸ βίο μας, τὴν πορεία μας, σύμφωνα μὲ τὴν κρίση τοῦ κόσμου. Καὶ τὸ πιὸ σπουδαῖο καὶ ἀνησυχητικό, χάνουμε ἢ δὲν ἐπιδιώκουμε τὴ σωτηρία μας γιὰ χάρη τοῦ κόσμου. Εἴμαστε ἕρμαιοι στὴν κριτικὴ τῶν ἄλλων καὶ ἀφήνουμε τὴ ζωὴ καὶ τὴ σωτηρία μας σὲ χέρια ἀκατάλληλα, ἀνάξια καὶ ἐπικίνδυνα. Δὲν ἔχουμε συνειδητοποιήσει ὅτι ἡ πιὸ σίγουρη ἀποτυχία στὴ ζωή, εἶναι ἡ προσπάθειά μας νὰ τὴν φτιάξουμε ὅπως τὴν θέλουν οἱ ἄλλοι.

Ὁ Ζακχαῖος σήμερα μᾶς δίνει ἕνα γερὸ μάθημα.  Μᾶς ὑποδεικνύει νὰ ἀγνοοῦμε αὐτοὺς ποὺ μᾶς βάζουν ἐμπόδια καὶ μᾶς δημιουργοῦν δυσκολίες, ἀφοῦ τὸ θέμα τῆς δικῆς μας σωτηρίας εἶναι προσωπικὸ καὶ μοναδικό.

Καὶ ὅπως αὐτὸς βρῆκε τρόπο νὰ ξεπεράσει τὶς δυσκολίες καὶ νὰ ὑπερνικήσει τὰ ἐμπόδια, μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο καὶ ἐμεῖς μποροῦμε νὰ πορευτοῦμε. Ἂς μὴν ἰσχυριστοῦμε πὼς ἔχουμε ἐμπόδια ἀπὸ τὸ ἐπάγγελμά μας, τὴν κοινωνικὴ θέση, τὴν ἡλικία μας, τὶς διάφορες καταστάσεις, τὴν κοινὴ γνώμη. Ὅλα αὐτὰ τὰ βάζουμε στὴν ἄκρη, διότι ἡ σωτηρία μας εἶναι τεράστιο θέμα καὶ καθοριστικό.

Κάνοντας λοιπὸν αὐτὸ τὸ πρῶτο καὶ οὐσιαστικὸ βῆμα, προχωροῦμε στὸ δεύτερο, ποὺ εἶναι νὰ τὰ βροῦμε καὶ νὰ μονοιάσουμε μὲ τοὺς συνανθρώπους μας. Ἡ κοινωνία μὲ τὸν Χριστὸ σημαίνει καὶ κοινωνία μὲ τὸν πλησίον, ἀφοῦ τὸ ἕνα ἐμπεριέχεται στὸ ἄλλο.

Μὴ νομίσουμε ποτὲ ὅτι τὰ ἔχουμε καλὰ μὲ τὸ Θεό, ὅταν δὲν τὰ ἔχουμε καλὰ μὲ τοὺς ἀνθρώπους. Λέμε ψέματα, διευκρινίζει ὁ εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης. Εἶναι δυνατὸ νὰ λέμε πὼς ἀγαπᾶμε τὸ Θεό, ποὺ δὲν βλέπουμε, ὅταν δὲν ἀγαπᾶμε τοὺς συνανθρώπους μας, ποὺ καθημερινὰ βλέπουμε μπροστά μας;

Μέσα σ᾿ αὐτὴ τὴν κοινωνία τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ, δὲν μποροῦμε νὰ λειτουργήσουμε διαφορετικά. Σὲ κάθε ἄλλη περίπτωση διασπᾶμε τὴν ἑνότητα καὶ τὴν κοινωνία μὲ τὸν  Ἴδιο τὸν Χριστό.

Ἀγαπητοὶ ἀδελφοί,
ἂν εἶναι νὰ ντρεπόμαστε γιὰ κάτι, αὐτὸ εἶναι ἡ δική μας ζωὴ ποὺ εἶναι ἀντίθετη πρὸς τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. Καὶ ἂν εἶναι νὰ φοβόμαστε, αὐτὸ εἶναι ἡ ἄδικη καὶ ἁμαρτωλὴ τακτική μας.

Τὸ ἐρώτημα ποὺ γεννιέται, εἶναι ἂν ἐμεῖς ἐπιθυμοῦμε τὴν ἀλλαγή. Ἀν ἀναζητοῦμε τρόπο γιὰ τὴ σωτηρία μας.

Ὁ Χριστὸς ἦλθε γιὰ νὰ βρεῖ καὶ νὰ σώσει τοὺς ἁμαρτωλούς. Ὅλους καὶ ἐμᾶς. Βρίσκει ἐκείνους ποὺ προσπαθοῦν νὰ Τὸν συναντήσουν· ποὺ Τὸν ἀναζητοῦν. Φανερώνεται σὲ ἐκείνους ποὺ ἐπιθυμοῦν ν᾽᾿ ἀλλάξουν καὶ ν᾽᾿ ἀναγεννηθοῦν. Λυτρώνει τοὺς ἀποφασιστικοὺς ποὺ ἀφήνουν πίσω τους τὸν παλαιὸ ἄνθρωπο τῆς φθορᾶς καὶ τῆς πτώσεως καὶ ποθοῦν τὴ ζωὴ τοῦ Χριστοῦ καὶ τῆς ἀφθαρσίας, ὅπως ὁ Ζακχαῖος.

Κηρύγματα Ιανουαρίου 2019