Νεανική Πύλη
Ενοριακές Πλοηγήσεις
ΜΕΣΟΓΑΙΑΣ & ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΗΣ
ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΑ΄ (Λκ. δ΄ 16-22)
1 Σεπτεμβρίου 2019
Ἡ σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπὴ ἀναφέρεται στὴν ἑρμηνεία ποὺ ἔδωσε ὁ Χριστός, μπροστὰ στοὺς ἔκπληκτους Ἰουδαίους τῆς Συναγωγῆς τῆς Ναζαρέτ, ὅπου βρέθηκε, ὅταν μὲ ἁπλὸ καὶ φυσικὸ τρόπο μετὰ τὴν ἀνάγνωση τῆς προφητείας τοῦ Ἠσαΐα, εἶπε «Σήμερα ἐκπληρώνεται ἡ προφητεία ποὺ μόλις ἀκούσατε».
Ἀποκάλυψε ὅτι ὁ Ἴδιος εἶναι ὁ κεχρισμένος μὲ Πνεῦμα Θεοῦ ἀναμενόμενος Μεσσίας. Ὁμολόγησε ὅτι εἶναι Αὐτός, στὸν Ὁποῖο ἐνυπάρχει τὸ Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ, καὶ ὅτι ἦλθε νὰ προσφέρει τὴν ἐπίγεια ζωή Του στὴν πραγμάτωση τοῦ σχεδίου τῆς θείας φιλανθρωπίας. Ὁ Χριστὸς ποὺ ἦλθε στὴ γῆ γιὰ νὰ φέρει τὸ μήνυμα τῆς σωτηρίας καὶ τὴν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ στοὺς ἀνθρώπους.
Ἡ Βασιλεία ποὺ ἐπαγγέλλεται ὁ Χριστὸς δὲν εἶναι κοσμική. Δὲν εἶναι βασιλεία ποὺ θὰ ἀποκαταστήσει τὰ ἀνθρώπινα βασίλεια συντρίβοντας ἀντίπαλα ἔθνη καὶ ἀσεβεῖς βασιλεῖς. Δὲν εἶναι βασιλεία ποὺ ἐξουσιάζει καὶ στηρίζει προνομιούχους λαούς.
Ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, τὴν ὁποία γνωστοποιεῖ ὁ Χριστὸς στὴ Συναγωγή, ἔχει ὡς κέντρο της τὴ σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου. Τὸ μήνυμά της ἀπευθύνεται στοὺς πτωχούς, στούς μικρούς καὶ στοὺς ταπεινοὺς αὐτοῦ τοῦ κόσμου. Σ’ αὐτοὺς ποὺ νοιώθουν τὴν ὕπαρξή τους ἀσήμαντη μπροστὰ στὸ Θεό. Ἔχει ὡς σκοπό της τήν κατάργηση τῆς αἰχμαλωσίας τῶν ἀνθρώπων ἀπὸ τὰ δεσμὰ τῆς ἁμαρτίας, ἐπειδὴ αὐτὴ δὲν ἀφήνει τὸν ἄνθρωπο νὰ βρεῖ τὸν αἰώνιο προορισμό του καταδικάζοντάς τον σὲ ψυχικὴ καὶ σωματικὴ φθορά.
Αὐτὴ τὴν ἀνθρωποκτόνο κατάσταση τῆς ἁμαρτίας ἔρχεται νὰ ἀναιρέσει ὁ Χριστὸς μὲ τὴν Ἀνάστασή Του. Μέχρι ὅμως νὰ ὁδηγηθεῖ στὸ Πάθος καὶ στὴν Ἀνάστασή Του, θὰ χαρίσει φῶς στοὺς τυφλούς. Φυσικὸ φῶς στοὺς σωματικὰ τυφλούς καὶ ἀποκαλυπτικό στοὺς πνευματικὰ τυφλούς. Προϋπόθεση γιὰ τὴν ἀνάβλεψη ὅλων εἶναι ἡ ἁγνότητα τῆς καρδιᾶς, ἡ πίστη καὶ ἡ ἀποδοχὴ τῶν λόγων Του, ἐνῶ ἡ σκληροκαρδία στοὺς ἀνθρώπους καὶ ἡ δυσπιστία στὸ Πρόσωπο τοῦ Κυρίου, θὰ κρατοῦν πάντα σφραγισμένη τὴν πόρτα τους στὸ φῶς.
Ὁ τραυματισμένος ἀπὸ τὸ προπατορικὸ ἁμάρτημα ἄνθρωπος, τοῦ ὁποίου ἀμαυρώθηκε τὸ «κατ’ εἰκόνα» καὶ σκοτίστηκε ἡ διάνοια, δὲν εἶναι σὲ θέση νὰ φτάσει μόνος του στὴ σωτηρία. Γιαυτὸ ὁ Χριστὸς φέρνει τὸ σωτήριο μήνυμά Του, ποὺ ἀναιρεῖ τὴν φαρισαϊκὴ τήρηση τοῦ γράμματος τοῦ Νόμου, ὅπως γινόταν μέχρι τότε, καὶ καλλιεργεῖ τὴν οὐσιαστικὴ πνευματικὴ ἀνακαίνιση μὲ θυσιαστικὴ διάθεση καὶ τήρηση τοῦ θελήματός Του.
Ἡ ἄφεση τὴν ὁποία ἐπαγγέλλεται ὁ Χριστὸς προϋποθέτει τὴν μεταστροφή τοῦ νοῦ καὶ τῶν πράξεων τοῦ ἀνθρώπου καὶ χαρίζεται ὡς δῶρο, ὅταν ὁ ἄνθρωπος ἀγαπᾶ τὸν Θεὸ «ἐξ ὅλης τῆς καρδίας του καὶ ἐξ ὅλης τῆς ψυχῆς του, καὶ ἐξ ὅλης τῆς ἰσχύος του καὶ ἐξ ὅλης τῆς διανοίας του καὶ τὸν πλησίον του ὡς σεαυτόν» (Λουκ. ι, 27).
Ἡ Θυσιαστικὴ πράξη τοῦ Χριστοῦ εἶναι ὁ Σταυρὸς τοῦ μαρτυρίου Του ποὺ γίνεται λύτρο γιά ὅλους καὶ χαρίζει τὴν λύτρωση καὶ τὴν ἀποκατάσταση στὴν πρότερη κατάσταση ποὺ εἶχε ὁ ἄνθρωπος μέσα στὸν Παράδεισο τῆς τρυφῆς, στὸν ὁποῖο πλάστηκε γιὰ νὰ ζεῖ.
Αὐτὰ ἀδελφοί μου δὲν θὰ γίνουν ὡς ἀστραπή, ἐν ριπῇ ὀφθαλμοῦ. Ὁ Χριστὸς δὲν ἦλθε νὰ καταδικάσει τὸν ἄνθρωπο μὲ τὴν ἡμέρα τῆς Κρίσεως, ἀλλὰ νὰ τὸν λυτρώσει κατὰ τὸν ἀψευδῆ λόγο Του «οὐ γὰρ ἦλθον ἵνα κρίνω τὸν κόσμον, ἀλλ’ ἵνα σώσω τὸν κόσμον» (Ἰωάν. ια΄ 47).
Ἐγκαινιάζει «ἐνιαυτὸν Κυρίου δεκτόν», δηλαδὴ μία περίοδο χάρι-τος καὶ μετανοίας, περιμένοντας τὴν ἐλεύθερη ἀνταπόκριση τοῦ ἀνθρώπου, τὸν ὁποῖον τόσον «ἠγάπησεν ὁ Θεός, ὥστε τὸν Υἱὸν αὐτοῦ τὸν μονογενῆ ἔδωκεν, ἵνα πᾶς ὁ πιστεύων εἰς αὐτὸν μή ἀπόληται ἀλλ’ ἔχη ζωὴν αἰώνιον» (Ἰωάν. γ, 16).
Ἄς ἀνταποκριθοῦμε μὲ τέτοιες προσπάθειες στὴ νέα ἐκκλησιαστικὴ χρονιά.
15 Σεπτεμβρίου 2019
Ὁ Σταυρὸς τοῦ Κυρίου, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, εἶναι τὸ μεγάλο μυστήριο τῆς πίστεώς μας καὶ ὁ σταυρωμένος Χριστὸς εἶναι ἡ δύναμη καὶ ἡ σοφία τοῦ Θεοῦ. Ὅσοι στὸ πέρασμα τῶν αἰώνων προσπάθησαν νὰ προσεγγίσουν αὐτὸ τὸ μυστήριο μὲ τὴ λογικὴ δικαιολογημένα τὸ θεώρησαν μωρία. Γιὰ μᾶς τοὺς χριστιανούς, ὅμως, αὐτὴ ἡ μωρία τοῦ Σταυροῦ εἶναι τὸ καύχημά μας, τὸ περιεχόμενο τῆς πίστεώς μας καὶ ὁ μοναδικὸς ἔμπρακτος τρόπος τῆς σωτηρίας μας.
Ἡ ἀναφορὰ στὴν σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπὴ ξεκινᾶ μὲ τὴν προϋπόθεση ποὺ ὀφείλουμε νὰ τηρήσουμε, ἂν θέλουμε νὰ ἀκολουθήσουμε τὸν Κύριο «Ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἀκολουθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ, καὶ ἀκολουθείτω μοι». Ὁ Χριστὸς μᾶς προτρέπει νὰ ὑπερβοῦμε τὸν ἑαυτό μας, ἂν θέλουμε νὰ γίνουμε μαθητές Του, ἀναλαμβάνοντας νὰ σηκώσουμε τὸν σταυρὸ τῆς ζωῆς μας, ποὺ δὲν εἶναι εὔκολο.
Στὴ συνέχεια τῆς εὐαγγελικῆς περικοπῆς ὁ Κύριος ἀναφέρεται στὶς συνέπειες τῆς παραπάνω ἐπιλογῆς, ἀφοῦ ἐξαιτίας της θὰ ἔρθουν δύσκολες στιγμές, ἀφοῦ θὰ κληθοῦμε νὰ ἀντισταθοῦμε σθεναρὰ ἀκόμη καὶ στὴν ὑπερδύναμη αὐτῆς τῆς λογικῆς «Ὅποιος θέλει νὰ σώσει τὴ ζωή του θὰ τὴ χάσει, ὅποιος ὅμως χάσει τὴ ζωὴ του ἐξαιτίας μου καὶ ἐξαιτίας τοῦ εὐαγγελίου θὰ τὴ σώσει». Εἶναι ξεκάθαρο ὅτι οἱ ἀληθινοὶ μαθητὲς τοῦ Χριστοῦ ὀφείλουν νὰ θυσιάζονται γι’ Αὐτὸν καὶ τὸ Εὐαγγέλιό Του, ἂν θέλουν νὰ κερδίσουν τὴν αἰώνια ζωὴ καὶ σωτηρία.
Γιὰ νὰ γίνει περισσότερο κατανοητὸ τὸ βαθύτερο περιεχόμενο τῆς ἀληθινῆς ζωῆς, ἀπευθύνει ὁ Ἴδιος ὁ Κύριος δύο ἐρωτήσεις στοὺς Μαθητές Του, ὥστε νὰ ἀντιληφθοῦμε ὅλοι ὅτι μπροστὰ στὴν ἀληθινὴ ζωὴ ὁ κόσμος ὁλόκληρος δὲν ἔχει καμμία ἀξία. Κανένα ὑλικὸ ἀντάλλαγμα, δηλαδή, δὲν εἶναι ἀρκετό γιὰ νὰ ἐξαγοράσει τὴν αἰώνια ζωή. Πολὺ δέ περισσότερο ὁ ὑλικὸς πλοῦτος, ὁ ὁποῖος μπορεῖ νὰ θέσει ἀκόμη καὶ σὲ κίνδυνο αὐτὴν τὴν προσπάθεια τῶν ἀνθρώπων νὰ κερδίσουν τὴν σωτηρία τῆς ψυχῆς τους.
Στὴ συνέχεια τῆς εὐαγγελικῆς ἀναφορᾶς ὁ Κύριος προσδιορίζει τὴν στενὴ σχέση ποὺ πρέπει νὰ ἔχουν οἱ μαθητές Του μὲ τὸν Ἴδιο. Δὲν πρέπει κανεὶς νὰ ντρέπεται γι’ Αὐτὸν καὶ τὴν διδασκαλία Του, διότι τότε καὶ ὁ Ἴδιος θὰ ντραπεῖ γιὰ ἐκεῖνον ἐνώπιον τοῦ Πατέρα Του. Ντροπὴ σημαίνει ἄρνηση καὶ ἄρνηση σημαίνει ἀπώλεια. Ἀντίθετα, ὁ μοναδικὸς δρόμος ποὺ ὁδηγεῖ μὲ ἀσφάλεια στὴ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ εἶναι ὁ Υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου, δηλαδὴ ὁ Χριστὸς, στὸν Ὁποῖον δόθηκε πᾶσα ἐξουσία. Ἡ στάση μας ἀπέναντί Του θὰ μᾶς κρίνει τὴν ἡμέρα τῆς Κρίσεως.
Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς θυσιάστηκε ἑκουσίως γιὰ χάρη μας προσφέροντας τὴν σωτηρία. Ἡ ἀποδοχὴ αὐτῆς τῆς θυσιαστικῆς προσφορᾶς καὶ εὐκαιρίας, θὰ μᾶς συναριθμίσει στοὺς μαθητές Του. Αὐτὴ ἡ ἑκούσια ἐπιλογή μας σημαίνει στὴν πράξη τῆς καθημερινότητάς μας, ὅτι σηκώνουμε ἀγόγγυστα τὸν δικό μας σταυρό, τὸν ὁποῖον ἡ πρόνοια τοῦ Θεοῦ ἐμπιστεύθηκε στοὺς ὤμους μας, μὲ σκοπὸ καὶ ἀντάλλαγμα τὸ κέρδος τῆς αἰωνιότητας. Ἀμήν.
ΚΥΡΙΑΚΗ Α΄ ΛΟΥΚΑ (Λουκ. ε΄, 1–11)
22 Σεπτεμβρίου 2019
Ἡ σημερινὴ περικοπὴ, πρώτη τῆς σειρᾶς τῶν εὐαγγελίων τοῦ Λουκᾶ, ἀναφέρεται στὴν κλήση τῶν πρώτων μαθητῶν τοῦ Κυρίου καὶ μᾶς διδάσκει τὸ πῶς πρέπει νὰ δέχεται ὁ ἄνθρωπος τὸ θεῖο κάλεσμα.
Τὸ ἐνδιαφέρον γιὰ τὸ πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ εἶναι τὸ μυστήριο ποὺ συντελεῖται στὴν καρδιὰ τοῦ ἀνθρώπου καὶ ἀποτελεῖ ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ, ποὺ ὅμως δὲν παραβιάζει τὶς ἐπιλογὲς τῆς ἐλευθερίας τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου.
Ὁ ἀπόστολος Πέτρος ἦταν δεμένος μὲ τὸ Χριστό, ἐπειδὴ στὸ πρόσωπό του συνάντησε τὴν πηγὴ τῆς ζωῆς. Ἡ ζωὴ αὐτὴ ἀνακαίνιζε τὴ ζωή του, ἔδινε νόημα καὶ προοπτικὴ στὴν ὕπαρξή του καὶ τροφοδοτοῦσε τὴν ἐλπίδα του. Ὁ Πέτρος μέσα ἀπὸ τὸ λόγο τοῦ Χριστοῦ γευόταν τὴν αἰωνιότητα, γι᾿ αὐτὸ ἡ δίψα του γιὰ τὸ Θεὸ ἦταν δίψα ἀκροάσεως τοῦ λόγου Του. Ἡ δίψα αὐτὴ ἀποτελεῖ τὴν ἀπόδειξη τῆς πνευματικῆς ὑγείας.
Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Νύσσης λέει ὅτι, ὅπως ἡ ὄρεξη εἶναι ἀπόδειξη ὑγείας τοῦ σώματος, ἔτσι καὶ ἡ ἐπιθυμία ἀκροάσεως πνευματικῶν λόγων εἶναι ἀπόδειξη τῆς ὑγείας τῆς ψυχῆς. Οἱ πνευματικοὶ λόγοι τρέφουν τὴν καρδιὰ καὶ δὲν τὴν ἀφήνουν νὰ νεκρωθεῖ. Τὰ ἀγαθὰ νοήματα πρέπει νὰ γίνονται ὕλη ποὺ ἐπεξεργάζεται ὁ νοῦς, ὄχι γιὰ νὰ τὰ ἀναλύσει καὶ νὰ τὰ κατατάξει, ἀλλὰ γιὰ νὰ τὰ ἀφομοιώσει καὶ νὰ τὰ μεταβάλλει σὲ ἀγαθὲς ἐπιλογὲς καὶ πράξεις.
Ὁ Χριστὸς πάνω στὸ πλοιάριο τοῦ Πέτρου εἶπε «ἐπανάγαγε εἰς τὸ βάθος καὶ χαλάσατε τὰ δίκτυα ὑμῶν εἰς ἄγραν», δηλαδὴ ρίξτε πάλι στὰ βαθιὰ νερὰ τὰ δίχτυα σας γιὰ νὰ πιάσετε ψάρια. Αὐτὴ ἡ ἐντολὴ ἐρχόταν σὲ ἀντίθεση μὲ τὴν πεῖρα ποὺ εἶχε ὁ ἀπόστολος ἀπὸ τὸ ἐπάγελμά του. Ὅμως ὁ λόγος ποὺ ἄκουσε ἀπὸ τὸ Χριστὸ τὸν ἔπεισε νὰ μὴ στηρίζεται στὴν ἀνθρώπινη πεῖρα του, καὶ ἡ πρόθυμη ὑπακοὴ ἀπέδειξε ἀμέσως τοὺς καρποὺς της. Βεβαίωσε ὅτι τὸ θαῦμα ποὺ κάνει κατορθωτὸ τὸ ἀκατόρθωτο, εἶναι καρπὸς πίστεως καὶ ὄχι ἀποτέλεσμα λογικῶν παραμέτρων.
Πράγματι ἡ ἁλιεία τῆς οἰκουμένης, ἀργότερα, ἀπὸ τοὺς μαθητὲς τοῦ Χριστοῦ ὑπῆρξε ἐκπληκτικὴ καὶ θαυματουργική, ἐπειδὴ εἶχε συνέπεια στὴν προτροπὴ τοῦ Χριστοῦ «Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τὰ ἔθνη...» καὶ τὸ ἔκαναν πρόθυμα καὶ μὲ ζῆλο ἔχοντας τὴν συνέργεια τοῦ ἁγίου Πνεύματος.
Καλὸν εἶναι νὰ προσέξουμε, ἐπίσης, ὅτι τὸ προσκλητήριο τοῦ Χριστοῦ ἀπευθύνεται στοὺς ψαράδες τὴν ὥρα ποὺ αὐτοὶ βρίσκονταν στὶς ἐργασίες τους, μετὰ ἀπὸ μιὰ κοπιαστικὴ νύχτα, ποὺ δὲν εἶχε ἀποτέλεσμα. Ὁ κόπος ὅμως τῆς νύχτας καὶ ἡ ἀποτυχία τῆς ἐργασίας δὲν τοὺς στέρησαν τὴ διάθεση νὰ ἀκούσουν καὶ νὰ τηρήσουν τὸ λόγο.
Εἶναι ἀλήθεια ἀδελφοί μου, ὅτι ὅταν ὁ ἄνθρωπος ἔχει διάθεση νὰ ἀκούσει τὸ λόγο τοῦ Θεοῦ, μπορεῖ νὰ τὸν ἀκούσει ὅπου κι ἄν βρίσκεται, χωρὶς νὰ χρειάζεται νὰ ἀπομακρυνθεῖ ἀπὸ τὸν κόσμο ποὺ ζεῖ γιὰ νὰ συναντήσει τὸν Θεό, ἐπειδὴ αὐτὴ ἡ συνάντηση εἶναι θέμα τρόπου καὶ ὄχι τόπου.
Τέλος, ἡ σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπὴ μᾶς ἀπευθύνει κι ἄλλο ἕνα ἀκόμη μήνυμα. Τὸ μήνυμα τῆς ἐσωτερικῆς μας ἀφύπνισης. Τῆς συνειδητοποίησης τῆς ἁμαρτωλότητάς μας. Τὸ θάμβος τῆς παρουσίας τοῦ Χριστοῦ καὶ τοῦ θαύματος ὁδήγησε τὸν Πέτρο στὴ συναίσθηση τῆς μηδαμινότητάς του καὶ τῆς γύμνιας του «…ἔξελθε ἀπ᾿ ἐμοῦ, ὅτι ἁμαρτωλὸς εἰμί, Κύριε».
Τὸ πρῶτο βῆμα γιὰ νὰ συναντήσει κανεὶς τὸ Θεὸ εἶναι ἡ συναίσθηση τῆς ἁμαρτωλότητας, ἡ ὁποία κάνει ἐπιτακτικότερη τὴν ἀνάγκη τῆς παρουσίας καὶ ἐνέργειας τῆς χάριτός Του. Ἀντίθετα ἡ μεγάλη ἰδέα ποὺ ἔχουμε γιὰ τὸν ἑαυτό μας, κτίζει ἀδιαπέραστο τεῖχος ποὺ ἐμποδίζει τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ νὰ μᾶς πλησιάσει.
Ὁ Πέτρος βρῆκε «ὅν ἔγραψε Μωϋσῆς», καὶ ὑπάκουσε στὴν ἐντολή Του. Ἄς ἑτοιμάσουμε τὶς καρδιές μας νὰ δεχθοῦμε τὸ θεῖο κάλεσμα καὶ νὰ εὐθυγραμμίσουμε τὰ διαβήματά μας μὲ αὐτό.
Ἔτσι, μποροῦμε νὰ ἐλπίζουμε ὅτι πέρα ἀπὸ κάθε προσδοκία καὶ λογική, ἡ εὐλογία τοῦ Θεοῦ θὰ καρποφορήσει καὶ θὰ πολλαπλασιάσει τὸ καλό. Ἀμήν.
ΚΥΡΙΑΚΗ Β΄ ΛΟΥΚΑ (Λουκ. στ΄, 31–36)
29 Σεπτεμβρίου 2019
Στὴ σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπὴ ὁ εὐαγγελιστὴς Λουκᾶς μᾶς μεταφέρει ἕνα τμῆμα τῆς διδασκαλίας τοῦ Κυρίου, ἀπὸ τὴν ἐπὶ τοῦ Ὄρους ὁμιλία Του. Μὲ ἄριστη παιδαγωγικὴ μέθοδο ὁ Κύριος μᾶς καλεῖ νὰ ἀνέβουμε ἀπὸ τὰ χαμηλότερα στὰ ψηλότερα σκαλοπάτια τῆς πνευματικῆς ζωῆς, ξεκινώντας μὲ μία ἐντολὴ ποὺ ἀποτελεῖ τὴ βάση γιὰ τὴν εἰρηνικὴ συμβίωση τῶν ἀνθρώπων. «Καθὼς θέλετε ἵνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι, καὶ ὑμεῖς ποιεῖτε αὐτοῖς ὁμοίως»· δηλαδή, ὅπως θέλετε νὰ σᾶς συμπεριφέρονται καὶ νὰ σᾶς κάνουν οἱ ἄνθρωποι, ἔτσι ἀκριβῶς νὰ συμπεριφέρεσθε κι ἐσεῖς σ’ αὐτοὺς καὶ νὰ τοὺς κάνετε τὰ ἴδια.
Ὁ χρυσὸς αὐτὸς κανὸνας ἀνθρώπινης συμπεριφορᾶς ἦταν γνωστὸς ἀπὸ τὴν προχριστιανικὴ ἐποχή, μὲ ἀρνητικὴ διατύπωση, δηλαδὴ «ὃ σὺ μισεῖς, ἑτέρῳ μὴ ποιήσῃς». Μὴν κάνεις στοὺς ἄλλους αὐτὰ ποὺ δὲν θέλεις νὰ σοῦ κάνουν. Μετὰ ἀπὸ αὐτὸ ἔρχεται ὁ Χριστὸς καὶ ἐπαναπροσδιορίζει τὶς σχέσεις μεταξὺ τῶν ἀνθρώπων μὲ θετικὸ τρόπο «Αὐτὸ ποὺ θὰ ἤθελες νὰ πάρεις ἀπὸ τοὺς ἄλλους, δῶσέ το πρῶτος ἐσύ». Σκεφθεῖτε πόσο διαφορετικὸς θὰ ἦταν ὁ κόσμος μας, ἂν ὅλοι ἐφαρμόζαμε αὐτὸν τὸν κανόνα τοῦ Εὐαγγελίου, ἀφοῦ αὐτονόητα ἀποτελεῖ τὴ βάση γιὰ κοινωνικὴ δικαιοσύνη καὶ ἁρμονικὴ συμβίωση μεταξὺ τῶν ἀνθρώπων.
Ὡστόσο ὁ Κύριος προχωρεῖ καὶ μᾶς καλεῖ σὲ ἀκόμη ὑψηλότερο σκαλοπάτι. Μᾶς δείχνει τὸ δρόμο τῆς ἀνιδιοτελοῦς ἀγάπης, ἡ ὁποία ὑπερέχει, ἐπειδὴ δὲν διακρίνει ἀκόμα καὶ τοὺς ἐχθρούς. «Ἐὰν ἀγαπᾶτε μόνο ἐκείνους ποὺ σᾶς ἀγαποῦν, ποιὰ εὔνοια καὶ ποιὰ ἀμοιβὴ σᾶς ἀνήκει ἀπὸ τὸν Θεό, ἀφοῦ καὶ οἱ ἁμαρτωλοὶ ἀγαποῦν ἐκείνους ποὺ τοὺς ἀγαποῦν». Ἐσεῖς, προτρέπει, νὰ ἀγαπᾶτε τοὺς ἐχθρούς σας καὶ νὰ τοὺς εὐεργετεῖτε καὶ νὰ τοὺς δανείζετε χωρὶς νὰ ἐλπίζετε σὲ καμμία ἀνταπόδοση ἀπ’ αὐτούς».
Αὐτὴ εἶναι οὐσιαστικὴ ὑπέρβαση τῆς χριστιανικῆς ἀγάπης, διότι δὲν ἀπευθύνεται μόνο σ’ αὐτοὺς ποὺ φέρονται καλὰ ἀπέναντί μας ἢ σ’ αὐτοὺς μὲ τοὺς ὁποίους ἔχουμε καλὴ σχέση, ἀλλὰ ἀγκαλιάζει ὅλους τοὺς ἀνθρώπους, χωρὶς θρησκευτικές, πολιτικές, ἐθνικές, φυλετικὲς ἢ ἰδεολογικὲς διακρίσεις. Προσφέρεται σὲ ὅλους. Κάνει δηλαδὴ ἀκριβῶς αὐτὸ ποὺ ἔκανε ὁ Κύριος. Ἀγκαλιάζει αὐτοὺς ποὺ μᾶς πίκραναν, ποὺ μᾶς ἀδίκησαν, ποὺ μᾶς συκοφάντησαν, ποὺ μᾶς ἔβλαψαν μὲ κάποιον τρόπο. Αὐτοὺς καλούμεθα νὰ ἀγαπήσουμε ἐξ ὅλης ψυχῆς, καρδιᾶς καὶ διανοίας, διότι αὐτοὶ ἔχουν ἀνάγκη περισσότερο τὴν ἀγάπη καὶ τὸ νοιάξιμό μας.
Αὐτὴν τὴν ὑπέρβαση τῆς ἀγάπης ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστὸς δὲν τὴ δίδαξε μόνο μὲ λόγια, ἀλλὰ τὴ φανέρωσε ὁ Ἴδιος ἐνσαρκωμένη στὸ θεανθρώπινο πρόσωπό Του. Ἀποκορύφωμα αὐτῆς τῆς ἀγάπης ὑπῆρξε ἡ σταυρικὴ θυσία Του, τὴν ὁποία προσέφερε «ὑπὲρ πάντων ἡμῶν καὶ ὑπὲρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς καὶ σωτηρίας». Στὸ ὄνομα αὐτῆς τῆς ἀγάπης Τὸν βλέπουμε πάνω στὸ Σταυρὸ νὰ συγχωρεῖ ἀκόμη καὶ τοὺς σταυρωτές Του, προκειμένου νὰ διδάξει σὲ ὅλους τὴν ὕψιστη διάθεση καὶ προσφορὰ γιὰ τὸν ἄλλον.
Ὁ Κύριος, ἀφοῦ ἔθεσε τὴ βάση τῆς ἀγάπης καὶ συνέστησε τὴν ὑπέρβασή της, μᾶς ἀποκαλύπτει καὶ τὴν τέλεια μορφή της. «Γίνεσθε οὖν οἰκτίρμονες, καθὼς καὶ ὁ πατὴρ ὑμῶν οἰκτίρμων ἐστί». Νὰ γίνεσθε σπλαχνικοὶ πρὸς τὸν συνάνθρωπό σας καὶ συμπονετικοὶ στὶς δυστυχίες του καὶ στὶς ἀνάγκες του, ὅπως καὶ ὁ οὐράνιος Πατέρας σας εἶναι σπλαχνικὸς σὲ ὅλους.
Αὐτὸς ἀδελφοί μου εἶναι ὁ τελικός μας στόχος. Τὸ εὐαγγέλιο σήμερα ζητεῖ νὰ θελήσουμε νὰ μοιάσουμε στὸν Θεό. Κι ἐπειδὴ ἡ ἀγάπη εἶναι τὸ πλέον χαρακτηριστικὸ γνώρισμά Του, ὅσο πιὸ πολὺ καλλιεργοῦμε αὐτὴν τὴν κορυφαία ἀρετή, τόσο πιὸ πολὺ γινόμαστε ὅμοιοι μ’ Ἐκεῖνον.
Μὲ εὐστοχία ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος διευκρινίζει, ὅτι ὁ Χριστὸς δὲν εἶπε θὰ γίνετε ὅμοιοι μὲ τὸν Πατέρα ἐὰν νηστεύετε, ἐὰν ἀσκεῖσθε σὲ παρθενία ἢ ἐὰν προσεύχεσθε, ἀλλὰ μὲ σαφήνεια προέτρεψε «γίνεσθε οἰκτίρμονες, καθὼς καὶ ὁ πατὴρ ὑμῶν».
Ὅσοι λοιπὸν γινόμαστε ἔμπρακτα ἄνθρωποι ἀγάπης, μὲ κατανόηση, ἀνεκτικότητα καὶ συγχωρητικότητα μεταξύ μας, τότε ἑνωμένοι υἱοὶ Θεοῦ τοῦ ὑψίστου καλούμεθα. Ἀμήν.