Νεανική Πύλη
Ενοριακές Πλοηγήσεις
Mήνυμα M. Ἑβδομάδας 2021
Ἡ πορεία μας μέσα στὴν Μεγάλη Τεσσαρακοστὴ καὶ ἰδίως μέσα στὴν Μεγάλη Ἑβδομάδα ἴσως φαντάζει κάπως δύσκολη καὶ λίγο δυσβάστακτη. Ζοῦμε μὲ αὐστηρὴ νηστεία καὶ πολλοὶ ἀπὸ ἐμᾶς, ἴσως καὶ ὅλοι, νηστεύουμε ἀλάδωτα. Ἂν ὅμως νηστεία θεωρήσουμε μία στέρηση τὴν ὁποία δέχεται ἡ ψυχή μας καὶ ὄχι τὸ σῶμα μας, τότε δὲν νηστεύουμε αὐτὲς τὶς ἑπτὰ τελευταῖες μέρες. Γιατὶ ἡ Ἐκκλησία, ὄχι ἁπλῶς δὲν στερεῖ ἀπὸ τὴν ψυχή μας αὐτὰ ποὺ ποθεῖ καὶ λαχταρᾶ, ἀλλὰ μᾶς προσφέρει τὸ καλύτερο τραπέζι μὲ τὰ πλουσιότερα ἐδέσματα. Αὐτὴ τὴν ἑβδομάδα ὁ κάθε χριστιανὸς «καταλύει εἰς πάντα». Μᾶς τὰ δίνει ὁ Θεὸς ὅλα πλούσια μέσα στοὺς ναοὺς καὶ μέσα στὶς ὄμορφες καὶ λαμπρὲς αὐτὲς ἀκολουθίες, ποὺ ἔχουν ἐξωτερικὴ πένθιμη μορφή, στὴν οὐσία ὅμως ἔχουν χαρακτῆρα θεολογικῆς πανηγύρεως.
Συχνὰ καὶ ὁ ἴδιος ὁ Θεὸς μᾶς φαίνεται κάπως δύσκολος. Νοιώθουμε τὴν ἀλήθεια Του λίγο πικρή, γιατὶ ἑστιάζουμε τὴν προσοχή μας στὶς ἐξωτερικὲς φαινομενικὲς δυσκολίες. Σήμερα ἔρχεται ἡ Ἐκκλησία καὶ μᾶς λέει «ὄχι!». Ἡ ἀλήθεια δὲν εἶναι πικρὴ οὔτε εἶναι ὅπως τὴν ἔχουμε μέσα στὸ μυαλό μας, κάπως στενή, σφικτή, κουραστική, κακόμοιρη. Ἐὰν στὸ νοῦ τοῦ καθενός μας ἡ ἀλήθεια συνδέεται μὲ ἀρνητικὰ αἰσθήματα, τότε δὲν τὴν κατέχουμε πραγματικά, διότι ἔχει μιὰ μοναδικὴ ὡραιότητα.
Εἶναι ἀδύνατον νὰ ὑπάρχει ἀλήθεια χωρὶς αἰσθητική καὶ χωρὶς ὀμορφιά. Εἶναι ἀδύνατον ὁ Θεὸς ποὺ λέγει τὴν ἀλήθεια, ποὺ εἶναι ὁ ἴδιος ἡ ἀλήθεια νὰ μὴν ἔχει μιὰ ὡραιότητα, τέτοια ποὺ νὰ ζεσταίνει κάθε πλησίασμά μας κοντά Του, τέτοια ποὺ νὰ δροσίζει κάθε ἐμπειρία τῆς θεϊκῆς παρουσίας Του στὴ ζωή μας.
Λέγει ἕνα ἀπὸ τὰ τροπάρια τῆς Μ. Ἑβδομάδος: «Ὁ Νυμφίος ὁ κάλλει ὡραῖος παρά πάντας ἀνθρώπους, ὁ συγκαλέσας ἡμᾶς πρός ἑστιάσιν πνευματικήν». Ὁ Nυμφίος, ὁ Χριστός, ὁ ὁποῖος ἔχει τὴ μεγαλύτερη ὀμορφιὰ ἀπὸ κάθε ἄνθρωπο, μᾶς προσκαλεῖ ὅλους στὸ τραπέζι αὐτὸ τὸ πνευματικό, σ’ αὐτὴν τὴ συνεστίαση, καὶ ὁ ἴδιος μᾶς ἐνδύει μὲ τὴ στολὴ τῆς δικῆς Του ὡραιότητος. Δὲν εἶναι ὁ ἴδιος μόνο ὡραῖος, ἀλλὰ μᾶς παίρνει ἕναν - ἕναν καὶ μᾶς μεταγγίζει ἀπὸ τὴ δικὴ Του ὀμορφιὰ καὶ ὡραιότητα. Ποιά εἶναι αὐτὴ ἡ ὀμορφιά; Ποιά εἶναι αὐτὴ ἡ ὡραιότητα; Ποιό εἶναι αὐτὸ τὸ κάλλος ποὺ ἔχει ὁ Νυμφίος, ὁ Χριστός, ὁ Θεός μας;
Τὸ πρῶτο κάλλος ποὺ ἔχει εἶναι τὸ ἠθικό. Διαβάζοντας τὴ ζωή Του μέσα ἀπὸ τὴν Ἁγία Γραφή διακρίνουμε τὴ μοναδικῆς ὡραιότητος παρουσία Του. Ἡ ὀμορφιά Του ἔχει λεπτότητα καὶ μοναδικότητα, χαρακτηριστικὰ ποὺ ὑπάρχουν στὸ πρόσωπο Του μὲ μιὰ μορφὴ τέλειας ἰσορροπίας καὶ ἁρμονίας. Δὲν θὰ μποροῦσε νὰ φανταστεῖ ἀνθρώπινο μυαλὸ πιὸ καθαρή, πιὸ κρυστάλλινη ἠθικὰ ζωὴ ἀπὸ τὴ ζωὴ τοῦ Ἰησοῦ. Αὐτὴν προβάλλει καὶ ὡς πρότυπο γιὰ ἐμᾶς ἡ Ἐκκλησία μέσα ἀπὸ τὸ Εὐαγγέλιο.
Ἀλλὰ δὲν εἶναι μόνον αὐτό. Ὑπάρχει καὶ ἡ κοινωνικὴ ὀμορφιά, ποὺ πηγάζει ἀπὸ τὸν Χριστό, καθὼς ξεχύνεται στοὺς ἀνθρώπους ὡς ἔλεος, ὡς ἀγάπη, ὡς μοναδικὴ διδασκαλία, ὡς θαύματα, ὡς φροντίδα καὶ μέριμνα γιὰ τὴ ζωὴ ὅλων συλλογικὰ καὶ τοῦ καθενὸς ξεχωριστά. Εἶναι αὐτὸ τὸ ξεχείλισμα τοῦ δικοῦ Του κοινωνικοῦ χαρακτῆρος στὸν καθένα μας.
Ὑπάρχει καὶ ἕνα ἄλλο κάλλος, ἀκόμη μεγαλύτερο. Εἶναι τὸ θεϊκό, τὸ θεολογικὸ κάλλος, αὐτὸ τῆς Μεταμορφώσεως, αὐτὸ τῆς Ἀναστάσεως, τῆς ἀστραπῆς τῆς δόξης Του σ’ αὐτὸν τὸν κόσμο.
Ὁ Χριστὸς εἶναι πρότυπο ἠθικοῦ κάλλους, εἶναι πρότυπο κοινωνικοῦ κάλλους, φροντίδας, ἀγάπης καὶ μέριμνας σὲ μᾶς, εἶναι πρότυπο θεϊκοῦ κάλλους, ἀλλὰ εἶναι καὶ πρότυπο μυστικοῦ κάλλους, τὸ ὁποῖο προβάλλεται κατ΄ ἐξοχὴν τὴ Μεγάλη Ἑβδομάδα.
Τί παράδοξο! Τὴ Μεγάλη Παρασκευὴ θὰ ἀκούσουμε νὰ ἐπαναλαμβάνεται ἡ προφητεία τοῦ Ἡσαΐα γιὰ τὸν Χριστό: «οὐκ εἶχεν εἶδος οὐδὲ κάλλος· ἀλλὰ τὸ εἶδος αὐτοῦ ἄτιμον καὶ ἐκλεῖπον παρὰ πάντας τοὺς υἱοὺς τῶν ἀνθρώπων» (Ἡσ. νγ΄ 2). Ἔχασε τὸ εἶδος, τὴν ὀμορφιά Του, τὸ κάλλος Του ἀπὸ τὰ Πάθη, ἀπὸ τὸν Σταυρό, ἀπὸ τὴ δοκιμασία Του. Ἡ ἀτιμία αὐτὴ τὴν ὁποία ὑπέστη ἀποτελεῖ καταστροφὴ τῆς ὡραιότητός Του, μεγαλύτερη ἀπὸ αὐτὴν ποὺ θὰ μποροῦσε νὰ ὑποστεῖ ὁ καθένας μας. Μέσα ἀπὸ αὐτὴν τὴν ἀπώλεια τοῦ ἐξωτερικοῦ Του κάλλους, προβάλλεται σὲ ἀντιδιαστολὴ τὸ μυστικὸ κάλλος Του.
Οἱ ἀκολουθίες αὐτὲς ὀνομάζονται «ἀκολουθίες τοῦ Νυμφίου» καὶ Νυμφίος σημαίνει γαμπρός. Ὁ γαμπρὸς πρέπει νὰ εἶναι ἑλκυστικός, γιὰ νὰ προσελκύει τὴν νύμφη· καὶ νύμφη εἶναι ἡ κάθε ψυχή. Ἡ Ἐκκλησία ὡς Νυμφίο Τὸν παρουσιάζει μὲ τὸ ἀκάνθινο στεφάνι στὴ στιγμὴ τοῦ πάθους Του, γιατὶ τότε μᾶς προσκαλεῖ ὁ Κύριος, ἀποκαλύπτοντας αὐτὴ τὴ μυστικὴ ὡραιότητα τῆς ἄκρας ταπεινώσεώς Του σὲ ὅλους μας.
Ὑπάρχει ἀκόμη ἕνα· αὐτὸ τὸ κάλλος ποὺ δίνει ὁ Χριστὸς σὲ κάθε ψυχὴ ποὺ Τὸν ἀκολουθεῖ, τὸ πνευματικὸ κάλλος. Κάθε χριστιανὸς ἀποτελεῖ εἰκόνα ποὺ ἀντικατοπτρίζει τὴ μορφὴ τοῦ Χριστοῦ στὴ ζωή του, ποὺ ἔχει δηλαδὴ τὴ δυνατότητα νὰ γίνει θεόμορφος, νὰ δείξει καὶ αὐτὸς ἐξ ἀνακλάσεως τὸ ἠθικό, τὸ κοινωνικό, τὸ θεολογικό, τὸ μυστικὸ κάλλος τοῦ Κυρίου. Λέγει ὁ 44ος ψαλμός: «Ἄκουσον, θύγατερ, καὶ ἴδε, καὶ κλῖνον τὸ οὖς σου, καὶ ἐπιλάθου τοῦ λαοῦ σοῦ, καὶ τοῦ οἴκου τοῦ πατρός σου, καὶ ἐπιθυμήσει ὁ βασιλεὺς τοῦ κάλλους σου» (Ψαλμ. μδ΄ 11-12). «Ἄκουσε κάθε ψυχή, στῆσε αὐτὶ καὶ ξέχασε καθετὶ τὸ ὁποῖο ἀποτελεῖ μέριμνά σου, συνήθειά σου, προσκόλλησή σου, ξέχασε ἀκόμη καὶ τὸν οἶκο τοῦ πατέρα σου, τὸ παρελθόν σου δηλαδή, καὶ ἄκουσε μέσα σου τὸν ἐνδιάθετο λόγο σου, δηλαδὴ τὴ συνείδησή σου, καὶ τότε θὰ ἐνδυθεῖς ἐσὺ ὁ ἴδιος αὐτὸ τὸ θεϊκὸ κάλλος. Καὶ τότε ὁ βασιλέας Χριστὸς θὰ λαχταρήσει τὴ δική σου ὀμορφιὰ καὶ τὴ δική σου ὡραιότητα».
Αὐτὸς εἶναι σκοπὸς τῆς ζωῆς μας καὶ τῆς ἑβδομάδας ποὺ διανύουμε: νὰ στολίσουμε καὶ ἐμεῖς τὴν ψυχή μας κατὰ τὸ πρότυπο τῆς ὡραιότητος ποὺ ἔχει ὁ Χριστός.
Συνήθως οἱ χριστιανοὶ εἴμαστε λίγο στυφοί, στενοί, μᾶς λείπει ἡ ὀμορφιὰ τοῦ βιώματος, ἡ ὡραιότητα τῆς πνευματικῆς ζωῆς, τὸ θεϊκὸ κάλλος τῆς δικῆς μας ἐμπειρίας. Ἡ Μεγάλη Ἑβδομάδα μᾶς προσκαλεῖ ὅλους σὲ μιὰ ἄλλη κατεύθυνση· νὰ ἐνδυθοῦμε τὸ κάλλος τοῦ Χριστοῦ καὶ νὰ τὸ συνδυάσουμε μὲ τὴν ἀγάπη καὶ τὴν πίστη μας στὴν ἀλήθεια. Ὅταν ἀποκτήσει ἡ ψυχή μας αὐτὴν τὴν εἰκόνα τῆς ὡραιότητος τοῦ Χριστοῦ, ὅταν ζήσει τὴν ἀναμόρφωση τοῦ ἀρχαίου κάλλους καὶ τῆς ὀμορφιᾶς γιὰ τὴν ὁποία πλάστηκε, τότε ὁ Θεὸς ἀναπαύεται στὴ ζωή μας. Τότε ὁ Θεὸς μᾶς ἐπιθυμεῖ ὅλους ὅσο κι ἐμεῖς Τὸν ἐπιθυμοῦμε. Ἐμεῖς Τὸν προσεγγίζουμε καὶ μᾶς γίνεται ἐπιθυμητὸς μέσα ἀπὸ τὸ Πάθος Του. Τοῦ γινόμαστε ὅμως οἱ ἴδιοι ἐπιθυμητοὶ μέσα ἀπὸ τὸ κάλλος καὶ τὴν ὡραιότητα τῆς ψυχῆς μας.
Εἶναι εὐχὴ τῆς Ἐκκλησίας μας νὰ δώσει Θεὸς σὲ ὅλους μας ἡ ζωὴ μας νὰ μὴν εἶναι μόνο μιὰ ἀνηφόρα πνευματικοῦ ἀγῶνα, ἀλλὰ νὰ μπορέσει νὰ γίνει μιὰ ἀπόλαυση πνευματικῆς ζωῆς. Τότε μέσα ἀπὸ τὴ Μεγάλη Ἑβδομάδα καὶ μέσα ἀπὸ τὸ Πάθος τοῦ Κυρίου θὰ μποροῦμε νὰ ζοῦμε αἰώνια τὴν εὐλογία καὶ τὴν ἀνταπόκριση τῆς Ἀναστάσεως Του.
ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ!
Μ. Ἑβδομάδα 2021