Στεκόμενοι στὶς τελευταῖες λέξεις τοῦ σημερινοῦ Εὐαγγελίου τοῦ εὐαγγελιστοῦ Λουκᾶ, ἀντιλαμβανόμαστε πὼς ὁ Χριστὸς μᾶς προσκαλεῖ νὰ γίνουμε εὐσπλαγχνικοὶ καὶ πονετικοί. Νὰ τί λέγει ἀκριβῶς στὸ σημεῖο αὐτό.
«Νὰ γίνετε λοιπὸν σπλαχνικοὶ πρὸς τὸν πλησίον καὶ συμπονετικοὶ στὶς δυστυχίες του καὶ στὶς ἀνάγκες του, ὅπως ἀκριβῶς καὶ ὁ οὐράνιος Πατέρας σας εἶναι εὐσπλαγχνικὸς πρὸς ὅλους».

Πρέπει δὲ νὰ ποῦμε πὼς τὰ λόγια αὐτὰ τοῦ Χριστοῦ εἰπώθηκαν σὲ μιὰ ἐποχὴ ποὺ ὁ οἶκτος καὶ ἡ εὐσπλαγχνία ἦσαν σὲ πολὺ μικρὴ ἐκτίμηση. Βρισκόμαστε βέβαια στὴν ἐποχὴ τῆς δουλείας, ὅπου ἡ ἀνθρώπινη ἀξία εἶναι φοβερὰ ὑποτιμημένη. Οἱ ἀρετὲς τοῦ ἐλέους καὶ τοῦ οἴκτου ἔχουν ἀσήμαντη ἀξία καὶ θὰ λέγαμε ἀκόμη πὼς θεωροῦνται ὡς ἀδυναμίες.

Διαβάζοντας δὲ τὸ λόγο τοῦ Θεοῦ στὴν Παλαιὰ Διαθήκη καὶ ἰδιαιτέρως στὸν 102 Ψαλμὸ τοῦ Δαυΐδ, βλέπουμε πὼς ἡ εὐσπλαγχνία καὶ τὸ ἔλεός Του εἶναι βασικὲς ἐνέργειές Του. Γιατὶ μονάχα μὲ τὸν τρόπο αὐτὸ ὁ Θεὸς λειτουργεῖ, καὶ ἔτσι θεμελιώνει τὶς σχέσεις Του μὲ τοὺς ἀνθρώπους.

«Εἶναι οἰκτίρμων καὶ ἐλεήμων ὁ Κύριος» γράφει ὁ Ψαλμός, «μακρόθυμος καὶ πολυέλεος. Δὲν παρατείνεται διηνεκῶς καὶ ἀπαύστως ἡ κατὰ τῶν ἁμαρτιῶν μας ὀργή Του, οὔτε μνησικακεῖ κατὰ τῶν παρεκτοπῶν μας αἰωνίως».

Καὶ στὴν Καινὴ Διαθήκη καὶ συγκεκριμένα στὴν ἐπιστολὴ τοῦ ἀποστόλου καὶ ἀδελφοθέου Ἰακώβου ὑπογραμμίζονται μὲ σαφήνεια τὰ ἀκόλουθα: «ὁ Κύριος εἶναι πολυεύσπλαγχνος καὶ οἰκτίρμων καὶ μὲ συμπάθεια πολλὴ δοκιμάζει τὰ παιδιά του».

Ἡ Ἐκκλησία δὲ παίρνοντας τὸν λόγο τοῦ Χριστοῦ, ὅτι ὀφείλουμε νὰ γίνουμε εὐσπλαγχνικοὶ ὅπως ὁ οὐράνιος Πατέρας μας, τὸ κάνει κανόνα ζωῆς καὶ ζητεῖ οἱ Χριστιανοὶ νὰ κατανοήσουν τὴν ἀξία του. Ἔτσι ἡ εὐσπλαγχνία καὶ τὸ ἔλεος ἀνοίγουν νέους ὁρίζοντες καὶ καταγράφουν νέες προοπτικὲς ἤθους καὶ πνεύματος.

Ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος, μιλώντας γι᾿ αὐτὸ τὸ γεγονός, ὑπογραμμίζει τὴν εὐθύνη τοῦ ἀνθρώπου, μὰ καὶ τὸ καθῆκον του νὰ εἶναι εὔσπλαγχνος καὶ οἰκτίρμονας· ἔτσι θὰ μοιάζει μὲ τὸ Θεό.

«Τοῦτο εἶναι ἀκριβῶς αὐτὸ ποὺ ἀξιοῦται ὁ ἄνθρωπος, νὰ ὁμοιάσῃ στὸ Θεὸ εἰς τὸ νὰ ἐλεῇ καὶ νὰ οἰκτείρῃ... Γιατὶ ὁ Θεὸς δὲν εἶπε, ἐὰν νηστεύετε, θὰ εἶστε ὅμοιοι μὲ τὸν Πατέρας σας· δὲν εἶπε, ἐὰν ζεῖτε ἐν παρθενία, δὲν εἶπε ἐὰν προσεύχεσθε, ὅμοιοι θὰ γίνετε μὲ τὸν Πατέρα σας. Ἀλλὰ τί ἀκριβῶς; Νὰ γίνετε οἰκτίρμονες!...».

Δηλαδὴ καλεῖται ὁ ἄνθρωπος νὰ μοιάσει στὸ Θεό ὡς πρὸς τὶς ἐνέργειές Του. Ἐτοῦτο ὅμως τὸ γεγονὸς δὲν τὸ πολυκαταλαβαίνει. Γιατὶ, μπορεῖ νὰ θαυμάζει τὸ Θεὸ γιὰ τὴν σοφία Του· μπορεῖ νὰ ἔχει δέος γιὰ τὴ δύναμή Του, μὰ δὲν μπορεῖ νὰ καταλάβει τὴν καλωσύνη καὶ τὴν εὐσπλαγχνία Του. «Εἶναι τόσο μεγάλη καὶ πλατειὰ ἡ θεία καλωσύνη, ποὺ φαίνεται ἀπίστευτη στὸν ἄνθρωπο».

Αὐτὴ δὲ ἡ καλωσύνη καὶ εὐσπλαγχνία τοῦ Θεοῦ ἔχει ἕνα μονάχα σκοπό· νὰ φέρει τὸν ἄνθρωπο σὲ μετάνοια. Νὰ κατανικήσει τὴν ἁμαρτωλότητα καὶ τὴν μικρότητά του καὶ νὰ ζητήσει τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ. Καὶ εἶναι στὸ χέρι του νὰ τὸ κάνει.

Ἀπὸ τὴν ἄλλη μεριά, ὁ Θεὸς δίδει προθεσμία καὶ πίστωση χρόνου στὸν ἄνθρωπο.. Ἀναβάλλει κάθε καταδίκη, γιατὶ ὁ Ἴδιος τὸ λέει ξεκάθαρα: «δὲν θέλω νὰ πεθάνει ὁ ἁμαρτωλός. Θέλω καὶ περιμένω νὰ μετανοήσει καὶ νὰ ζήσει!».

Ὁ Θεὸς περιμένει καὶ ἐμεῖς ἀργοποροῦμε. Ἐπιθυμεῖ νὰ ζήσουμε, καὶ ἐμεῖς μὲ τὴν πρακτική μας ξεθεμελιώνουμε τὴ ζωή! Δίδει πίστωση χρόνου καὶ ἀναβάλλει κάθε τιμωρία, καὶ ἐμεῖς ξοδεύουμε τὸν χρόνο Του μὲ ἐπιπολαιότητα καὶ ἀβελτηρία!

Μέχρι πότε θὰ μποροῦμε νὰ περπατᾶμε μόνοι στὴν μοναξιά μας; Πότε θὰ νοιώσουμε τὴν ἀνάγκη τῆς κοινωνίας μὲ τὸ Θεό; Καὶ πότε θὰ καταλάβουμε πὼς ἡ εὐσπλαγχνία καὶ τὸ ἔλεός Του εἶναι τόσο πλούσια καὶ μεγάλα, ποὺ μποροῦν νὰ συγχωροῦνε καὶ τὴ δική μας ἀδιαφορία καὶ φυγή;

Ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, τὸ ἔχουμε ἆραγε σκεφτεῖ πὼς τὸν κόσμο μας δὲν τὸν κρατάει ἡ τυχὸν ἁγιωσύνη μας, ποὺ κι αὐτὴ δὲν ὑπάρχει, μὰ ἡ εὐσπλαχνία καὶ τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ; Καὶ τὸ ἔχουμε κατανοήσει πὼς καλούμαστε νὰ μοιάσουμε μὲ τὸ Θεό, ὅπως καὶ πιὸ πάνω εἴπαμε, ὄχι στὴ σοφία, ποὺ δὲν μποροῦμε, μήτε στὴ δύναμη Του, ποὺ μᾶς εἶναι ἀπλησίαστη, μὰ καλούμαστε νὰ τοῦ μοιάσουμε στὴν εὐσπλαγχνία καὶ τὸ ἔλεος;

Ὁ Χριστὸς εἶναι εὔσπλαγχνος, γεμᾶτος ἀπὸ τὸ ἔλεος καὶ τὸν οἰκτιρμὸ γιὰ ὅλους μας. Μὲ τὸ δικό Του οἰκτιρμὸ καὶ τὸ ἔλεος στέκεται, βρίσκεται καὶ πορεύεται ὁ κόσμος.

«Καλοὶ καὶ πονετικοὶ νὰ εἴμαστε κι ἐμεῖς μεταξύ μας, γιὰ νὰ στέκεται καὶ νὰ οἰκοδομῆται ἡ ζωή μας». Καὶ τότε ἡ χάρη τοῦ Χριστοῦ θά ᾿ρθει νὰ συμπληρώσει τὶς δικές μας ἀδυναμίες καὶ νὰ ἀναπληρώσει τὶς δικές μας ἐλλείψεις.

Μὰ πρῶτα πρέπει ἐμεῖς νὰ κάνουμε τὸ πρῶτο βῆμα. Αὐτὸ τὸ δικό μας βῆμα ὁ Χριστὸς ἐνισχύει καὶ στερεώνει.

Ἀρχιμ. Ν.Π.